skip to main  |
      skip to sidebar
          
        
          
        
ទស្សនៈសម្តេចសង្ឃរាជ ជូន ណាត
 
- 
                        1.
                      គង់ ស រ    ទស នៈ          សេមច ពះសង      ជ        
        ជ ួ ន-        ត ព.ស. ២៥១៣               គ.ស. ១៩៧០ 
                    
 
- 
                        
                         2.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-   ត   ទំព័រ | ២ 
                    
 
- 
                        
                         3.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-   ត   ទំព័រ | ៣ 
                    
 
- 
                        
                         4.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-             ត            
ទំព័រ | ៤                                      រមក                      
  សូមេ រព ពះវ     ណកនៃនសេមច                               ពះសង ជ អ ស់   
                            អក ន ទីេម តី!       េសៀវេ       «ទស នៈ សេមច 
ពះសង ជ ជួន -                    ត» ែដល ពះអងអស់េ     កអក ងកំពុង នេនះ ខំ ន
 បមូលចង កងេចញពី ពះ ជនិពន    េ ចើន របស់ សេមច ពះម          សុេម   ធិបតីេ ត
       េ        ជួន -    ត ពះសង ជ ក់ទី ១ ែដល ពះអងនិពនកងច ប់             
        ។      ខំយល់េឃើញ   «ទស នៈសេមច ពះសង ជ        ទស នៈមិន ប់»    ន នុ
 ពេ ចើនកង រដឹក ំសតិ រមណ៍របស់ កុមពុទបរស័ទឲ េធើដំេណើរេ រកពនឺៃនសុភមងល។     
  មិនែតប៉ុេ    ះ     ទស នៈេនះពិត           នផល បេ         ជន៍េ 
ចើនដល់អស់េ    កនិស ិត សិស នុសិស ែដល បុងេ បៀប បឡងយកស                     
    ប័ តរបស់ខន    ពិេសសចំេ ះអក           វ   វទូេ         េ   ះអតបទ 
ំងេនះសុទសឹង ន 
                    
 
- 
                        
                         5.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត             ទំព័រ |
 ៥អតន័យ អតរស អតរូប ក មនឹងរកគូៃដនិពនមក បដូច ន េហើយឯក         រពិ 
ករកេទៀតផង        អ គត ល។     ខំដឹង ងច ស់ ឯក រ ំងេនះគឺ វតដ៏ 
នតៃមដល់េបកជនេធើនិេកបបទ បឡងយកស ប័ តបណិត ងអក រ      ស ែដលសីអំពី ពះសង ជ    
       ទីស រៈៃនេយើងមិន ន។           េ 
យខំយល់េឃើញដូេចះេហើយេទើបខំតស៊ែសងរកឯក                                     
    ូ                          រ ំងេនះ ពីកែនងមួយេ កែនងមួយ រហូត នសេ 
មចបំណង េ                           ះខំ ចេភើងេឆះ ឬចិនលក់នំបុ័ងខប់នឲ 
េយើងបរេ គ។ (សុ.ស.ហ.ស.វ)                ំ            រ បមូលចង កងេនះ ខំ 
នចិត រម  ស់ែ កង នខុសឆងេ យអេនើ        មួយ។ មុននឹងេធើខំ ន បបងំសួរេ បល់ពសំ 
                                            ី    ក់ ពះសងែដល 
នចំេណះដឹងខស់ខស់ដូច                     ពះវរយបណិេ          ភិក     ង -   
 ត់              រ របស់ខំ ពះអងក៏ នេថរដី មក ន់ខំ              «លេហើយេ !  
          រេនះ បៃព         ស់! េបើេ      នគំនិត     ងេនះ គួរ ប    ប់េធើ 
មៗេ       េដើម ឲ                                                        
                    ី   ន់េពលេវ   . . . េ ក ជួយអរ េហើយ កិចតបសងរបស់េ 
ផងចំេ ះ ពះអង . . . !» ពះេថរដី េនះេធើឲ េបះដូងខំរេភើបកេ កើកៃ កែលង។ខំក៏    
   ប យបងំ          េ យចិតេ     មនស ៃ កែលង         េហើយកងេពលេ ះេ      ក  
    ន ប ននូវេសៀវេ ដ៏សំ ន់របស់េ              កមួយ 
«េកើតេទៀតឬេទ?»ដល់ខេទៀតផង។    ំ                  រេធើេនះខំេសើរែតេជៀស ងនូវ
 រអធិប យេផ ងៗ េដើម ីទុកឲ អក នពិ រ               ផងចុះ។           
លុះេធើចប់េហើយ ខំ នយកេ         បេគន ពះេតជគុណ។           ពះមុនេ សល        
        ី             សូរ-   យ     សូមឲ ពះេថរៈអងេនះជួយពិនិត ែកស មួល ែ 
កងេ           ខំយល់ ចឡំឬ ំង ត់ តង់វគ             ។ េពលេ ះ ពះអង    នយល់ 
ពមជួយកិចកុសលេនះ េ យហឫទ័យេ                       មនស ៃ កែលង ថីេបើកិច រេ  
      កេ ចើនឥតគណ ក៏េ យ                ចំេ ះអំេពើដសប រសៃន ពះមុនី         
                                                ៏ 
                    
 
- 
                        
                         6.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត        ទំព័រ | ៦េ 
សល េធើឲ េបះដូងខំរេភើប អតិបរ             េ យនឹកេឃើញ          «ជីវតខំកង  
តិេនះែតង នទទួល រេ            ស បណីពសំ                                   
  ី       ក់ ពះសង ជ ដ ប  ំងពីកុ រ ព! ឱ ពះគុណដ៏ធន់! ដ៏ បេសើរេអើយ . . . !»
 មកែតពី ពះគុណដ៏សេម ើមេនះេហើយ េទើបេធើឲ ចិ ខំ ប់ បមូលចង កង «ទស នៈសេមចសង ជ»
           អ ស់េនះេឡើង េដើម តបសងសង ពះគុណ ពះអង ែដលែតង                    
             ីែតយក ពះហឫទ័យទុក ក់មកេលើយុវជន               សិស នុសិស សំ   
      ក់កងវតនិងទីដៃទេទៀត។        មួយចំែណកេទៀត ខំសូមអរគុណចំេ ះ ពះេតជ 
ពះគុណ ល់អង និងកល ណមិត ំងអស់ ែដល នផល់ឯក                   រ ពម ំងេ       
 បល់ខះៗផងមកខំ។             ពិេសសខំសូមែថងនូវេសចកីដឹងគុណដ៏        លេ      
    ចំេ ះបង      ក់-ផ    , បង គង់-     ឯម, និងអក គង់-រយ ែដលែតងែតជួយបន 
គប់េពលេវ         កងកិចសិក      េហើយកងេពលេនះេទៀត បង នឧបតមបន គប់ែបប      ង
 រហូតេធើឲ េសៀវេ         «ទស នៈសេមច ពះសង ជ» េនះ នបសូតេឡើង។    រេនះេបើកែត 
នបង មុខ បនមិន នតប ពះករុ                     ុំទិគុណ ពះ  ៃនអក រ   ស     
ច់ ត។        ម ងវញេទៀត         ខំកមិនេភចែដរ                             ៏
           នូវស នចិតដ៏សប រសៃន          ពះឧបជ យ៍ ែង៉ត-មិន, ពះវន័យធរ 
គង់-សុេមឿន, េ           ក អ៊-គង់សូត, អកមីងេហង និងអស់េ         កឯេទៀតែដល 
ណិតនិងជួយខំ េ ះបីផវចិតកី ផវ ទពកី។     កុសលែដលេកើតអំពេសៀវេ ទស នៈេនះកូន 
ំងអស់ សូមឧទិសជូន                   ីចំេ ះវ ណកន េ កឪពុក ម គង់- យ និងអក យ ម
 ស-េែដល នេធើមរណ លដ៏យូរលង់េហើយ សូមេ                ក ំងពីរ ន បកបេ 
យេសចកីសុខេក មក នកងសុគតិភពកុំបី ន។ 
                    
 
- 
                        
                         7.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត          ទំព័រ | ៧
      ចំែណកខំ, ខំសូមកុឲ េកើតមកកំ ពីកំ                      ំ            
       , លង់េ , ខះ រត ព និងសូមឲ មនុស ទួេ      ណិត        ប់ ន គប់ៗ! ត់; 
   ពិេសសកង តិេនះែតមង។                                        សូមអរគុណ!  
                       ដំ      ក់មេ រម ៃថទី២០ កុមៈ ព.ស. ២៥១៣            
                                         គ.ស. ១៩៧០                      
                          គង់ - ស រ                                     ស
 ជិកគណៈកម រេ          ស       រ                                         
      ៃនពិធបុណ ពះបរមសព                                                  
  ី 
                    
 
- 
                        
                         8.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-       ត            ទំព័រ | ៨
                                វ រណក                         បួនទ័ល 
ដប់ទ័ល កុឲ ែតទ័លគំនិត                         ំ               ំ        ១
 – សូមេសចកី          របស់   ធុជន សី បុស នសេ មចផល មបំណង          ែដល 
នេធើបុណ ឧទិស យ ពះ ជកុសល              ចំេ ះសេមច ពះសង ជ ពះ ម ជួន-         
  ត។        ២ – ទស នៈៃនសេមច ពះសង ជេនះ េបើកេ ជិក               មួយ ន 
នេហើយ នឹងផល់នូវេសចកីអង់ ច             នស      ញ់ រសិក      ឬ បកបកិច  រ 
ំងពួងមិន ន។        ៣ – សេមច ពះសង ជ មិនែមន អក                 ជ ងអក រ    
   សមួយមុខេទ     មពិត ពះអង អក        ជេ ចើនមុខ (ពហុវ )។        ៤ –      
រេចះដឹងៃន ពះអង គឺ     រេចះដឹង ំងពីរផវ ែដលរកបុគល     មួយកងសតវត េនះេ 
បៀបផឹមពុំ ន សូម ីេទវ ក៏            ប យបងំ ពះអងែដរ។        ៥ – អក      ជ 
សូម ី ង យ ទុឌេ       មជិតដល់នូវមរណ ពេហើយក៏េ យ       េ     កក៏មិន ពមេ 
ះបង់ រ រដ៏ បេសើររបស់េ        កេឡើយ     េ    ះេ    កយល់ច ស់        េសចកី 
   ប់ ធម៌េទៀង។        ៦ – ផវែដលសេមច ទង់        ង គឺ ម ពះ        ៃន ពះពុទ
       ស់ឥតេ ះ។       ៧ – រេ យ ពះទិវងតៃនសេមច េ បៀប ននឹង ររលត់ៃនដួង ពះ   
 ទិត និង ពះចន។        ៨ – អក     ជេ ចើនរូប នេ ល      " សេមច ពះសង ជ      
      ន     ងចូល ពះទិវងតកងសម៌ភូមិ " ខះេទៀត          "     រេ   យ 
ពះទិវងតៃន ពះអងេ បៀប ននឹង ច់ចរនអគិសនី " ។ 
                    
 
- 
                        
                         9.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត              ទំព័រ
 | ៩        ៩ – ែមនពិត អក             ជរែមងគិតចំេ ះេសចកីលំ ករបស់អកផងសូម 
ដឹង រូប    ី                    អញ តូវ មឹត   ប់ ញ ពលឹងឥឡវេនះេហើយ ក៏េ    
            កមិន     ប់េគ េ ះ ចេគលំ កេ យ រខនេ                     ក។    
    ១០ –     រេ យ ពះទិវងតៃនសេមច                   នេធើឲ ែផនដីកម េនះរ 
យឥតឧប ។        ១១ – បណិត ល នជនរស់េ                  មិនសូវ     
ំងចិតអកផងឲ េ រពេ ត ចសប់ែសងប៉ុ នេទ លុះដល់រលត់ស រ សូម ែតស តូវេ            
                         ី                                  កក៏ចុះ    ញ់
 េ រពគុណធម៌របស់េ           កែដរ កុនិ                                    
    ំ    យេឡើយពីជន           ម ។     ១២ –       ន បេ ជន៍អកង 
របួសេហើយមិនសិក នូវវ ផវេ ក                         ីផវធម៌ និងមិនេ រព ម 
ពះពុទឱ ទផង? ដូចជនពុករលួយ ន បេ ជន៍អី?       ន       ន់ែតចេង 
តសងមនិងខូចកិតិយសសងមប៉ុេ           ះ។        ១៣ – អក             បួសេហើយ 
ដឹក ំេគឲ          ល់ផវល      កក់ េ លគឺ    នសិក គមីរដី នូវវ េផ ងៗ        
    េហើយ ប ពឹតិ តឹម តូវល       អកេ ះេទើបេ     ះ       អកបួស តូវ មសមណេភទ .
 . . េ          ះ      ពះពុទ     ស ែដលរុងេរឿងេ េកើតមកពីអកបួស េបើអកដឹក 
ឱនថយ ស ក៏ចុះ មេ ះែដរ                                ំេ យេហតុ របស់អកេ 
យកងេ កេនះែដលមនុស មិនបេងើត?                  ី ៏        ១៤ – ឱ 
កយកំសត់េអើយ! អកមិន ន់ នេរៀនសូ តេ                   ះ េកើតកងសម័យអក រ     
        សេយើងផុសេឡើងវញេនះ                  តី ំង     យេចះែតេធើគម        
    រ និច រូបអកនឹងេ កងហងអនករជន េ បៀបដូច េ កងគុងងឹតសូន សុង។     
លេបើេយើងគិតេឃើញដូេចះេហើយ េយើងគួរ ំ ប ត់ប ញកូនកយកងេពលឥឡវេនះេ ឲ សម ម ពះ 
ជបំណងៃន         សេមច ពះបិឯក ជ           តិេយើង ែដល ពះអង ន ពះ ជហឫទ័យ ចង់ឲ
 កូនែខរេចះអក រ គប់ៗ         េ    ះ ៖ 
                    
 
- 
                        
                         10.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-              ត         
ទំព័រ | ១០       ១៥ – កូន នគុណ ប់ែត ក់ កូន បេសើរ កូនលង់ ប់រយមិនបេសើរេទ  
     ដូច ពះចនែតមួយដួង ចកំ ត់ងងឹតអន រ នកង                          ំង    
                              ១  យ កំ ត់ងងឹតមិន នេឡើយ ។   ១៦ – ប     
កូនបីពួក គឺកូនមិន ន់េកើតមួយពួក កូនេកើតេហើយ                   ប់េ 
វញមួយពួក និង កូនលង់មួយពួក កូនពីរពួក ងេដើម កូន ប់ បេសើរ ,ពួកកូនទីបមិន 
បេសើរេឡើយ េ         ី                        ះ      កូនពីរពួក ងេដើម 
េធើទុក ពួយ ែតមងក៏អស់េ េហើយ      ឯពួកកូនេ         យទីបេធើទុក             
                         ី              បិ ឲ លំ ក គប់ជំ       នេជើង២។   
 ១៧ –      រេកើតេឡើងៃនមនុស យ   ស់ ែត រេធើខនឲ េមនុស ក់នឹងេគ មិន យេទ េ ង 
បឹងែ បងព   មេទើប នសេ មច។       ១៨ –     រម សេគេធើស            ប់ ក់សព។ 
រឯសុភមងលស            ប់ែតជន      ែដលេចះេ កបជ ក់ គប់ លៈេទសៈ។       ១៩ – 
អកេធើខបំេរើេគ ែតងធន់                  ំ                        លំ កេ យ ត
 ក់េ យខ ល់និង                                           ំេ យកំេ ៃថ ឥត ន 
បេ                ជន៍អេ                                     ី     ះ, ឯអក
      ជខំបំេពញតបៈ េបើទុក  លំ កគង់ នេសចកីសុខ ផល៣។    ២០ – រ ំងខនមិនឲ ខំេគ
 ែតង នផល សុខដល់ជីវត, េបើជន        ពមេ កងអំ      ចេគ ជនេ ះេ              ះ
      នជីវតរស់ ដូេ ះេតើជនែបប      វញហ៎ ែដលេ      ះ          ប់?៤       
២១ – ជនអប ឥត                   សំ ំងខនេហើយសំ ំងេទៀត ទុកបំរុង        
ន់ែតបេ មើជនដៃទ       យេ        ះ           ទព ដូច សី       ស តុបែតងខនឲ ល
                   ៥ទុកស     ប់ែតបុរស។       ២២ – ពះពុទ           
ស់ជួយេយើង ន លុះ              ែតេយើងជួយខនេយើង ១ + ២ ៖ សីហិេ បេទស    គ១ 
របស់ ពះភិក        ង   ត់ វរយបណិេ ។ ៣ +៤+៥ ៖ សីហិេ បេទស        គ២ របស់ 
ពះភិក       ង   ត់ វរយបណិេ ។ 
                    
 
- 
                        
                         11.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-      ត         ទំព័រ | 
១១ផង។      ២៣ –     រែដលេគមកសុំសនឹកេ តពីេយើង េគលុតជងង់ដល់ធរណីេ 
ះែតេគចង់សុីេថើមេយើង េហើយដល់េគ នសនឹកេ តេហើយ េគ ក់ធរណីេ លែលងមកែក រេយើងេទៀត
     េតើេយើង តូវេធើដូចេមចហ៎ឲ នដូចបំណង?      ២៤ – មនុស មិន តូវអួត       
ននរ    េ ក នមួយជីវតេទ ែត តូវគិតកុឲ េគេ ក នេ ចើនដងេពក។     ំ      ២៥ –   
   រេ ជើសេរើសអកតំ     ងេយើងពិ ក ង រេរើសកូន ប តី គ មិនដូចលង់េ ល េ ះឲ នរ  
        ក៏ដូចនរ  ែដរេ ះេទ . . . . .េ ះ         យុជីវតៃន បេទស តិ តូវេផើេ 
េលើអកតំ    ងរបស់ផងេយើងមួយែផកធំ មិនគួរេយើងយកសំបក គំមកទះេលងេ ះេទ។      ២៦ –
    រែដលេគឲ េយើងសុី មកែតេគចង់សពេយើង។                                    
    ុី ី      ២៧ – អក     ជេ េ េ     ទី បជុអួតេកង ង                     
              ំ              ស់ សូម ីែត ពះក៏េគ    នេ ទេឆើយែដរ ែត មពិតេ 
ទីជំនុំ សូម ែតៃដេសើរែតមិន                                       ី       
           នេលើកផង កុំនិ   យេឡើយេ ជែជកែវករក រខុស តូវ! េតើេយើង តូវេ 
ជើសេរើសជនបេភទ       ឲ េធើ ែភក ចមុះរបស់ផងេយើង?      ២៨ – អក     ជែតងែណ 
យុវជនឲ ែបរមុខេ រកេសចកីចំេរើន មិន                         ំែដលែណ ំឲ មនុស េ
 រកេសចកីវ សេទ សូម ែតស តូវរបស់េ                                 ី        
                 ក ក៏េ    កេ ែតេ   ស បណី និច ដូចម       តៈគនី    ទ។     
 ២៩ – សេមច ពះសង ជ           ស់ ទង់េ   យ ពះទិវងតែមនពិត ែត ពះឧតមគតិៃន 
ពះអងេ រស់រេវើក និច         េហើយរងរតែតេលចឮ គប់ទិសេមើលេ សូម ី ពះឥ 
នក៏េសើចសរេសើរែដរ        កុំ េឡើយែតអក ជសកលេ    ក។      ៣០ – េសចកីលរបស់ 
ពះអង ែតងេ        ស បណីមកដល់ទូល ពះបងំ 
                    
 
- 
                        
                         12.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-           ត              
ទំព័រ | ១២េយើងខំករុ            នេធើឲ េបះដូងខំ ពះអង ស ប់ សេ ននឹក ពះអងលុះក
 ័យស រ។     ៣១ – វត    នមេ រមផង ! កែនងព លេ គលង់េ ផង !  កែនងេ ះទុកសតកំ េ ក
 កផង និង កែនងេរៀបចំកមវធីេ ន់  ននិ នផងៃនសតេ          កទួេ ។     ៣២ – 
ពះពុទ          ស         នតៃមរក ប ណមិន នេឡើយ, េ                      ះ  
នបេ ងៀនមនុស ឲ         ល់ បភពៃនេសចកីសុខ េសចកីទុក គប់                    ង
 ... ។     ៣៣ – េសចកី            របស់ខំ នែតម ងេទគឺ៖ សុំឲ អកផង ណិតេម េ 
ះបីេដើរេ ទី        ក៏កឲ                           ុំ     នឧបសគ ំង       
ែលងកំ             េ ក     កកងទីេ ះេទៀត !     ៣៤ – មុននឹងេគេ កមនុស       
          ក់ េគែតងេធើលនឹងអកេ ះមុន  ដ ប។     ៣៥ –       ន់ែតេឃើញជនែដលេធើល
 ម កុំ លសរេសើរ                          មនុសតឹម តូវ     មពិតជនពុករលួយក៏ 
េចះេធើបុណ ែហកឋិនែដរ េដើម បំ ំងអំេពើ                                     
                ីពុករលួយរបស់ , ដូេចះ តូវពិ រ ឲ លិតលន់សឹម ក់ជំេនឿ។     ៣៦
 – ជនខះយក ស េធើ រ ំងេដើម េ កបេ តេយើងផង !                                
      ីេធើ ណិជកមផង           ក់កំហុសផង។     ៣៧ – ជនកំហិល េគេធើ ឈរេ      
        ះក      ងវត           ម     មពិតែបរយកទីេ ះេធើេចតិយឬម៉ុងស        
   ប់កប់េ ច គួ     រេគេ       ះ       សូម ែតចេ ះ                        
                                               ីេធើផវេដើរក៏ នែដរ !     
៣៨ – េបើេយើង ណិត ស ញ់                       ដំបូង េហើយសប់ខនេយើង  
នេរឿងអីបនិចបនច ំ បឹងផល់ចុះ កុខី                               ំ         
     ប់បុ ណ សិតេឡើយ។     ៣៩ – គណៈកម រ តិ នេលើក ពះអង                     
       ពះអងមគេទសក៍ដ៏េឆើម កង រែណ បកែ ប ក ែខរ            ំ                
         ពះអង ទង់ នជួយបកែ ប ក ែខរ 
                    
 
- 
                        
                         13.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត          ទំព័រ | 
១៣     ំងពីេដើមកំេណើតេខមរ      នកមេម៉ះ . . . (គ.ខ) ។        ៤០ – ពះអង ន ំ
 ទ ទីបំផុត ចំេ ះអ រេខមរ                     នកមសិកេ ពី ពះេ បល់និង របកែ ប
 ក ែខរ ពះអង នផល់អតបទ េ ចើនមកអគេល ធិ រ នអចិៃ នយ៍ៃនេខមរ នកម   េដើម េលើកសយ 
                                      ី     តិ និងទស     វដីេខមរ     
នកមឲ     នពនឺ តចះ តចង់ គប់េពលេវ           ...(គ.ខ) ។        ៤១ – 
េបើេយើងេ        ក    យ ពះអង ស           ញ់ ពះអង តូវេ រព ពះអងេ យ បតិបតិ ម
 ពះឱ ទ ឬទស នៈ ពះអងកុបី                                  ំ               
      ត!        ៤២ – សេមច ពះសង ជ ជួន.                 ត      ពះអងម      
 បណិតមួយពះអងកងសតវត ទី ២០ ។   ៤៣ – កងេពលរស់េ                 តូវខំ បឹងេធើ
 រ ែដល ន បេ        ជន៍ កុសំៃច                                           
                            ំក ំងទុកេឡើយ          េ      ះក ំងេ ះេបើឲ េ 
េស មគង់ែត តូវរលេរចថយចុះ ល់េពលេ យអំ              ចជ ។ (សេមច ហួត. ត)      
  ៤៤ – បុគលខះសតិសម ជ ៈ រែមង សវងេ កងេ                   ក     ប់ចិតេកងេ  
    ក     មិនចង់េរើខន       េចញ កេ    កេនះេឡើយ        ( ពះមុនេ សល       
                                                           ីសូរ.     យ) ។
        ៤៥ – អក          ជែតងព       មបេងើត     មគីធម៌ គប់ឥរ      បថ ( 
ពះមុនេ សល សូរ.   ី                 យ) ។        ៤៦ – ពុទវចនៈ             
   ទស នវ ,             សីលធម៌,នេ        យ,          េសដកិច និង          
 វទ        ស ...ស        ប់មនុសទួេ ។        ៤៧ – ទស នៈេនះ នន័យ      រប ញ
 បេ ជន៍ រចងលេ ះ     ក់, រអប់រសីលធម៌និង រែណ ំមនុស ឲ េ រកេ តើយៃនសុភមងល ក៏ 
      ន។ 
                    
 
- 
                        
                         14.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-              ត         
ទំព័រ | ១៤                           ទស នៈ េខមរ          នកមសិក       
កងសម័យសងម សនិយម េ                       ម ពះកិចដឹក ំដ៏      សៃវៃនសេមច ពះ
 បមុខរដ      បេទសែខរ នភ័ពសំ     ងខស់ខស់ នទទួលឯក ជវប ធម៌រងរតែតច ស់ 
ស់ែថមេទៀត     ពិេសសកងវស័យសិក ធិ រ តិ  ប់ ំងពីកំេណើតេខមរ             
នកមសិក មក។ ជំហរវប ធម៌ តិ ពឹងែផកមួយែផកធំេ េលើអក រនិង               ែខរ   
  ក៏ដូច ពឹងែផកេ េលើេខមរ         នកមេនះែដរ េ យ          រែតេខមរ     
នកមេនះ តូវ ត់ទុកដូច                 នផកយកចំេណះបរេទស មក          ត ត ងផ 
ពផ យ                     ែខរឲ      បដល់ជេ    មជ      នមិន តឹមែតសិស នុសិស
 គូ ធ យប៉ុេ  ះេទ ែថម ំងដល់ ប ពលរដគប់ បេភទ គប់វ័យែថមេទៀតផង។ មជំេនឿ ជះ 
េពញលកណៈ េលើតៃមនិងមេធ      យ              តិ េខមរ       នកមសិក           
 កដ     ចបេ មើ រេរៀននិង របេ ងៀន គប់ភូមសិក                  ិ            
       ំង ប ំងខស់         ន ំងអស់។                 តិ     ក៏ដូច         
    តិ      ែដរ           ែតងែត នស ព-លកណៈ យ សួលនិងលកណៈលំ ក              
                 កប់េ         យឡំ មួយធម ។ ទុក    នស ពលកណៈដូេចះក៏េ យ     
  នីមួយៗ ែតងែត នក នច ប់របស់ខនេ មសម័យ ល។      រខិតខំត មឹមត មង់គនង       ឲ
    ន តឹម តូវ       នឯក ពេ កងរងង់ក នច ប់សុទ សម មែបបបទវទ        សេពញទី   
           ត់ទុក     រពិ កមួយែដល ចប             លមកអំពី  រវវតន៍ៃនសងមមនុស
           ត មូវមនុស ឲ េដើរេលឿនមុខក នច ប់ ឬេដើរ កេចញពីក នច ប់ េដើម ី បេ 
           ជន៍េសដកិច តិនិងឯក ព តិ ឬក៏មកអំពី  រមិនចុះស មុង រ ងែបប 
ស់និងែបបថី ឬមួយមកអំពដំេណើរ ចបល់ៃន                                       
   ីវប ធម៌ែដលមិនច ស់ ស់    របស់ខនឬរបស់េគ។         ែខរសម័យេខមរ       នកម 
       នប៉ះទងិចនឹងឧបសគែបបេនះខះែដរ ែត រប៉ះទងិចេនះ 
                    
 
- 
                        
                         15.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-   ត         ទំព័រ | ១៥ នរ  
   យខ លេ វញ េ យ        រែត េខមរ   នកម អង រ តិនិយមផល់ ទិ ពធំទូលទូ        
     ំ      យកង របកែ ប ក បេចកេទសបរេទស                កេពចន៍ែខរសុទៗ 
មុខនឹងែបរេ រក ក លីសំ សឹត           ំង អង់េគស ពីេ ះែតយល់         តូវ 
ំងវវតន៍ ែខរឲ សបេ           មេ លច ប់ែខរបុ ណ។      េ យ រ ប់យកគំនិតេនះ េ ល 
េខមរ               នផល                                           នកមសិក 
បេ ជន៍អេ បេងើត រពិ កថីេ េលើ រពិ ក ស់េ ះេឡើយ ។ មិន          ីយូរមិន 
ប់េខមរ នកមនឹងែ ប យេ        ក់ រចម ងមួយ   កង រេ ល         តិឲ េលឿនេ មុខ 
ន់ រ ំ ច់ៃនសងមែខរ សម័យសងម  សនិយមពុទ ស សម័យសេមច ពះសីហនុ។            
នជំេនឿស៊បេលើអង រេខមរ នកមេនះេហើយ                     ់                   
        េពញអធ ស័យចូលរួមសហ បតិបតិ រ មួយ េ យ នគិតដល់ របង់ តេពលេវ   និងេនឿយ
 យពលេ ះេឡើយ។                               ភំេពញ, ៃថទី៩ ក     ១៩៦៨      
សេមច ពះសង ជគណៈម        និ យ ជួន –         តេ ត     េ 
                    
 
- 
                        
                         16.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-       ត       ទំព័រ | ១៦  
ពះ ជសុនរក ៃនសេមច ពះ បមុខរដកងឱ ស យស       ប័ តបណិត ងអក រ       ស  ចំេ    
ះសេមច ពះសង             ជ           ជួន -      ត    សេមច អ ស់          
ទីស រៈ        ពះេថ នុេតរៈ   ទីេ រព,        ឯកឧតម, អស់េ ក,        ជនរួម 
តិ ទីេស ! 
                    
 
- 
                        
                         17.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-              ត         
ទំព័រ | ១៧        ទូល ពះបងំ ខំ ពះករុ     ខំ     នបីតិេ     មនស          
ស់ េ យ នមក អធិបតីកងពិធដមេ              ី ៏             រកេនះ។       
នេសចកីរក យ             ំង ចំេ ះភូមិនសកលវទ ល័យេយើង ែដល នសេ មចេលើកតមល់ 
ពះអងសេមច ពះសង ជ កង នៈអក ជទី១ របស់េយើងែផក ងអក រ     សែខរ។ ទូលបងំខំ ពះករុ 
           ខំសូមសរេសើរ              េហើយែថងអំណរគុណេ           កសកលវទ ធិ រ
 េ        កម       វទ ធិ រ និង                រ    ំងអស់ ែដល នសេ មច យ 
ពះកិតិយស និង រវភកី ចំេ ះសេមច ពះសង ជ អ ស់ែដល ពះអង ន ពះកិតិ មល ីល ញ 
ំងពីយូរមកេហើយ                         គឺសេមច ពះសង ជ ពះអង ន ទី ច់េគ 
កងវស័យចំេណះវ និង  ពះហស គឺេ យ រសេមចេនះេហើយ េទើបអក រ សេយើង នទ មង់ 
ន់សម័យ។ពះអង ទង់ នកំណត់ក នេវយ ករណ៍ែខរ ឲ តឹម តូវ                      ំង ង
 ក សមនក៏ដូច      ង រ នឲ ច ស់         ស់។ េហើយចំែណក ង                 
ពះហស ពះអងែផកគរុេ សល និង អក រ               សក៏ ន       រៈ បេ       
ជន៍េលខ ១ គឺ ពះអងសេមច ពះសង ជេនះេហើយ                 ែដល ឫសគល់ៃនវឌ ន 
ពរបស់ែខរែដលឥឡវសម ណ៌េ យ ក េពចន៍េ បើ ស់ បកបេ     ម រ ំ ច់ៃនសម័យថី។ សេមច 
ពះអង នជួយេ   ច សង់  ែខរេយើង ឲ េជៀស ងនូវ រ ំងដំេណើរ      របស់       បុ ណ េ
 ចើន។          ដូេចះ ពះ នៈ មបណិត ងអក រ         ស ែដល ន បគល់ យកងេពលេនះ គឺ
 សកី ពៃនកត        ធម៌ចំេ ះ ពះអង កងវស័យពហុវ               គឺ ពះអង នចំេ ះ 
តិ  តុភូមិ នូវម   គុណប រៈែដល ននរ                 បែកេកើត។     អក រ  សែខរ
 ែផកទួេ េហើយនិងែផក ស ផុសេឡើងវញេហើយអំពី តី លដ៏ ប់អួរមួយដ៏យូរលង់។ 
រលួចបន់និងដុតបំ ញ ជ នីអងរែដលេសៀម នេធើ                 េហតុមួយប          
លឲ ែខរ នេពើប បទះនូវមហន យ           ែដល នទំហធេលើសមហន យៃន រ បេទស តិដៃទកង  
                      ំ ំ 
                    
 
- 
                        
                         18.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត         ទំព័រ | 
១៨បវតិ    ស។ កងទ័ព             ន ន       ន តត តព័ទព័ន បេទសែខរសុីវល័យេហើយ
       នបំ ញ គប់ែបប           ង    នូវេសៀវេ និងក ន តែដលបុពបុរសេយើង    ន 
ក់ែតង ងអំណត់ មក ំងពីេ ចើនសតវត េហើយ។ ឯក រ  ំងេ ះ គឺ    ំងៃន បវតិ ស, អក រ ស
 និងវទ     ស។ ពួកបន់ទឹកដីែខរកងសម័យេ ះ              អនករជន       ចែណន    
  ង ំង ចំេ ះ តិ  សន៍ែខរ ខឹងសម រនឹង រលូត                ត់ចេ មើនៃន រ 
ធម៌ែខរេយើង។           កដ    ស់         េសៀមដេណើមបន់យកអស់ ំងអីែដល តៃមរបស់
  តិេយើង        ចមងលកណៈអក រេយើង            ផិតយកែបបរដ លសម័យអងរេយើង េហើយ 
បំែបងនូវសំណល់េរឿងឯក រៃនអក រ សេយើង ែដលមិនេឆះរ យ ឲ េ     របស់ ។ សប មួយនឹង 
រណ៍េនះ េហើយរហូតមកដល់សតវត ទី ១៧ េសៀម នដុតបំ ញនូវប                  ល័យ 
ែដល នេរៀបចំវញខះកងសម័យលែងកទល់នឹងសម័យឧដុង។ េសៀម                    នបំណង 
ច់ែខរ អំពីអតីត លដ៏េថើងរុងេរឿងៃនខន។ េយើង ចរក ទុក ននូវ រ ធម៌ែខរ 
កងសម័យេដើមេ ះ េ យ              រែតសិ       រកេ េលើែផនថ េហើយនិង រេចះចមងក 
នត -តៗ េ យ ត់ទេទ។    បនពីេសៀមមក ពួក យួន នខិតខំេធើ បែខរ ពុំ ចប ល ននូវវប 
ធម៌របស់ មកកង បេទសេយើងេឡើយ។                រហូតមកដល់សតវត ទី      ១៩ 
ជបល័ងែដល អង រ រ រេហើយេលើកទឹកចិតជួយសិល ៈ                       និងអក រ   
   ស ទស នវ         និង     ស       និចេរៀងមក តូវេពើប បទះនូវអភ័ព គប់ែបប  
  ង ែដលេធើឲ អស់នូវលទ ពឧបតមវប ធម៌ តិ េ យខនរវល់ែត ស់កែនងពីេនះេ េ ះ កង ដ៏លំ
 កេ ះែខរេយើងខះនូវអកកត់បវតិ  សកវអកនិពន េដើម សរេសរទុកឲ នគង់វង នូវេរឿង ៉វ 
ឬនូវ                     ីចេ មៀងែដលប ញអំពវរ ពរបស់ែខរកងសម័យរងទុកេវទ ។    
           ី                                                     រឯពុទ  
  ស េយើង ក៏ តូវចុះអន់ថយ េហើយ នវវតន៍េ               មជំេនឿេឆង ជំេនឿ 
                    
 
- 
                        
                         19.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-          ត           ទំព័រ |
 ១៩េ       ស        ែដលផយអំពី ទឹសបរសុទៃន ពះបរម គូ។                      
        ី                              រប៉ុនប៉ងេរៀបចំទ មង់ថេឡើងវញ      ី
             ប់េផើមេ កងរជ លៃន ពះករុ               ពះ ទសេមច ពះហរក        
ធិបតី ពះអងដួង ។ ប៉ុែនចម ំងថីេទៀត មួយេសៀម និងយួន     ឲ រ នដល់ 
រខិតខំផងេផើមេនះ។     ំ           ព    ល     ំងែសស                ន មកឲ 
េយើងនូវសនិ ពនិង                                             ំសិរ ពខះែដរ។
 ប៉ុែនពួក               ព   លេនះ េគ នផល បេ             
ជន៍អីនឹងេរៀបចំនូវវប ធម៌ តិរបស់េយើងេឡើយ។            កុសល      សម័យេ ះ 
នអកេស        តិេយើងមួយ កុម េចះរួបរួម សេ មចចិតព          ក់      រតី តិឲ 
     ក់រលឹក        គិតេ ដល់ រចុះអន់ថយៃនអក រ           សនិងដល់តៃមៃន      
    សេយើង។ កងចំេ        មវរជន ំងេ ះ ន ពះ ជអយ េ                 ងបិ របស់ 
ទូល ពះបងំ-ខំគឺ សេមចវរច ករណរទិ សុ           រស ែដល ពះអង តូវ ក់ ន នេ     យ
 ជសម តិ           េ   ះែត       និគមនិយម     ំងមិនសប យចិតនឹងសកម ព ពះអង 
ែដល អក រ រឧតម បេ                    ជន៍និងកិតិយស តិ។        កងសម័យេ 
ះសេមច ជួន                ត និងសេមច ហួត             ត ពះអង នយុវ ពេ េឡើយ។ 
ប៉ុែន ពះអង នសមត ពេពញទី េដើរជួរមុខៃនចល េ         ច សង់និងេលើកតៃមវប ធម៌ តិ
         េដើម េបើកនិង                                                   ី
           យផវៃន រលូត      ស់ចេ មើនដ៏ពិត       កដៃនបុន ព (renaissance) 
របស់វប ធម៌ែខរែដលបនដំេណើរ និច មកទល់សពៃថេនះ មុខ រែដល តូវបំេពញ នទំហំធំេធង  
    ស់។    បណិតសនិ តមួយ បកបេ យអក                  ជ នស        ជះដ៏ឧតម 
នចិត           ន        េធើ រ    ងសកម       េហើយ នរេបៀបែបបែផនវទ       
សនិងបេចកេទសផង             នពុះ រនឹងមុខ រេនះ។        ពះអងខះដូច        
ពះអយ េ ទូល ពះបងំ ខំ សេមច លី ឯម និងអក      ជេ ចើនេទៀត នអនិចកមេ 
កំពុងបំេពញសកម ព។                    សពៃថេនះ 
                    
 
- 
                        
                         20.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត         ទំព័រ | 
២០កុមអក       ជជំ ន់េ ះ ពិេសសគឺសេមច ជួន           ត និង ហួត         
តពះអងេ ែតបន រ រេនះ ន កេរ                 ពះអង    ង តង់ ម          ែដល នេ
 ទុកមក។      វឌ ន ព        ងធំមួយ នសេ មចេហើយ          កង រសំរតសំ ំង កែដល
 តូវខី ឬ តូវែ បមកពីបរេទសេហើយកង រសែមងែសងរកឲ                  ន តឹមតូវ ម 
ពះធម៌     និង ពះវន័យរបស់ ពះពុទ      ស់។        កងករណីេនះ    គួរសរេសើរចំេ
 ះ របកែ ប        រេ ះពុមនិង រផ យ ពះៃ តបិដកែដល នជំេនឿេជឿនេលឿនេ មុខ ងេទៀង 
ត់ឥតេ ះ។ អកខះនិ យខុស ំងសុង      េ កង ស េយើង នធម៌ថី - ធម៌ ស់។  ម 
រពិតេយើងពុំ  នធម៌ ២ េទ។       នែតមួយគត់។ ែដលនិ       យ       ធម៌ថេ ះ គឺ 
                                                     ី             
រែដលខំសំរតសំ ំង ពះ     ស     ឲ ផុតពីជំេនឿខុស អំពី រយល់ហួសេហតុផល និងទ 
ប់ខុស គឺពុំែមនេធើឲ ពុទ      ស េ         ែបបថីេទ។     រពិត គឺេធើឲ ពះ     
នស តឡប់េ រក បភពេដើម ដ៏ តឹម តូវលវញែតប៉ុេ        ះ។                       
    ----------        មួយនឹងឯក ជ តិ          តិ តូវ ន ទីដ៏ធំ 
េហើយបំេពញមុខ  រដ៏ខង់ខស់។ ែខរេយើងក៏ នេរៀបចំ       តិ ឲ េ   ឧបករណ៍ស ប់េ 
បើឲ សមេ      ម រ ំ ច់ៃនឯក ជ       តិ។ សេមច អ ស់ ពះអង នដឹក ំ ប      តិ កង
 រេ បើ ក និមួយៗឲ ចំន័យល តឹម តូវ។ ពះអង ពះ ជប       ឲ េចៀស ងនូវ រ ចឡំ កង 
រេ ជើសេរើស ក េហើយនិង រេ បើ  ក ផយខុសអំពគំនិត។            ី             
ពះអង នដឹក ឲ បំេពញនូវ រកំណត់ក ន                                    ំេវយ 
ករណ៍ និង ក សម័ននូវ របេងើត ក េដើម េ បើ ស់កងវទ                            
         ី            សបេចកេទស នេ     យនិងអក រ    ស។ សេមច ពះសង ជ ទង់គង់េ
  បមុខៃនចល េរៀបចំែបបថី       ឲ សប ម លសម័យៃនវប ធម៌                 រក 
                    
 
- 
                        
                         21.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-          ត            ទំព័រ
 | ២១ចេ មើនេនះ។ ទូល ពះបងំ ខំសូមបែនម                េ ះបី ពះអង នវ័យ ស់ក៏េ
 យ ក៏សេមច ពះសង ជ                ទង់េ        នសកម ព           ស់។    ទង់ 
នបេងើតសមិទេ ចើនអេនកប         ិ                  រ គឺ ពះអងេ    ន ព 
យុវវ័យេ េឡើយ។ដ៏ពិត ស់ វរជន-អក            ជេកងៗ ក៏ពុំ ច ន ម ពនិង បសិទិ 
ពេសើនឹង ពះអង នេឡើយ។ េ កងពុទិកវទ ល័យ និងពុទិកម                        វទ 
ល័យេ កងគណៈកម រ                និងអង រេផ ងៗ            ងអក រ      ស សេមច 
ពះសង ជ ទង់                   និង អក ត់ែចងដឹក ឧបតម និច។                  
                         ំ                            ងេនះេ េទៀត        
   រ រដ៏ធន់ៃ កែលងេនះ ពុែមនតមល់ ពះអង តឹមែត អកនិពន                        
             ំពហុផលប៉ុេ          ះេទ ពិេសស ពះអង កវ ែដលេ              
អំពី    ពះហស ំង      យ គឺ ន ក េពចន៍បទចំេរៀង «នគរ ជ» ែដល ទង់និពនេ េដើម  ជ
 របស់ទូល ពះបងំខំ គឺកង ំ ១៩៤១។         អក រ      សែខរេយើងែផក    ស ,      
   ទស នវ ,           វទ        ស,និរុតិ    ស        លីនិងសំ សឹត នតៃម    
        ន នៈដ៏ខង់ខស់ឧដុងឧតម    ស់េ េលើៃផ បអនរ តិ និងកងចំេ មៃនអតបទ ដ៏ 
នតៃមៃនវប ធម៌សកលេ ក។ ប៉ុែនេយើង នេសចកី យចំេ ះស ពទន់េខ យៃនអក រ          
សែផក េរឿង ៉វធម ដូច      បេ    មេ     ក នវក      ។ល។ . . .បុពេហតុៃនស 
ពទន់េខ យេនះ                  គឺប    លមកែតអំពសេមចនិង ពះ                  
                                     ីភិកសង           អកេចះដឹង   េយើង 
ពះអងពុំ ចចូលរួម នកងចល ែបបេនះពីេ      ះផយនឹងវន័យរបស់ ពះអង។     អកទទួលខុស 
តូវកងវស័យអក រ ស ែបបធម េ ចើនែតឈក់េកងនេ    យ មេ គមវ ឬមួយ 
អកគិតែតពីេរឿងរកចំេណញលុយ ែដល      េហតុដឹក ំេគឲ     ក់េ កងផវផកនឹងសីលវ     
          ឬមួយផវ បេ ក។ចំែណកជនរួម តិេយើង ែដល នគំនរវ អនរ តិឬមួយមិន បសប់េ 
បើនូវ           តិេ យពុំយល់េ      ជះ ឬមួយ ប់រវល់នឹងមុខ រ ងនេ            
        យ 
                    
 
- 
                        
                         22.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត         ទំព័រ | 
២២ឬកងមុខ កសួង ជ រវញ               ក៏ ឧបសគ     ំងពុឲ េគចូលមកជួយេលើក      
                                          ំតេមើងអក រ      ស តិរបស់ខន ន។ 
         ែតកងខណៈេនះ         ពះហសដ៏លេលើសលុបនិងមិនេចះ       បសូន ៃនសេមច 
ពះសង ជ ជួន                   ត ែតមួយ ពះអងេនះ ក៏ គប់      ន់បរបូណនិងប    
                           ៌          ំងនូវរសីចិែ ងៃនអក រ     សរបស់ បេទស
 តិេយើង ំងមូលេ េលើ កអនរ តិ។                 គឺ ភ័ពសំ    ងធំអ    រ 
របស់េយើង ែដល ន ពះអងសេមច បុ តៃនកមជរដ។ រួចមកេហើយពះអងសេមច        ពះអង     «
 ពះ     » ៃន ពះ     ស ដ៏វសិដរបស់េយើង,េហើយពិេសសេ េទៀត          បវតិ     
សច ស់ ទទួលកត់         ទុក ពះអងពះ    ៃនអក រ     សែខរ       កដ។           
 សេមចនិងភិកសង េសៀម េ យ ន ពះេ              សធម                      
ប៉ុណ-ស ជ អមផង។ 
                    
 
- 
                        
                         23.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-             ត        ទំព័រ |
 ២៣                 សុនរក ៃនសហជវន           កលវទ ធិ រ       កលវទ 
ល័យភូមិន ែថងកងពិធី    យស         ប័ តបណិត     ងអក រ    ស                
       ចំេ   ះសេមច ពះសង       ជ       សូម ពះេតជតំកល់េលើត ងសូម ពះ ជ ន    
    បបងំទូលសេមចឪសូម ពះ ជ ន  បបងំទូលសេមច ពះម                  សុេម ធិបតី 
ពះសង ជសូម បបងំទូលសេមច ពះសង យក                             សូម ទង់ ប។សូម 
    បបងំទូលសេមច ពះេ ធិវងសូម     ប យបងំចំេ ះ ពះេថ នុេតរៈ គប់ ពះអងសូមជ    
 បឯកឧតម អស់េ         កេ   ក សី ំង         យ               សូម ន    ប សូម
     ប។       ៃថេនះ ៃថនកតឫក          គួរកត់ទុកកង បវតិ        សៃនម     វទ
 ល័យអក រ     ស និងមនុស           ស េ យសេមចឪ           ពះបិ អប់រ តិ      
   ទង់េសច      ងមក    ពះអធិបតីកងពិធី យ             «ស       ប័ តបណិត ងអក
 រ   ស» ចំេ ះសេមច ពះម            សុេម ធិបតី      ពះសង ជេ ត           
េជួន       ត។         បឋម ទូល ពះបងំ សូមែថងនូវអំណរដ៏ខង់ខស់ ចំេ ះ 
ពះករុទិគុណដ៏ៃថវេសសៃនសេមចឪ ែដល ពះអង ទង់ ពះេម េ                   ស      
ងមកកិតិយស េដើម ី    ំងពិធេនះឲ                      ី       នរុងេរឿង    
ងឱ      រកៃ កែលង។                             បពិតសេមចឪ       បេទសកម    
      នេ គ ស            ងៃ កែលង េ យ ន ពះអងពះអគមគេទសក៍ដេឆើម            ៏ 
           របស់ ប      តិែខរ     ពះអង នក         ងឯក ជ 
                    
 
- 
                        
                         24.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត             ទំព័រ |
 ២៤ពះអង នបេងើតចល សងម សនិយម                  ែដល ចល ប ងួបប ងួម  តិ។ ឯ    
   នេ     យសងម នែចង ក់ច ស់ ពី រ                  ប     បេទស មែបបលកណៈ 
តិនិយម េ លគឺក ង គប់វស័យេ យេធើ ងឲ នវឌ ន ព េដើម េលើកសយនេ               ី  
      យ េសដកិចសងមកិច វប ធម៌ ឲ  នសិរ ពដូច រ បេទស            ។          
ំងពីសម័យសងម សនិយមេកើតមក វប ធម៌និង រ ធម៌                    នរកចេ មើន 
អតិបរ        រលូត     ស់ដខស់ខស់េនះ                                ៏     
       នសិត ប់នឹងែខវប ធម៌ែខរ     េ យ នក ន ត ទឹសី         ៃន រ 
ធម៌សម័យអងរល ីល ញរុងេរឿង េ លអនុវតន៍។ មិន តឹមែតរក ទុកនូវេ លលកណៈ តិប៉ុេ ះេទ
     រ ប   ំង យែតងេ រពេពញលកណៈ           មេ ល     សងម  សនិយម       ែបបសងម
 សនិយម ពះពុទ         ស ។          គួរ   ងដូច ពិធី  យស        ប័ ត ចំេ 
ះសេមច ពះសង ជកង         េនះ       ពិធដមេ                                 
                        ី ៏           រក   ងៃ កែលង ប ញនូវសកី ព          
   និមិតរូប ៃន រលូត         ស់ែផកអក រ   សកងសម័យសងម សនិយម។   ស ប័ 
តែដលសកលវទ ល័យភូមិន      ត់ែចង យសេមច ពះសង ជកងេពលេនះ មិនែមន ស ប័ តកិតិយសឬស
 ប័ តពិេសសេទគឺ ស        ប័ តេពញលកណៈ ែដល លទផលៃន រពិនិត                   
មនីតិវធី ដ៏តឹម តូវរបស់គណៈកម រ ែដលែតង ំងកង កបខណៃនច ប់ ធរ ន។       
រេបៀបពិនិត   ៃដ     េដើម ី នៈបណិត ងអក រ         សេនះ ន          ២   ងគឺ៖
      -រេបៀបទី១ ែដលេគនិយមេ បើេ បេទស          ំង េដើមគឺគណៈកម រពិនិត 
និេកបបទ របស់េបកជនេហើយេធើសំណរ             រណៈ។       -រេបៀបទី២ ែដលេគ ប់េ 
បើេ    បេទសខះ គណៈកម រពិនិត                  ៃដ  ំង    យៃនេបកជន         
មលកណៈច ប់។ 
                    
 
- 
                        
                         25.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត         ទំព័រ | ២៥
    គណៈកម រែដលពិនិត            ពះហស              ៃនសេមច ពះសង ជែតង ំង 
មរេបៀបទី ២          ងេលើេនះ គឺេ យេ រព ម ពះ ជប            ដ៏ខង់ខស់ ៃនសេមច
 ពះ បមុខរដ សហជីវនសកលវទ ធិ រ ក៏េ ជើស ំងគណៈកម រមួយ។    គណៈកម រេនះ         េ
    យែដល នពិនិត          ពះហសៃនសេមច ពះសង ជ      ន បជុំេ ៃថទី ៧ េម       
១៩៦៧ េហើយ នសេ មច                ពះអងសមនឹងទទួលស         ប័ តបណិត ងអក រ   
      សែមន។    ឯ    ពះហសែដលគណៈកម រ នពិនិត                   ន      ទគឺវច
 នុ កម ំងពីរ គ។      បវតិៃនវច នុ កមេនះ      ន ពះ ជ ប សេលខ ៦៧ ចុះៃថទី ៤ 
ធ១៩១៥ ែតង ំងឲ         ន កុមជំនមួយស                             ុំ       
ប់ែតងវច នុ កមែខរេនះ។ កងកុមជំនេនះសេមច ពះសង ជ នបំេពញមុខ រ េល ធិ រ      ុំ 
                                                      ំងពី ំ១៩១៥ ដល់ 
១៩១៩។    កង ំ ១៩១៩ េ ះ ពះអង តូវ នែតង ំង ស ជិកេពញទី។លំ ប់តមកេ ំ ១៩២៧ ពះអង
 នទទួល រៈេធើវច នុ កមែតមួយពះអងឯង ដ ប នចប់សព គប់េហើយ នេ ះពុមផ យ ំង គមួយ ំង
 គពីរ។ ដូេចះ ម រពិត វច នុ កមែខរែដលេយើងេ បើសពៃថេនះ   ពះហសសេមច ពះសង ជ។    
វច នុ កមេនះ              ពះហសពិេសស           ែដលជន តិែខរទូ ំងបេទសទទួល   
    ល់តៃម គប់ៗ        េហើយេ បើ េ លៃន             ែខរសពៃថេនះ។ ំងពីវច នុ 
កមេនះ បសូតមក   ែខរ នលកណៈវនិច័យ ដ៏ពិត   កដ។ េសៀវេ េនះ េ លច ប់ដសំ ន់ស ប់អក
 រ                           ៏           សែខរ េ បៀប នេ នឹង កមបេវណី      
  ស     ប់ច ប់បេវណី។    េ       កមែដលវនិច័យេរឿងបេវណី   ែតងេ   ងេ      
មបេវណី     ង         អកសរេសរ         ែខរក៏ែតង 
                    
 
- 
                        
                         26.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-     ត       ទំព័រ | ២៦េ    
ងេ វច នុ កម          ងេ ះែដរ។       វច នុ កមេនះ         ន បេ    
ជន៍មួយេទៀត ងនេ       យអក រ         សគឺេធើឲ      តិផុតអំពវបតិេផ ងៗ 
ផុតអំពអ ធិបេតយ ង                    ី               ី              
ផុតអំពី រ ចឡក ចឡំ ងអក វរុទ េ លគឺេធើឲ          តិ នឯក ព ង    ក េពចន៍។    
   េ     អំពវច នុ កមែខរ ពះអង ននិពនក យនូបតមកៈ ែដល ន                ីពីរ គ
        គឺ េសៀវេ       ងេវយ ករណ៍ លី      ពះអង ននិពនទំនុកបទនគរ ជ        
និងទំនុកបទសរភ ។           ពះហសរបស់ ពះអង នចំនួន ង២០ េទៀត ែដលេ ចើន ក់ទងេ 
នឹង ស េហើយែដលទូល ពះបងំ ខំខំ ពះករុ  ខំ ទ សូមមិនេលើកមកេរៀប ប់កងទីេនះេទ េ 
ះពុទបរស័ទែតង        ល់នូវេសៀវេ     ំងេ ះអស់េហើយ។       េ     ពី   ពះហស 
ងេលើេនះ           ពះ ជស សន៍ែដល ពះអង ពះ    ជ ន ល់ៃថពុធ          េហើយែដលវទ
     តិផ យ ល់ៃថសុ ក      សនតសមិទៃនសងមដ៏សំ ន់។    ិ     ពះ ជស សន៍េនះ     
               ច ត់   ក់បេ ងៀន   រណៈមួយែដលែខរអក ស ញ់អក រ                
 សេ កបជ ក់យករស តិ ន គប់ៗរូប។        ពះសមត ពរបស់សេមច ពះសង ជ              
      មិន ន តឹមែតកងអក រ     ស តិប៉ុេ       ះេទ ពះអងែថម ំងេចះ            
 លី េចះ     បរេទស    ច នឬសន              មសំេនៀងបរេទសេ ះ នផង គឺសំេនៀងល  
          ភូមន េសៀម             វ។    ពះអងេចះ         ំងេ យ 
នសំេនៀងគួរសរេសើរ     អង់េគស និង            េវៀត  មខះ។ ពះអង នបំេពញវ      
     ងសំ សឹត និងអក រសិ            រកេ កង ណយ។       ម ងេទៀត ពះ 
ជកិតិសពរបស់ ពះអង                នឆងេចញផុតពី ពំែដនកម         េហើយល ីល 
ញដល់បរេទសេទៀត ភស ងគឺេ               ំ ១៩៤៣ ពះ 
                    
 
- 
                        
                         27.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-         ត           ទំព័រ |
 ២៧អង នទទួល ទី ស ជិកេឆើយឆងៃន                        ំង េ ចុងបូ     
បេទស(Ecole française dExtrème Orient) េ        ំ ១៩៤៨ ពះអង នេឡើងពះ នៈ ស 
ជិកកិតិយសៃន                េនះ ដ បដល់សពៃថ។      ចំែណកឯ បេទសភូ វញ        
             ន យ ពះ នៈ ពះអង អគម     បណិតេ     ំ ១៩៥៤ និង      នៈ អភិធជម 
       រដគុរសហ ពភូ                                                      ុ
               គឺ     គូដធំរបស់រដ ដូចទង់ម        ៏                    
បេសើរ េ      ំ ១៩៥៧។     សេមច ពះសង ជ ពះអងពុែមន ន់ែត ន ពះសកម ពក ង        
                  ំវប ធម៌ អក រ  ស តិែតប៉ុេ ះេទ ពះអងែថម ំងជួយឧបតមចំេ ះចល 
សងម សនិយមេនះ               ងៃ កែលងេទៀត គឺ ពះអង ទង់ នជួយពះវ គ ន កង រក    
          ង តិ ដូច ក      ងវត    ម     ប      ពះវ     រមនីរេពទ          
ពុទិកបឋមសិក       េដើម េហើយ ពះអង ទង់ ពះ ជ នពះឱ ទដល់ ពះសង កង ពះ          
      ចក      ឲ ជួយឧបតមដល់ រក            ង    តិ មលកណៈលទិសងមនិយមែបបពុទ  
             ស      ន រ       ប ផវថល់       េរៀន ។ល។      បពិ តសេមច ពះសង
 ជ ទីេ រព       ពះសកម ពរបស់ ពះអង ងអក រ               ស តិេនះ            
 បរបូណ៌ៃ កែលង      ស់។ ពះសមត ពេនះ េលើសពី នៈបណិត ងអក រ                   
    សែដល       កលវទ ល័យភូមិន យ ពះអងកងេពលេនះេ េទៀត។ ប៉ុែនេ យេហតុ នរបស់អី 
ឧតម សមគួរ បេសើរេលើសេនះ ទូល ពះបងំ ខំ សូម ពះអង ទង់ ពះេម េ សទទួលនូវស ប័ 
តបណិត ងអក រ     សេនះែដល សកី ពដ៏សចេសើងៃនកត                  និងេសចកីេ រព 
     ស រៈរបស់កសួងសិក ធិ រ តិ ែដលសេមច ពះ បមុខរដនឹង យចំេ ះ 
ពះអងកងេពលបនិចេទៀតេនះ។ (ៃថ២៨ ឧស           ១៩៦៧) 
                    
 
- 
                        
                         28.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត          ទំព័រ | 
២៨            ព រលឹកអំពអក រែខរ                     ីពះ ជនិពនសេមច ពះសង ជ 
គណៈម                   និ យ            បទ ក ៧                  អក រែខរ –
 អក រែខររុងេរឿងេ យ        រែខរ  ពុំ នបំែបរឲ ត់ខុស  ជនែខរ គប់       ំង សី
 បុស  ពុំ    នបងសឲ ខូចបង់។ – ជនែខរ សុះ េលើកតេមើង  ដំេឡើង ក េពចន៍េ 
យផិតផង់  ែខរ គហសែខរ សង  ខំ បឹងត មង់អក រ តិ។ – អក រវបតិ តិវបតិ        យ 
ត់ ត់ យ យេឃ ង            ត  េហតុេនះែខរេយើងកុរ ត                   ំ   
តូវរក  តិឲ រងបុឹង។ – េបើដឹងមិនដល់កេធើេចះ                ុំ  
ចំេណះតិចតួចសចេសើងសឹង  េបើចង់ច ស់     ស់ តូវខំ បឹង  កុេដកសមំឲ េចះឯង។    ំ
 – ចំេណះេកើត នេ        ះ រេរៀន  កមិលេអៀនេ បៀនកុសែមង                 ំ  
េធើឲ េគេសើចេគេ តែ កង        ក់ែសងេទកុរះគន់េគ។                 ំ 
                    
 
- 
                        
                         29.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-         ត   ទំព័រ | ២៩– 
តូវរះគន់ខនឯង មុនកុឲ ស៊យស៊ុនខុសទេទ  ំេបើឆល់ពយល់ តូវសួរេគ       ុំឥតេ 
កអីេទៃថេទេតើ។– បុ ណ េ កអីនឹងៃដៃថអីនឹង ត់េ លេសើេវុើេរៀនេ សួរេ េទើប       
    ន់េបើេអើេពើចង់េចះ បេសើរ         ស់។–     ស់ េបើលង់កេធើេចះ           
     ុំេបើ នចំេណះឲ             ក់ច ស់េបើេសើងេហើយចង់ឲ           ន      ស់
    តូវែថមក     ស់ផ ំ    ច់ ។– អបសបប៉ះប៉ុនយកក              ស់កុំ ំងកុំ  
   ស់ហួសប៉ះផ ផភិតេទើបេកើត     ំ ំេ លឬប រមួន ងមុន។– េបើេចះអក រនិងៃន តិ   
      ៗកុំ ជុលស៊ុន     ប់ស័ពែ ប      យ យ ប់កុនសុន តុនែ ប         យ      
តកីពិត។–       លែដល រពនឹងែ ប  យ    តូវគិត យ យេ យពិនិតឲ េឃើញេសចកី 
ែខរពិតសឹមែ បកុផិត ម ក េគ។        ំ 
                    
 
- 
                        
                         30.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត         ទំព័រ | 
៣០– តូវែ បឲ មក េសចកីែដលែខរ បុស សី ចរះេរ  ប់យល់មិនឆល់េទើបេ ែ ប    តឹម តូវ
 មរូបេសចកីពិត។– អកេរៀន       ជនបរេទសេទេធសេ យ រឥតេបើគិត   លខនកំពុងេរៀន 
បឹង បិតែ បផិតឲ ចំ មរូបស័ព។– េភចនឹកគិតមក           ែខរឲ យល់សំនួនែដល យ    
            ប់សមឹងសេងតែតរូបស័ពក៏      ប់ែតែ បខុស ំង សុង។– អកេរៀនសំ សឹតឬ 
លីែ បខុសេសចកីេ         ះភ័នផុងយល់ខុសទេទ ំងេដើមចុងចូលកងវងស៊ុង សអកផង។– 
តិដៈ លីែ ប ឈរអកេរៀនឈក់វរអន់មងៗ    តង់ នេសចកី សន គងែ បឆង ឈរេ            
ប់ស័ព។–      ំង «ពរេតសួរ     ែតត» (porter sur la tète)ែខរែឆតចិត ប់ែបរែ ប
        ប់អកែដលមិនេចះឲ             ប់ប ប់ ឲ        ន់េលើក ល។ 
                    
 
- 
                        
                         31.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-      ត   ទំព័រ | ៣១        
      – មិន         ប់ឲ     ដឹង ទូល                   េនះេហើយ សមូលពុំ ត ល
                     ក ែខរ ទូលក៏េលើក ល                   ត លែ បខុសពី ក 
ខន។              – ែតង ព ឲ តូវ មសមស                     ម ព       ស់ៗែដល
 នចួន                   កុេចះែតែតង មចិតខន                     ំ         
          ឲ ប់ នចួនខុសត ។              –       ក អឺយនិងេអើយ១ សូរេផ ង    
               ដូច បនេអើយ២ េមចេឡើយ                     ប់បងមិនឮឬសន      
             េធើ មិនឮេ       ះរងខន។              – ពះ ទសេមច ពះហររ័ក     
              ទង់ នប          ក់េ យផនៗ                   កង ព ពះអងែដល 
នចួន                   សំនួនសមស ឥត នឆង។              – កវគួរែតយកត ប់    
           ពុគួរ ប ប់ ត់រលង                 ំ                   រលុបែបបេ
 ះមិន       ប់ តង                   ខុសពីបំណងអក         ជ ស់។           
   –       នអកែតង ព ខះ             ន                   េមចមិន      ឲ    
 ក់ច ស់១   ន   េអើយ កុំ     េអើយ ឬ អឺយ។២   ន   បនេអើយ ឬ បនេណើយ កុំ      
    បនអឺយ។ 
                    
 
- 
                        
                         32.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-     ត   ទំព័រ | ៣២េ បើ កិរ 
  ស័ពខុស   ស់គួរ ស់សំដេនះេ លេចញ។         ី                         ជ.ណ 
                    
 
- 
                        
                         33.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-      ត         ទំព័រ | ៣៣  
                     េ        សមមេ      រម   េពល ពះសុរ េ ជៀងេ ជ េហៀបអសងត
 ៃថមួយ សេមច ពះសង ជ ពះអង ទង់គង់េ កងទី ន សមមេ រម ស ត់រ េ ះសុកគងពិសី     
េខតកំពង់សឺ      ជិតវតកំេណើតៃន ពះអង    សេមច ទង់      ងសន ឹមៗ ទតេមើលដំ    
        េផ ងៗ ែដល ពះអង ន ពី ទិត មុន។                           ំ        
        ំ                    ពះ  យវ រេនះសមដូចពុទ សិតមួយែចង ៖      ១ – 
អនតំ បរវេជតំ អតំ គ      តិ បណិេ ។ បណិតរែមងេវៀរ រែដលមិន ន បេ ជន៍ ន់យកែត 
រែដល ន បេ ជន៍។      មពិតសេមច ំងពីយុវវ័យមិនែដលបេងើរេពលេវ            េ 
លេឡើយ េបើពះអងមិនេធើធម៌ ក៏ ពះអងេធើកិច រអក រ         ស ឬ កិច      រណៈែដរ 
មិនែមន ពះអង     ងេ        សមមេ រម េដើម ី ក    ល ពះទ័យដូច ជនធមេឡើយ។ 
ពះអងែតងយក ពះ ជហឫទ័យទុក ក់នឹងប                 ទឹក ស       ប់អកសុកេ ទីេ 
ះ។        ស័យដូេចះេហើយ េទើប ពះអងជីក សះដ៏ធលឹងេលើយ                        
                          ំគួរ ទីេ តក ត លៃនមនុស េ ក។     កងេពល 
ពះអងកំពុងគង់ទតេមើលទ មង់ សះ               នកុ រ ក់េ      ះគង់-សំផល 
េដើរឱនៗត មង់េ រក ពះអង។ េពលេ ះ សេមចក៏បនឺសូរសីហ ថ៖      –"    លេ    បុស 
មកទីេនះ នកិច រអីែដរ? "      កុ រសំផល េ       យពី     ប យបងំេហើយ ក៏េលើកៃដ
 បណម េឆើយតបេ     ន់ ពះនរបតី េ យសេមងថមៗ៖      – "     បទូលសេមចដ៏ចេ មើន 
ទូល ពះបងំមកេនះ េ យ ន រេងឿងឆល់សេម ើម      ស់ េហើយជែជក មិន ច់េ សចេ        
  ះ ពះអង "      – " ឆល់េរឿងអីេ       បុស មកេមើល៍ មិន ន់ េ      នជីវត! " 
    មេ ះកុ រក៏    បទូល៖ 
                    
 
- 
                        
                         34.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-             ត              
   ទំព័រ | ៣៤       – " បពិ តសេមចដ៏ ទីេ រព! ទូល ពះបងំឆល់                
             េតើបុពេហតុៃនអរយធម៌ែខរ មកពីអេ ពះអង? " សំនួរេនះ              
 ី                                                ំង ពះចិ       ពះអងឲេ 
មនស ៃ កែលង េហើយ ពះអងតប៖       – "       ធុ!     ធុេ ! េ 
ឯងេនះេចះចង់ដឹងដូេចះ                    េ តកអរ       ស់    មិនចង់េឃើញមនុស
 លង់េ េឡើយ មិនចង់ចួបមនុស កេលម                                 មគឺចង់ឲ   
  នចំេណះ           ន ទព លម យ យដូច               េ    ះេយើង មនុស ដូច     
           ...។       េ ! បុពេហតុៃនអរយធម៌ែខរេនះ                 នមកពី   
   េ      ពី     ស េឡើយ    ស        ន ំមកនូវផល បេ            ជន៍េ ចើន   
  ស់     ដល់មនុស េ             កេយើងេនះ។      េតើេ         ប់ នឬេទ?     
  េបើមិន នកុំ        ក់េលៀម         ប់េ     ក ចុះេ    ក នឹងពន ល់ឯងឲ     
       ល់       ងច ស់       ស់     ឲ អស់ រសង ័យ                     ៎េ  
  បុស!" េពលេ ះសំផលកុ រ                 នចិតរក យ េហើយ                  
បបងំទូលេ ពះអងវញ៖    – " ពះករុ           ៃថវេសស! ទូល ពះបងំអស់សង ័យេហើយ 
ែតខំ ពះអង    ចេភចេ ៃថមុនេទៀត               េ    ះសតិខំ ពះករុ        
ទន់េខ យ              ស់ នេ    ស!" ។       – " អឺមិនអីេទេ      ! េបើឯង 
ចេភចឬ សេពច សពិល ចូរេ េ រកេមេរៀន បវតិ       សរបស់ ពះវរយបណិេ ភិក          
         ង- ត់ ែដលបេ ងៀនពួកនិស ិតៃនវ         នអប់រ ងអក រ  ស មក ននិងទុក 
ឯក រេ េ ះេ ក អក             វ វមួយដ៏ចំ នមិន ច ត់តៃម នេទ . . . េណើយេបើេ 
អស់ រេហើយគួរ តឡប់េ វញចុះ េហើយខិតខំេរៀនសូ តឲ ែមនែទន . . .    ន់វ័យេកងខី 
េដើម ី     ំងជីវ ពេ ឲ ៃថថរនឹងេគ! ចូរចំេរើន! "       – "       ធុ! ពះអងដ៏
 នបុណ ! ែសនសប យចិត                           ស់ ែដល នេកើតមកជួបនឹង ពះអង  
         ន ពះទ័យេ        ស បណីជនលឹតលង់ឥតេរើសមុខ ឬ 
                    
 
- 
                        
                         35.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-          ត        ទំព័រ | 
៣៥េពលេវ          ដូេចះ ខំ ពះករុ     នឹងេ រកឯក         រេ ះ មកទុក ប ំ គួ 
    រមិន  ន . . . ខំ ពះអងសូម             ប យបងំ ពះអងសិនេហើយ . . ."      
 – " អឺេ ចុះេ        បុស!     នេ ចើនចំេរើនវ    "       េ       
យេពលសំផលកុ រេចញផុតេ               សេមច ពះសង ជ            ទីេ រពៃនេយើង ល់
            ពះអងេសច        ងចូល     សមមេ រមវញ េដើម ពិនិត                
                                            ី                កថីែដល 
ពះអងប មុងនឹងបែនមេ កងវច នុ កមេទៀត។       ចំែណក         គង់-សំផល        កុ
 រក៏ នេធើដំេណើរេ       ន់េគហ      នវញេ យសុវតិ ព។ ប៉ុ នៃថប ប់មក កុ រេនះ 
នទទួលេមេរៀន បវតិអក រ  ស របស់ ពះភិក     ង- ត់ ដូចកីបំណងែមន។ កុ រ 
នបេណើរញញឹមបេណើរ េ យេពញចិតរបស់ខនេពក។ អតន័យៃនេមេរៀនេ ះ នេសចកី៖            
                        - ក ទី ១ -                                 
បុពេហតុអរយធម៌ែខរ       កង រសិក អរយធម៌                    េយើងគួរ      
ល់បុពេហតុែដល ឲ េកើត                                                     
              ំអរយធម៌េនះេឡើង។ អក                 ជទូេ ែតង នេសចកីយល់     
       អរយធម៌ គប់ប រែតងេកើតមកពី              ស ។              ស បុ ណដូច 
                  សឥសិប៊ត៍ បុីឡនី           េហ ពឺ     រសុី ឬ    ស ធំៗ ន 
          ស         ហណ៍ពុទ        ស          ស     គិស       ស ឥ        ម
 ប៉ុេ    ះ េដើម សុទែត  លបណះវ គប់ ប រ ែដលមូលេហតុឲ េកើតអរយធម៌េឡើងកងេ ក។   
 បេទស ំង យ ែដល នេសចកីចំេរើនលូត ស់េឡើង ក៏េ ះែត  នវ            ស        
េដើមចម។ អក បវតិ         សជប៉ុន ក់ នេ លសរេសើរទុក ៖ ពុទ            ស      
     ន ំេសចកីចេ មើនមកឲ បេទសជប៉ុន។ េសចកីចេ មើនេជឿនេលឿនេ មុខ គប់ែផកៃន 
បេទសជប៉ុនដូច                               បត កមសិល កម ហតកម ឧស ហកម រហូតេ
 ដល់តូរ ត នី នប៉ុេ                            ះ េដើម 
                    
 
- 
                        
                         36.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-            ត           
ទំព័រ | ៣៦សុទែតេកើតេឡើងេ យ              ស័យពុទ        ស ។          
ដូេចះេយើងគួរចូលចិតពុទ        ស         មិនែមន នតៃមែតចំេ ះែត រ បតិបតិ 
មផវចិតែតប៉ុណឹងេទ     នតៃមដល់ រេជឿនេលឿនេ មុខៃនអរយធម៌ ងផវេ                
               ក គប់ែផកេទៀតផង។           េសចកីពិត វ           ស      
នតៃមខង់ខស់         ស់ សមគួរដល់េយើង គប់           នលះបង់េពលេវ          សប
 យេដើម ខសិក                                             ី ំ             
    េ     ះ េរឿងែដល បេ មនុស ឲ ប ពឹតិល                  ឲ េកើតធមចរ       
                             ំ                បៃពណីល ទំេនៀមទ ប់ល      ឲ 
បេ បង់កីទុក េហើយ ំឲ      ំ                                 នកីសុខេក មក 
នេ លគឺ វ                     ស   បទីបអុចេ លបំភេ កេមើលផវេដើរកងជីវត គប់ៗ  
              ឺ                          េហើយេគចកុឲំប៉ះទងិច ឲ េចះ ែត 
នកីសុខចំរុងចេ មើន មួយ រអឹករអឺនេរឿយរហូតេ េ          េពលងងឹតេនះ។        
តៃម        ស ដូច នេ លេនះអក                   ជ ៉ប់រងទូេ        
េហើយអកផងក៏ នដឹងេហើយែដរ                តៃមេនះមិនែមន នែតប៉ុេ              
   ះេទ         នេ ចើនេលើសលុបនឹងគណ                ប់ឲ អស់េជើងតេ េទៀត 
គឺេសចកីចំេរើន គប់ ប រ          របស់មនុស េ         កសពៃថេនះ       
សុទែតេកើតេចញមកពី   ស     ំងអស់ សូម ែតេពទ                   ី     សែដលេគេ
 ចើនែតចូលចិត របស់ថីក៏េ យ ក៏េ ែត ន រ ក់ទងពី ស េ ះវ ែផកេនះេកើតមកពីអកគន់គិត
 ង             ស េ ចើនអកែដរ។             ស          លបណះ រសិក           
     េ      ះ នែតវ មួយេទេ កងេ      ក       គឺវ     ស        ែដលមនុស េ   
     កចូលចិតជួញរវល់បំផុត ំងពីបុ ណ ល យមក។ ទី ន                        ស  
      គប់     ស           ដូចវត       មេ បេទសែខរេយើង េដើម បឋម         គឺ
                          េដើមបំផុតៃនពិភពេ ក  មនីរព  លេ គ 
េដើមបំផុតៃនពិភពេ ក                         េមើលេ គលង់េ គឺអវបំេបើកែភក ក់ 
          មនុស េ       កគឺឲ    នវ         េមើលេឃើញេសចកីពិតរបស់េ      ក 
េមើលេ គ ង យ ឯេ                ក គូេដើមគឺអកបួសកង             ស       ព   
 ល 
                    
 
- 
                        
                         37.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត        ទំព័រ | 
៣៧ទេទ បេ ងៀនទេទ។ មួយេទៀត           ស        សងមេដើមៃនមនុស េ     ក     ទី
  នជួបសន         ស       ប់ ស់បរេសចកីយល់េឃើញ េ វញេ មករមណីយ នបេ 
បង់េសចកីទុកេ ក យ                        វ   នបណះវ គប់ បេភទ នវ   ន    បត 
កម េដើម េ                    ះមនុស តូវ រសំណង់លវេសសេឆើត យ ស             
ប់ទុក ជ មកអកែដលខនគួរេ រពបូ ។ រួមេសចកីខី ទី ន     ស        វ      ន ំឲ 
េកើត ររច ដ៏វេសស េ          ភ័ណ ពដ៏បណីតប ង់ គឺ រលំអឥតេ ះ គប់ ប រ។     េ  
 បេទសែខរ ែដល អក ន់ពុទ               ស មុឺង ត់មួយ េយើង នេឃើញអរយធម៌ 
ែដលេកើតេចញពី ស  ងច ស់ ស់ ដូច     ង     ទ  ជ នេ ទី នម នគរ េដើម េ 
បេទសដៃទេទៀត ដូចបេទសឥសុិបត៍      បេទសឥ           បេទសចិន េដើម ក៏អកផង 
នេឃើញអរយធម៌ ែដលេកើតេចញពី           ស ពិត       កដែដរ េ ល យៗ គឺ លេដើមមិន ន
        េរៀន វត          េរៀន     លេដើមមិន នមនីរេពទ វតមនីរេពទ ។ល។ 
ឯឫសគល់សងមែខរពីបុ ណ ក៏េកើតេចញពី                  ស ែដរ។េ យេហតុេនះវ       
   ស       នតៃមនឹង ត់ៃថពុំ ន េ        ះ េមអរយធម៌ទូេ ។                   
              xxx     លុះ នចប់េហើយ សំផល នចិតរក យខុស ប កតី េចះែតទេនញមិន 
ច់ពី ត់ ៖     ២ – អក      ជែតងសន ំនូវអក           ជដូច   ែតង ស    ញ់មនុស
 ដូច   មិនេចះ ក់េលៀមនូវ រ           បេសើរេឡើយ េហើយែតងដឹក ំអកផងឲ   នេ 
រកេសចកីចំេរើន។     ៣ – បុពេហតុអរយធម៌ែខរ េបើអកផង នេ កបេហើយមុខ ចង់េ កបេទៀត
 មិនេចះជិន       យ។ 
                    
 
- 
                        
                         38.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-         ត         ទំព័រ | 
៣៨        ៤ – វទ     ស កូនអកត ៃនទស នវ ។        ៥ – ឱខនអញេអើយ េកើតមកេ ក  
           កលំ ក       ងេនះ េធើេមចហ៎!នឹង នសិក ឲ នចំេណះខង់ខស់ដូច ពះអង ន! 
ែតេណើយចុះ តូវែតេធើ  ម ពះពុទឱ ទៃន ពះអង េ ះជីវត តូវេចញមុខតស៊,             
                           ូ រតស៊កេ ះ                                   
           ូ ៏ជីវត។        គិតេឃើញដូេចះេហើយកុ រសំផល ក៏ខិតខំ បឹងែ បងែសងរក
             ក់ផងសិក ផង រហូត ន បឡង ប់ និស ិត                      រ 
ដូចបំណង។        សេមច ពះសង ជ               ពះអងជួញៃ កែលងនូវ 
រអប់រយុវៈែដលសំ      ក់កងវត  ម េ ះសេមច ទង់េឈងយល់ ៖        ៦ – រសិក   អង រ
 របស់ តិ។        ៧ – រូប យែតង ស់ជ , ឯេករេ             ះលមិនេចះ ស់ជ េឡើយ,
    ំងធម៌សប រសក៏មិនេចះ ស់ជ ែដរ។        ៨ – េបើេចញពីវតេ វញ         ងេ   ច
    ស់ឲ េចះធម៌ ថ៌ខះ េដើម ីចូលកងពិធបុណ នឹងេគ កុឲ អងយទុក ត់េស ម។        ី 
          ំ      េ យ ពះអង ប់ ពះទ័យ ចង់ឲ យុវជន នេសចកីសុខេក មក នេទើប 
ពះអងនិពនកំ ព មួយសីអំពី រេសពគប់ ទុក ន់ បទីបបំភផវ                         
                         ឺេ       ន់កសុខ           ី     ន។ េតើកំ    ព 
េនះ នខឹម      រ   ង      ខះហ៎?                                 xxx      
             េគនិ     យ តូវគិត ែតកុំ ន់វនិច័យ 
                    
 
- 
                        
                         39.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-   ត         ទំព័រ | ៣៩     
                 រេសពគប់គប់ លែរង លេ រកខុស            គប់ ជ បុសែរង ន 
តូវគប់មិតអបល័កណ៍ែរង សូវ         ខុស តូវេកើតពី រេសពគប់។គួរេ ជើសេរើសរកជន 
បុស សី      េតើ នធម៌អី   បភពេបើេឃើញច ស់េហើយគួរេសពគប់     ឬ 
តូវែតឈប់ករវល់។                                        ុំេបើ មឱ ទ ពះសមទ  
             វសុទ ទង់ធម៌និរមលគួរ   ប េបើេឃើញបុគល          
យល់ខុសពុគួរេសពគប់េឡើយ។                                     ំសូវេ   ក់ឯង 
បេសើរ ង          គួរេជៀសគួរ ងជនេ ះេតើយមិន ន់ មធម៌ េ ះេ តើយ         
ពេងើយេ យយល់ ខន តូវ។                             សេមច ពះសង ជ             
              ជួន    តេ ត     េ 
                    
 
- 
                        
                         40.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-            ត         ទំព័រ |
 ៤០                                        - ក ទី ២ -                   
                     ឧ យមិន      ប់       សម័យៃថមួយ                  
មេណរ      យ-      ឯម ចូល           ប យបងំ សេមចពះសង ជ េហើយទូលសួរចំេ ះ 
ពះអង ៖       –បពិ តសេមច អ ស់ ទូល ពះបងំចង់ដឹង                           
េតើឧ យអីេ ែដលមិន        ប់?       េពលេ ះសេមច អ ស់ ទង់ ន ពះឱ ទេ ន់ មេណរ៖ 
      ៩ – ល មេណរ! « រមិនេធស រតី ឧ យមិន ប់។ »       ១០ –              
រេធស     រតី   ឧ យ      ប់។       េ         ះ       កងេ    កសនិ សេនះសម 
រេ យមនុស ឆេ កមនុស ដូច  សហករណ៍េ                  សុកេ    ក       តូវអន 
យអស់        េ       ះែតេធស បែហសរហូតដល់ ប នរត់ ត់។                      
មេណរក៏សួរ        េតើេរឿងេនះ នដំេណើរ        ង      ខះ ពះអង? សេមចក៏ ន 
ពះបនល យ ប់េរឿងេ ះ ៖       េ ស ត់រ េ ះ       នសហករណ៍េយើងមួយេ  ះ          
                      រ េ ះ។សហករណ៍េនះេ ចើនែតទិញសរែដលអកេធើ នមក។          
                         រទិញេនះ ខះក៏ឲ  ក់មុន ខះក៏ទុកសិនេ យ ប ន នេចញប 
ន់ៃដអីឲ                                 ស់សរេទ។ រឯអក ស់របស់កមិន ររកប 
ន់ៃដែដរ េ          ៏                                      ះែត រទុកចិត ។ 
      លុះមកដល់ ំ ១៩៦៩ ប នសហករណ៍េ ះយក                                   
ក់ ជ រអស់េ ចើនែសន។ អក សុកដឹង រណ៍មិន សួលក៏ ំ                         ជួល 
ចបល់ ែតមិន ន បេ ជន៍េ ះេ ះ ៖       ១១ – អកេធស                 រតី    
ប់គំនិត េ ះបី នជីវតរស់េ េឡើយ ក៏ទុកដូច          ប់េ សចេ េហើយ។       ប៉ុ 
នៃថេ            យមក ប នកំហិលេ ះ ក៏រត់ ត់មិនដឹង យ ចក                     
     ៎ពម ំង                យ     ក់ សយកេ         មួយផង។ ចំែណក ស់សរក៏ែ 
សកយំ 
                    
 
- 
                        
                         41.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត           ទំព័រ | 
៤១ែលងេចញ។                រឯអកែដល នគំនិតគឺ រប ន់ៃដ តឹម តូវ               
 ជ រ នសមតកិច នជួយសងៃថរបស់េ ះ មចំែណកខន េ                              ះ ៖
    ១២ – អកែដលមិនេធស                   រតី មិន    ប់គំនិត េ ះបី        
ប់ ត់េេហើយ ក៏ទុកដូច េ រស់។             ង         មិញ      កិច រអីក៏េ 
យបុគលមិនគួរេធស បែហសេ                  ះេឡើយ េ           ះមនុស េយើងជួនល 
ជួន          កក់ រក   នមិន តូវ េ បៀប ននឹងទឹកេភ ងែដរ។ េននេអើយ! 
ចូរេននខិតខំសិក ក នច ប់ ផវេ                      ក ផវធម៌ ឲលិតលន់កបី យ យែ 
កង ឲ ខូច       ុំ         ំ                          ស របស់ផងេយើង!      
       េពលេ ះ    មេណរក៏             បទូល ពះអងវញ៖         –       
បទូលសេមច អ ស់! ទូល ពះបងំនឹងេ រព មឱ ទ ពះអងមិន ន។         –       ធុ!     
    មេណរដ៏ចេ មើន!    េ េធើេនះេ        េពញ    តូវ      ស់,េ       ះ ៖    
     ១៣ – បំ         ច់េកើតមក មនុស កុេធើខនឲ                             
            ំ                អកបំៃ ពេ     ក។         ១៤ – េកើតមក កូន បុស
 តូវែតខំ បឹងបំេពញករណីយកិចលុះ                        ែត    នសេ មច។       
      រអីមិន ន់សេ មច កុំ ល ប        ប់េ លអួត។         ១៥ –          
ំបួនទ័ល ដប់ទ័ល កុឲ ទ័លគំនិត។                                        ំ   
      េ យេហតុលឹតលង់ មិន នេរៀនសូ តេហើយ េទើប ប នលួចរត់យក ទព ខនអស់ េហើយេទើប
 យេ យ។ េបើែត ងហឹង ពះឯ      េ សេយើងេកើត េបើេយើង ននិស ័យ េ លគឺប រតីផងេ ះ! េ
 យ ប រ    ៖         ១៦ – ជីវត ល់រូបតិចតួច          ស់, ប៉ុែនេយើង តូវ 
បឹងេរៀន បឹងរក បឹងគិត បឹង ប ពឹតល             ិ               ក់ដូច 
េយើងនឹង នជីវតរស់េ           ប់ ន់ ំ។         ១៧ – កិច រដំបូង ែតងែត ន 
ស់ខុសខះ, លុះ                         ែតស៊ប់         ំ 
                    
 
- 
                        
                         42.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-         ត          ទំព័រ | 
៤២េទើបមិន ត់ ំងខុសេទៀត។        ១៨ –       ន តូវ មកពី    ល់ខុស, េបើមិនដូេ
 ះេទរក តូវពុេឃើញ                                                        
     ំេឡើយ។    ១៩ – េឃើញេគថំេថើង កុចេចើង មេគ ហួស ឌខន, ប៉ុែនមិន តូវ      
                  ំបនរបនយព           មេឡើយ។        ២០   – កុេ លេ 
សេគពុពិនិត                 ំ         ំ                កុគិតខនឯង         
                                     ំ          បៃព     កុំេធស បែហស ក 
សំដី         ឲ                     ំ     នភ័យដល់      ។        ២១ – ត   
        េហតុ, េសចកីសុខ ផល, ឧ យរលត់ េហតុ,និេ ធធម៌ (ធម៌រលត់ទុក) ផល។ េនះ 
សចធម៌ពិត ស់។     េសចកីេនះ លេ ែវង យបនិច ែតេបើេននខំរះគិត េ េលើេ កេ   ះ 
េហើយ នអីែដលធំ ងខួរក លេយើងេទ ... ចូរេនន ចុះ។                             
                ំ        – ពះករុ    ៃថវេសស! ទទួល ពះ ជឱ ទ!    – អឺ! េ 
រករលឹកេមេរៀនចុះ!         បយ័ត       រ សីបេ សេ       ះខនមិនេចះ ! ែតចូរ ំ ៖
    ំ        ២២ – បទូសេ រកអកឥតេ ស រែមង ក់េ សមកេលើខនវញ។        ២៣ –      
 តិេ បងនិងទឹកមិនសុី       ង       បុណ និង បក៏        ងេ ះែដរ។        
សេមច ន ពះ ជបនលចប់េហើយ               េទើប ពះអង    ងចូលេ         ន់កែនង 
យបងំនឹកគុណ  ពះស សមទដូចសពដង។ លុះចប់នម រេហើយ ពះអងទតេសៀវេ េផ ងៗ ែដល ន បេ 
ជន៍សមដូច កង សីហិេ បេទស ែចងទុក៖        ២៤ – អក       ជែតងេ បើ លេវ      ឲ ប
 ពឹតិេ       េ យ រកំ        ន    ព     ស។ មនុស លង់ែតងេ បើ លេវ         ឲ ប
 ពឹតេ       េ យ រ ប ពឹតិេសចកីវ ស េ យ រេដក និងេ យ រេ                  ះ 
ស់ែទង។                       xxx 
                    
 
- 
                        
                         43.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-       ត            ទំព័រ | 
៤៣                          កត                        វៈៃនអកដឹកគុណ      
                   (បទ    កគតិ)                  កត  នន័យ ប់         
ជនកត                    តូវែត ប ពឹត  មែបបគំរូ        ែដល ពះ        គូ   
        ប់ឲ តបគុណ។                         បិគូឧបជ យ៍          សុទែតែ 
សបុណ            ជន       ក៏េ យែដលេគ នគុណ        ក៏ ែ សបុណ              
ែដល តូវ     បេ      ះ។                  បណះពូជបុណកងែ ស គុណ         កុឲ 
នេ ះ                    ំ                    បុណ នឹងេកើតេកើនចេ មើនឥតេ ះ 
      តូវ នចិតេ ះ            កុលុបគុណេ ល។                               
            ំ                  កុំ    ន់ែត    បិ                  នគុណ េ
 ល             ត់   តូវតបគុណកុំេច លៗ       េធើែដរេ       លៗ       េ    
ះែតេគ ។                  ជនអកតបគុណពះពុទ នបុណ        ទង់ ស់េទស           
   សរេសើរញឹកញយ នកង              គមីរដី                 គួរេយើងចង ំ។     
             េចះ េហើយេធើ                      ំេ យចិតេអើេពើ      ឲ ស៊បឲ 
                      ់        ំ        ឲ សិទដឹងគុណគុណែតងែថម ំ       
ពុែមនេខច ំង                    ំ                    េ    ះតបគុណេទ។      
            ជន នចិតេខ យេ ចើនែតេធសេ យ     រមិលគុណេគ                  ងេ 
ពងសំ        ង 
                    
 
- 
                        
                         44.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-       ត            ទំព័រ | 
៤៤ពីកងបុេព               បែហលេធសេទ              ពេងើយកេនើយ។             
         អក    ជ    ប់ជន បុស សី             លុបគុណេ លេហើយ          ជន 
បុស សីេ ះពុំ នសុខេស ើយ         យូរប៉ុ នេឡើយ           ែរងែត ក់ខន។       
               កំពុង នសុខ     ប់ែត នទុក        េចញមកផនៗ               ឲ 
ផលកំ       ចេ    រេ   ឥតសន        េ សមកពីខន              រមិលគុណេគ។     
                 េទ េគខឹងេ ះខនរងតឹង              ងបុណ បុេព            េ 
សបចប នជិះ ន់ឥតែល            ភ័ពេ ពងបុេព            េបើ នក៏ ក។           
           េ សរមិលគុណ    ំងមុខបុណ          េ ពងឲ ស     ក          
បងង់ឈប់សិន    បថីវ ក            ឲ ផលឥត          ក      េ   ះ នឱ ស។      
                បុណ    ប ស់ថីែតងែតរៃព              ពុែមនេផស ស           
             ំ                        ល នចេ ះ តូវេពលស        ស         
ក់ដូច ប ស              ប់ តូវអញ។                      េចញមុខផល់ផលសុខទុកឲ
 ដល់           ជន    ែដល ញ់           ក       ងបេងើតកំេណើត អញ           
  អញ ស ញ់                 តូវអញឲ ផល។                      របុណ ឬ បែដល នស
 ព                 កមែតងផល់            សុខទុកឲ ជនអកេធើឲ ដល់            
នូវកីដល់វល់            ឬកីសុខ ន។                        បែតង     ំងបុណ ឲ
 េ        ំង       កសិនពុំ ន            េចញមុខឲ ផល 
                    
 
- 
                        
                         45.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-           ត            
ទំព័រ | ៤៥  សុខស      ន     អកេធើែតង ន                  ទទួលរងទុក។      
            បុណ ក៏       ំង  បឲ េ   ំង        កពុេចញមុខ                 
      ំ                      េ ះ នឱ សបុណ ផល់កីសុខ      សុទែត នមុខ       
           ទីៃទពី ។                  េហតុេនះគួរជនកុេ ទ មន់  ំ           
    កងកីខី                      គួរក   ងបុណ  នគុណមហិ         េទើប នេ    
       ះ         អក ស       ញ់ខន។                 វតឧ       េ   ម, ភំេពញ
 ៃថទី២៦ ធ ព.ស. ២៥១២                                                 គ.ស.
 ១៩៦៨                                             ពះហសេល                
                            សេមច ពះសង ជ                                 
       ជ.ណ. េ       ត    េ                                            
ប.អ.ស. - អ.ម.រ.                       X       X        X 
                    
 
- 
                        
                         46.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-          ត           ទំព័រ |
 ៤៦             ពះគុណប          រៈដ៏េលើសលុបៃនសេមច                       
ពះសង      ជ     ក់ទី ១                ចំេ     ះអង     រេខមរ         នកម 
      សេមច ពះម    សុេម ធិបតី េ ត         េ        ជួន-        ត      
ពះសង ជ ក់ទី ១ ៃនគណៈម              និ យ      ពះអង ន ពះទ័យ ស              
    ញ់អក រ     ស តិ     ស់។    ពះអង ទង់មិនសំៃច ពះ យពលេដើម នឹងជួយ        
                                            ីរុញ     នចល េខមរ       នកម 
    ំងពីអង រេនះេកើតេឡើង រហូតទល់េពលចូលទិវងតៃន ពះអង។      ពះអង ទង់យក 
ពះទ័យទុក ក់ និច          ចំេ ះចល េខមរ              នកម    ប់ ំងពីៃថទី១២ 
កក     គ .ស. ១៩៦៧ ែដលសហជីវន វណ-មូលីវណរដម នី កសួងអប់រ តិ និងសហ រ         
នចូល        បបងំ ល់េ ម          កុដិេលើកដំបូងបងស់                 េដើម 
សុំ ពះអង ទង់គង់ អធិបតីៃនចល                                   ីេខមរ     
នកម។   េពលេ ះសេមច ពះសង ជ ទង់ នទូ ន                        "សុឲ          
                                                            ំ  ត់ រេនះឲ 
ហត់ចត់ កុគិត យ ពីេ ះកុឲ ខុសចំេ ះ រសរេសរ ក                    ំ          
  ំេពចន៍ែខរ ែដលខុសឆង ងេ ចើន លពីមុន ដូច       រកត់ េ េ  ះសុក ភូមិ េខត ឬ 
រសរេសរយីេ         េលើផះ ឬក ប់នំ េដើម។ កំហុសកង    រសរេសរ ក           
ែខរេនះ នខុសរហូតដល់េ             សរេសរប ី តិអ      នុកូល ន េដើម" ។       
សេមច ពះសង ជ ទង់សព ពះទ័យ                នឹងជួយពិនិត      ៃដេផ 
ងៗែដលេកើតពីចល េនះឲ ែតគណៈកម រ ឬអកនិពន យកមក ល់ យ ពះអង ល់ចុះ។        ពះ 
ជូបតម ំងេនះសឲ េឃើញ        សេមច ទង់ ស           ញ់         និង 
                    
 
- 
                        
                         47.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-                ត         
ទំព័រ | ៤៧អក រ      ស តិ         ស់       េ ះបី ពះអង នកិច រម ញឹក        
           ង      ក៏េ យ ពះទ័យ ពះអង ទង់ ប់ជំ ក់ និច ចំេ ះអង រេយើង េ យ ទង់
 ប នឱ ទេផ ងៗ      ឬក៏ែណ ំកងកិច រ                 ង            ែដល ឲ     
                                                             ំ          
   តិេយើង េងើបមុខ តែដតកងៃផ បអនរ តិ។       គណៈក ធិ រ តិ              
នេលើក ពះអង              ពះអគមគេទសក៍ដ៏េឆើមកង រែណ ំែ ប ក ែខរ              
 ពះអង ទង់ នជួយបកែ ប ក ែខរ                      ំងពីកំេណើតេខមរ        
នកមមកេម៉ះ គឺ ទី ១ និងទី ២                               ំ               
               នចំនួន ១០.៦៣៩  ក េហើយមកដល់ ទី ៣ មុនទិវងត លៃន ពះអង នចំនួន 
៦៨៤               ំ  ក េទៀត។  សូមប ក់    ពះអង ទង់ នចំេណះវ   ង លីនិងសំ 
សឹតេ      ជះ        ស់ ែត ពះអងយក ពះទ័យទុក ក់ ទីបំផុត ចំេ ះ  ក ែខរ      
នសំេនៀងែខរពិត         កដ។ ពះអង ទង់េឆ តេពលស មួល កបកែ ប េហើយេ យឆល ក       
               បេ    គ ឲ មក ែខរ ំង សុង                  នលកណៈវទ         
   សេពញេលញ នចំនួន ៤២០                     កេ        ំទី ១ ។        ឧ 
ហរណ៍៖       រខះច ញ់ េ            កងះច ញ់ -       រ ប់ េ            ប    
ប់       រេឆះ - ចំេហះ,     រ យ - រ យ,         រែថ ំ - តំែហ ំ       រហុច -
 លំហុច,        រេផើមគំនិត - បេណើមគំនិត,          រ   ត –ល ត       រេផ ង 
ត់ - បេន ងប ត់,         រ រ - អំ        រ       ឧ ហរណ៍ ំងអម ល ន ងេលើេនះប
                          ក់        ពះអងសព ពះ ជហឫទ័យ         ង ំង ចំេ ះ ក
 ែខរសុទ សម ពះ នៈ អកែខរនិយមេពញទី។       េ ះ ទង់រវល់នឹងេភ វ ឬ ទង់ ប់រវល់កង
 ពះកិច រ                    ង    ក៏េ យពះអង ទង់ ពះអនុ          តស ជិកអង 
រេយើង ឲ ចូល                      ប យបងំ សូមពះ ជេ       បល់ ន គប់េពលមិន 
យប់              ឬៃថេឡើយ។               រចូល យបងំ 
                    
 
- 
                        
                         48.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-          ត             
ទំព័រ | ៤៨     ល់ ផវ រ ៃនអង រេយើង នចំនួន ២០០ ដងកងកំឡងេពលសិក ។       សេមច
 ពះសង ជ អ ស់                ទង់សព ពះ ជហឫទ័យចំេ ះអក រ  តិ ស់ េ យ ពះអង ន ំ
 ទ ទីបំផុតចំេ ះអង រេខមរ នកមសិក េ ពី ពះ ជេ បល់និងបកែ ប ក ែខរ ពះអង 
ទង់ផល់អតបទេ ចើនមកពីអគេល ធិ រ នអចិៃ នយ៍ៃនេខមរ               នកម      េដើម
 េលើកសយ                                                               ី 
        តិ   និងទស      វដីេខមរ    នកមឲ       នពនឺ តចះ តចង់ គប់េពលេវ    ។
 ពះ ជអតបទ ំងេ ះ នដូចតេ ៖       – ទស នៈៃនសេមច ពះសង ជ ចុះកងទស             
    វដី ំទី ២ េលខ ១       – កំ   ព ៖     រេសពគប់ 
........................... េលខ ៤       – កំ   ព ៖ រលឹកអក រែខរ 
......................... េលខ ៧        – កំ  ព ៖ កត            
វៈៃនអកដឹកគុណ ចុះផ យកងទស                  វដី     ទី ៣ េលខ ១     ំ       
ពះ ជូបតម ំងេនះ េ ះបី ពះអង           ងចូលទិវងតេ េហើយក៏េ យអង រេយើងេ 
ែតេលើកយក ពះ េ                ទ ំងេ ះ          ទុក គតិធម៌ និចចំេ ះកិច 
រៃនេខមរ       នកម។                                              គណៈក ធិ រ
 តិ                                                 េខមរ    នកម         
                   X      X      X 
                    
 
- 
                        
                         49.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-            ត              
ទំព័រ | ៤៩                  អនុ    រេ             ទ            ចំេ      
ះយុវជនអកេ               វត  ៃហពួកយុវជនអកកំសត់           េបើកុំ នវត ជក   
        ស័យសមអកនឹងឥត នតៃម                យប់ៃថហួសេ ឥត បេ                
 ជន៍។   គួរអកកុេភចវតលំេ          ំ                   េ ះអកេចញេ    យ សេ 
ចគួរដឹងគុណវតកុបេ ច              ំ                បេ ជន៍និងផលផល់ពុំ ន។  
េបើ នេគសួរពី លេរៀន          ចំេណះរេបៀន ំងប៉ុ នអកកុនិ    ំ    យបែងង ន    
          តូវ       ប់     នេចះេ       ះវត។  កុេ លបងតពួក សីៗ    ំ       
                  តូវសី ម តង់កបំ ត់                                     
     ុំបំែផងបំេផើសបំេភចវត            ែ កងេ ស ញ ត់ឲ វ ស។      យវត េ ជន៍ ន
 ពលឹង គួរនឹករពឹងកុទីស ស                                   ំ  មុឺនម 
នីមកពី ស       គឺ សេឡើងេ       ម នី។    យផះ យវតដូច                ចំែអត 
           នជីវែឆតេហើយេរៀនសូធ េចះេខចខី       មុនេកើត នេ យ               
                  ី                        រវត។     ធុ ! សូមឲ អក នសុខ   
     នីរទុកនីរភ័យសិរភ័ ទ  ជនសប រសរបស់រដ                 នែបប នបទ បេសើរេ 
                 ង!                                សេមច ពះម           
សុេម ធិបតី                                             ជួន          ត   
                                          េ ត      េ                    
                ៃថទី ១៦ ឧស            ១៩៦៣                     X    X   
      X 
                    
 
- 
                        
                         50.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-         ត          ទំព័រ | 
៥០                    បទវស នតិលកចន                  (ស    ប់សូធ បងតទង់  
    ស )   សូមេមើលទង់ជ័យឆពណរង ី              ែដល នរសីភឺល សស់េខៀវេលឿង កហម 
ពម ំងពណ៌ស               ហង     ទនិងពណ៌ដភេផក។                            
                        ៏ ឺ    បេទសតូចធំ នស័ គ       គម         ជំនុំ េ 
ចើនអេនកពមយករសី ពះពុទគួរេ តក                  បេសើរពន់េពកៃ កកនង។   េធើ ស 
ទង់ជ័យ ស                    ៃនសមទធំចម ងចូរេយើង ល់ យកចិតចង ំ             
    នឹកដល់ ពះអង អ ស់។   េ ះ តិេផ ង ក៏ តូវដឹង              សុទសឹងែត ពុទ  
       សន៍តូវ ន     មគី ំងេកង ស់                បឹងែ បងឲ       គប់ៗ ។   
សូម    ស ពុទថំេថើងខស់ផុត          រុងេរឿងវសុទៃថេហើយ នជ័យេ គផ យេពញេ      
            េ យជន ជះ          ប់េ ចើន   ន។      នចិតេស េ រពបូ           
       ចំេ ះ ពះធម៌ដកល ណ                                                 ៏
   ំងមនុស េទព េស    គប់        ណ          ចង់ នេសចកីសុខ។   េយើងេខមរ តិ ំ
 ខី     ត              ន់ធម៌នឹង នផុតទុករួបរួម   មគីពេនះេ មុខ            
 ី                     េយើងនឹង នសុខេក ម        ន     ណ។    ពមេ ពៀង ប ពឹត
 មធម៌សុចរត          េ ះេ     ន់ ននិ ន   ទីផុតទុក នសុខេក មក ន            
    តិេយើងនឹង នេ        យសុ ។ 
                    
 
- 
                        
                         51.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-            ត          ទំព័រ
 | ៥១              ប់    តកឆពណរង ីទង់                   ស               
    (ស   ប់សូធ      ក់ទង់       ស )  កុមេយើងអក ន់      ស                
  តូវដឹងច ស់        ពះពុទជិន សីទង់ នឆពណរង ី                           គឺ
 ពះរសី ំង       មួយពណ៌។                                                 
        ំ ផ យេចញពី ពះ យ ទង់                     រុងេរឿងឫទិរង់ បេសើរបវរេឆ
 ល ត់ យេឆើត យល                       ំង       ំមួយពណ៌ សស់លេ          ។  
កំេណើតៃន ពះរសី                       េកើតេ យ រមីៃន ពះភគតូវ    ំមួយ ប រ  
                         ំង ស់កុ រចូរ ំទុកេអើយ។                     X   
        X         X         ពះអង ទង់និពនស          ប់ «           
អប់រសីលធម៌» ។ 
                    
 
- 
                        
                         52.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-       ត        ទំព័រ | ៥២  
  សេមច     ងទស        វត    េ   កម    េ    ម    លពី    ំ ១៩៣៩ ។ទង់ថតេ   
វត ទឺ   ម     កុងេវ ។ កង   រ       ងេនះ ពះអង នពន ល់ ទឹសីពះពុទ    ស   ដល់
 ពះសង និងពុទបរស័ទែខរេ            មេ យេ    មនស ។ 
                    
 
- 
                        
                         53.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-         ត           ទំព័រ |
 ៥៣                   សុ     សិតសេមច         អ   ស់     ១.     រអម ល កុំ
 លេ លអួតមុន។     ២. ឧ យកលេសើរៗ ពុំេសើគំនិតេ ។     ៣. កំ ច  ន ន 
នេរឿងពុសូវ   ំ  ក។     ៤. េសពគប់ ល          ល ំេ រកខុស េសពគប់           
 ជ បុស        ជ ំេ រក តូវ។     ៥. សូវេ      ក់ឯង គួរេជៀស ង បមិត។     ៦. 
ចិតឥតែភក ែភកឥតចិត អកគិតលិតេទើប ចយល់ ន។     ៧. េមើល យអកផង ឲ កនងច ប់។     
                   ំ     ៨. រអិល ត់ េ ចើនែត ត់េស ត។     ៩. េសើច ក យ     
     ឲ                          ំ     យេ   យ។     ១០.       ប់បំពង់រង់ 
ទឹកេភ ង ែភកមិនេឆ ងេឃើញមិនសព។                          ំ     ១១. េធើែ ស 
ន់ នេភ ង ែ សកេ ចៀង ន់ នេភង។     ១២. េពល តូវេដើរែបរ េដក ខិលហួសេពក ឲ លង់។ 
                                     ំ     ១៣. នះចេចសៃ ក អស់តៃម នចំេណញ។ 
    ១៤. បំ ច់េកើត អង បុស កុំ ប ពឹតខុសពីធម៌ច ប់។     ១៥.       បួនទិញ 
ដប់ទិញ កុទិញរបស់េ ក។               ំ               ំ     ១៦. កុំ     
យគុមេចកមួយគុម។     ១៧. កុំ     យ ចម៍េ មួយគំនរ។     ១៨. េបើមិនេចះ 
តូវសួរេគ កុំ នះយក      ន់េបើ។                        X  X X     សុ សិត 
ំងអស់េនះ ពះអងែតង ន ពះបនលេ                        ន់ពួកយុវជន  េរឿយៗ េដើម ឲ
             ី       នេ       ពលរដមួយរូបៃថថរនឹងេគ      កុឲ              
                                           ំ      ញេ ែត 
                    
 
- 
                        
                         54.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-   ត       ទំព័រ | ៥៤មួយកែនង
   តូវែត ស់ដថី គំនិតថី េទើបរកសុភមងលេឃើញ មិនគួរគប ី                   ី  យ
 សេ    ះដីកំហិល ែដល នែតេដើមេ តឬេចកដូងមួយគុមពីរេឡើយ។ល។                   
   X    X     X 
                    
 
- 
                        
                         55.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-                 ត          
  ទំព័រ | ៥៥                                         និគមវចនៈ           
                          ក ផនែថមរបស់ខំ                        ចំេ      
 ះសសបណិត                  តក       សសលករបំវ ត                 ហិ ចនបណេល 
តេ                  ប       យ តេ      វ កប ំតិដតិ េតជ        ។       ឥទំ
 និស យ ចេ               បិ េ        សសីឥតិ       មេ       ត         េកចិ
 សសឹទិ     តស សី          នុេ    ទេរ ។        រូប លកណៈៃនទន យ េកើត ន 
មមណលៃន ពះច ន         ំងពី     លេ     ះមក១ េ យេតជៈៃន ពះឥន, រូបទន យេ ះឋិតេ
 អស់មួយកប ។ េ       ះែត នរូបទន យេនះ                      ន     ពះច នេ ះ ន
 មមួយេទៀត     សសី ែ ប         " នរូបទន យ" ។ េ                  ះេហតុេនះ 
ជនខះែដល នេឃើញពះច ន, េគែតងែតអនុេ ទ ចំេ ះគុណធម៌របស់េ ធិសត  ល ប់កំេណើត 
សសបណិតេ ះ (ដូច កងេវ យប់ ១៥េកើត ែខកតិក ៃថអកអំបុក សំពះ ពះែខ េរៀង ល់ ំ េដើម
 ជួន ល ន                                  រ     គហស ឬបពជិតេទស េរឿងសសបណិត
 តក េនះកងេពលេ ះផង)។                              និសង សីល និង           
        ន       សីល            និសំសស          គុេ         េ     េក 
អនុតេ ក              ចិ ឦទិសំឧណំ សកស ភវនំ វរ ។ ត                        
ភគវេ       វុតំ សីលគេ        អនុតេ    សេពសំគន       នំ អេ        គេ     
 ន      ទិេ      ។       វចតកគេ        ចិ អនុ ត         យតិសីលគេ       
បេនេ        វ សពទិ           សុ   យតីតិ។១      លេ ធិសត ប់កំេណើត ទន យ េ  
                       សសបណិត 
                    
 
- 
                        
                         56.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-               ត        
ទំព័រ | ៥៦          គុណៃន និសង សីលនិង ន             គុណធម៌ដ៏ 
បេសើរបំផុតកងេ            ក,ជួន លប           លឲ ភវន នដ៏ បេសើររបស់ ពះឥនេ 
ក៏ នខះ ដូចកងេរឿងសសបណិត តក េនះ (ត ិតសីលនិង នេ ះឧ កិដៃ កែលង  ស់) ។េ ះេហតុេ
 ះ ន ពះភគវ័ត ទង់ ស់ «សីល-គន គឺកិនៃនសីលកិន កអូប បេសើរ េលើសលុប ងកិន 
កអូបឯេទៀត (កងេ                       ក)។ ឯកិនដៃទឥត នកិន           
ឬកិនខឹមេឈើ      មួយ កអូបដូចកិនសីលេឡើយ។ សូម កិន                          
                                   ី           រចតក ពឹក    (កង ត័យ តិង 
សួគ)                                      ៌         ក៏ កអូប នែតបេ       
  យខ ល់ប៉ុេ      ះឯង,     នែតកិនសីលមួយេទ េទើប កអូបផ ពផ យកងទិ            
        នុទិស       ន គឺបេ    យខ ល់ក៏ កអូប ទទឹងខ ល់ក៏ កអូប              
 សខ ល់ក៏ កអូប» ។          (និគមវចេនន បនិ    ប           ជ.ណ. េ          ត
       េណន សង    េជនខ        មេរ ពុទេស    វចិ   ម    )។                 
                         វតឧ       េ       ម ពះ ជ នីភំេពញ               
                                                      ២៥១២              
                              ៃថចន ទី១៣ មក                              
                                       ១៩៦៩                        សេមច 
ពះម       សុេម ធិបតី                        ជ.ណ. េ        ត         េ   
                     ពះសង ជគណៈម              និ យ                       
         ប.អ.ស– អ.ម.រ.    ( សង់េចញពីេសៀវេ សសបណិត តក ែដល ពះអងេរៀបេរៀង 
េដើម ីែចកផ យ ធម ន, កងឱ សពិធបុណ  ី     បនកិចសពៃន     ពះធម 
                    
 
- 
                        
                         57.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-     ត          ទំព័រ | ៥៧េ 
   រ អ៊ត តុប េ អធិ រវត     វ័នេតេ ភំេពញ)      ខនី ប ន បេសើរេលើស ន ធំៃ 
កកនង    េមអស់ផល          អស់កុសលផង ក មចិតចង     នសីលខនី។    (សេមច ពះសង  
 យក គណៈម    និ   យ ពះ   ម    ក់ហុិន) 
                    
 
- 
                        
                         58.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-       ត           ទំព័រ | 
៥៨                  ទំនុកនគរ ជ    សូមពួកេទវ        រក ម      ក តេយើងឲ 
នរុងេរឿង           េ យជ័យមងលសិរសួសីេយើងខំ ពះអង          សូម ជកេ មមប់ ពះ 
រមីៃន ពះនរបតី           វង ក      ែដល ន         ង      ទថគប់ គងែដនែខរ   
      បុ ណេថើង ន។            ទសិ      កំ ំងក     លៃ ពគួរឲ សៃម           
  នឹកដល់យសសកិម            នគរ  តិែខរដូចថ          គង់វង េ 
លរងបុឹងជំហរេយើងសង ឹមពរ          ភ័ពេ ពងសំ  ងរបស់កមម    រដេកើត ន        
យូរអែងងេហើយ។    គប់វត     ម      ឮែតសូរសពធម៌សូ តេ យអំណរ          
រលឹកគុណពុទ      សពួកេយើង អក           េជឿ ក់េ    ះស័ គ មែបបដូនគង់ែតៃថ   
           េទព នឹងជួយផត់ផង់ បេ           ជន៍ឲដល់ បេទសែខរ            ម 
នគរ។         ( ទង់និពនពីៃថ ២០.៧.១៩៤១) 
                    
 
- 
                        
                         59.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-    ត          ទំព័រ | ៥៩   
                 ទំនុកសរភ  សូម យបងំ ពះសមទ               បេសើរបំផុតកងេ  
គូៃនមនុស និងេទព              ទង់ ស់េទស បេ សត។  ចងលឲ េកើតនូវស ន          
         ន បេសើរ ចកំ ត់ទុកភ័យចៃ ងឲ     យ ត់               រ ត់ទុក ំងពួង 
ន។       ស     ពះអងេ សពៃថ        សត ននិស ័យពីបុ ណនឹងេរៀននឹង    ប់េនះ ំ ន
            ត់ មលំ ន នកីសុខ។   មិន នសុខ   េសើកី       ប់   ប ប់ តឹមសុខ  
     ត កទុក  ំងពីេ កេនះតេ មុខ             កីសុខនឹង នេ       ះធម៌សប់។  
សូម យបងំេ ះ ពះធម៌            ពះសង បវរ ំងសព គប់  ក់   ពះ ត័យរតន៍គួរេ រព  
         សុខ ត ក់ៃនេ      ។   ពះរូប ពះ តុៃន ពះពុទ         វសុទគឺ   ពះ   
សសូមគុណ ត័យរតន៍ជួយេខម           ឲ    នសុ េរៀងតេ ។               ( 
ទង់និពនពី ព.ស. ២៥០០) 
                    
 
- 
                        
                         60.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-            ត           
ទំព័រ | ៦០                         ខឹម       រ ពះៃ តបិដក                
                       ឬ                        ពះពុទ    សិតខះកងបរនិ    
 ន    ល             រ ត់ែចងេធើពិធសេ ធ ពះ ត័យបិដក                        
  ី                           ផវ រផង អំ វ វឲពះសង និងពុទបរស័ទ កង ពះ ជ    
                 ច ក េធើ គប់វត           មកងេពល    មួយ ផង            
ងេនះ េតើេ យយល់េឃើញ              ពះៃ តបិដក អី? ពះៃ តបិដក ចផល់ផល បេ       
        ជន៍ដូចេមចខះ?        េសចកីេឆើយេ ះ        យនឹងប           ងេលើេនះ 
      សូមពុទបរស័ទ ំង    យ ំ បុង ប់ដូចតេ េនះ៖     ពះៃ តបិដក គឺ តួអង ពះស 
សមទបរម គូហឹងឯងែតមង! េ                               ះពះៃ តបិដក 
ធម៌និងវន័យ ែដល ពះពុទ បរម គូ ទង់ នសែមង                             ទង់   
 នប តទុកមក េហើយ ពះធម៌និងវន័យេ ះ តួ ពះ                            គឺ 
ជំនួសពះពុទ បរម                ដូច នពុទ សិតកងបរនិ នសូ តគមីរទីឃនិ យម      
 វគ         ពះសមទ ទង់     ស់េ     ពះ ននេតរ             ពុទប កមក         
ប់    ៖             ល នន,      បសិនេបើអក ំង        យយល់េឃើញ             
 វច េនះ       គឺ    ក េ បៀន បេ        ែដល ន គូកនងេ េហើយ គឺ              
      អំេណើះឥតពី គូេេហើយ េ         ះ     គូរបស់េយើងមិន នេឡើយ          ល 
នន, អកកុយល់េឃើញ                                                         
   ំ    ងេនះេឡើយ ( រយល់េឃើញ                ងេនះខុសេទ) ។         ពះពុទ 
បរម              ទង់ ន      ស់ប    ក់ ៖      - ល នន ធម៌    វន័យ  ែដលអញត 
គត នសែមងេហើយ    នប តិេហើយ ចំេ ះអកផង ំង យ,    លេបើអំេណើះឥតពីអញត គតេ      
     ធម៌វន័យ ំងេ ះ                    គូេ បៀន បេ       របស់អក ំង 
                    
 
- 
                        
                         61.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-          ត            ទំព័រ
 | ៦១  យ។       ពុទ សិត ងេលើេនះ គួរពុទបរស័ទ ំង            យចង កងចិត េហើយ
                                                     ំយល់ច ស់   
ធម៌វន័យែដល ពះស សមទ ទង់ ន ស់សែមងេហើយ នប តេហើយ សឹង នកង ពះៃ តបិដក ំងអស់ ពះៃ
 តបិដកេនះេហើយ       ស របស់ ពះពុទ      តំ     ងអងៃន ពះពុទ        ពះបរម   
       ។         នពុទ សិតមួយបទេទៀត              ពុទឱ ទែដល ពះស សមទ ទង់ប 
នដល់ ពះេថរមួយអងេ            ះ វកលិ     ៖       - លវកលិ, អក     
េមើលេឃើញនូវធម៌ អកេ ះេ           ះ       េមើលេឃើញនូវអញត គតែដរ, អក        
  េមើលេឃើញនូវអញត គត អកេ ះេ                    ះេមើលេឃើញនូវធម៌ែដរ។       
េមើលេឃើញទីេនះសំេ យក          េមើលេឃើញេ យប        ចក       េ លគឺតិះរះពិ រ
     នូវអតៃន ពះធម៌ដច ស់                            ៏            ស់។     
  ម ងេទៀត   កងម     បរនិ នសូ តដែដល             នេសចកីតំ          ល  លែដល
 ពះសមទ         ទង់សេមចនូវសីហេសយ េផ ងេ                ង     ំ េ យយក ពះ 
ទេឆង ត មួតេលើ ពះ ន ំ ែបរ ពះសិរ េ ងឧតរទិស េលើបរនិ នម សនៈ ែដល ពះ ននេរៀបចំ 
យកងចេ ះៃន ល ពឹក ំងគូ។ កង      េ ះឯង ពះអង នពុទត            ស់ ៖       - 
លអនន, បុគល           មួយ      េ ះ ភិកកី   ភិកនីកី     ឧ សកកីឧ សិ កី,    
   ន បតិបតិនូវធម៌សមគួរដល់ធម៌ បតិបតិេ យេសចកីេ តែ កង     អក ប ពឹត មធម៌    
    ប កតី បុគលេ ះេ       ះ   េធើស រៈ េ រព ប់ ន បូ នូវអញត គត េ យេ គឿងបូ 
ដ៏ឧតម។     ពះពុទ សិត ងេលើេនះ   គឺ ពះអងចង់ឲ មនុស ទូេ                   ប 
ពឹតនូវេសចកីល េបើេយើង ក់ៗ េធើលេ            ះ        េយើងពិត ពុទ       
សនិកេពញលកណៈ។ 
                    
 
- 
                        
                         62.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-         ត          ទំព័រ | 
៦២     េដើម កឲ ែវងេពក សូមមិតអក          ី ុំ                         េ 
កបនូវ ពះពុទ សិតសំ ន់ៗខះែដល នកង ពះៃ តបិតក៖                   ធម៌ ៥     ង 
ែដល មូលេហតុ ំឲ                     ពំសទមមិន ត់បង់         បសូន  ● 
ពុទបរស័ទ ំង       យ      បុង តង    ប់    ប់ធម៌េ យេ រព គឺេ យយកចិតទុក ក់ 
បុង       រតីមិនេធស បែហស។  ● សិក េរៀនទេនញធម៌េ យេ រព                    
គឺ បុងេ យ      រតីមិនេធសបែហស។  ● ទង់ចង នូវធម៌          ំ                
ែដល នេរៀនេហើយ        េ យេ រពគឺេ យ បុង   រតីឥតេធស បែហស។  ● បឹងគិត ពិ រ   
      ឲ យល់នូវេសចកីៃនធម៌ ំង            យ ែដលខន នចង េហើយ េ យេ រព គឺេ យ 
បុង   ំ                                   រតីពុំ នេធស បែហស។  ● េ       
យែដល នដឹងធម៌ ដឹងេសចកីៃនធម៌េហើយ ខំ បតិបតិធម៌ សមគួរដល់ធម៌     េ យេ រព     
  គឺេ យយកចិតទុក ក់           បុង   រតីឥតេធសបែហស។                   ធម៌ ៥
     ង ែដល មូលេហតុ ំឲ                ពំសទមដល់នូវអនរ ន       បសូន     
ត់បង់េ     – (ពុទបរស័ទ) មិន តង       ប់     ប់ធម៌េ យេ រព     – មិនសិក 
េរៀនទេនញធម៌ េ យេ រព     – មិន ទ ទង់ចង ំធម៌ េ យេ រព 
                    
 
- 
                        
                         63.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-        ត       ទំព័រ | ៦៣  
       – មិនគិតពិ រ      ឲ យល់េសចកីៃនធម៌ ំង         យ ែដលខន នចង     េហើយ
 េ យេ រព     ំ         – េ   យែដល នដឹងធម៌ ដឹងេសចកីៃនធម៌េហើយ មិន 
បតិបតិធម៌សមគួរដល់ធម៌ េ យេ រព។                             X        X    
  X          ពះអង នរលឹក ពះភិកសង ែដលគង់ ំវស េ កង                 មមួយេវឡវ
       ម   ៖     ● អក ំង        យ ចូរយកខន ទីពឹង ចូរយកខន ទីរលឹក កុយកអីដៃទ
                                                     ំ     ទីរលឹកេឡើយ, 
ចូរយកធម៌ ទីរលឹក ចូរយកធម៌ ទីពឹង កុយកអីដៃទ ទី                             
                     ំរលឹកេឡើយ។                             X        X  
    X          ពះពុទត    ស់កងសង សនិ ត ៃន កុងេវ            លី េដើម ី ប 
សអំពីបរនិ ន លរបស់ ពះអង     ● ជន ំង        យ      េ ះបីេកងកី       ស់កី  
  លកី បណិតកី សកសមកី ទ័ល កកី ជន ំង         យេ ះសុទែត នេសចកី            
ប់េ ពីមុខ ំងអស់។     ●     ជន៍ដី ែដលសន ំងេធើេហើយ េ ះតូចកី ធំកី ឆិនកី េ 
កី             ំងអស់សុទែត ន រែបក ទីបំផុត               ង       មិញ, 
ជីវតរបស់សត ំង     យក៏       ងេ ះែដរ។     ● វ័យអញ        ត គត         ស់ 
      ស់េហើយ,   ជីវតអញត គតេ តិច   ស់, អញត គតនឹងលះបង់នូវអក ំងអស់ េហើយេ , 
រឯទីពឹងរបស់ខន អញត គត នេធើរួចេហើយ។     ●     លភិក ំង      យ, អក ំង       
   យ ចូរកុំ បែហសេធស ចូរ ន     រតី 
                    
 
- 
                        
                         64.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-             ត              
 ទំព័រ | ៦៤      នសីលលបរសុទ       នត មិះ ប់ខនល ចូររក ចិតរបស់ខនឲ ល។      ●
 ភិក     មិន បែហលេធសកងធម៌វន័យេនះ              ភិកេ ះនឹងលះបង់នូវ      
តិសំ រ េហើយនឹងេធើនូវទីប ប់ៃនទុក ន។        ពុទ សិតចុងេ     យបំផុត    
គឺេពលេហៀបនឹងបរនិ ន ពុទ សិតែដលពុទបរស័ទ ំង         យ តូវចង ំ គប់          ៖
      ● ហន និ ភិកេវ        មន    មិ េ       វយធេ         សង           អប
      េទនសម េទថ.   -ហ៏ ឥឡវេនះ, ភិក ំង            យ! អញត គតេ             
 អក ល់ មក                ប់,ស រ ំង          យ សុទែត ន រអស់េ         េ   
  ះសូន េ           ធម , អក ំង      យចូរ     ំងកិច រែដល តូវេធើ ឲ សេ មចេ 
យេសចកីមិន ប ទចុះ!        េនះ បចិមពុទវចនៈ     គឺ ពះបរមពុេ       ទ ចុងេ   
        យបំផុត។         ពុទ      សិត ំងប៉ុ ន      ែដល ពះសមទ ទង់         
ស់កងេពលេហៀបនឹងបរនិ នែដល ន សង់យកមកេនះ     ពុទ សិត នអតរស  ន រ បេ 
ជន៍ឧដុងឧតម  ស់ គួរពុទបរស័ទ ំង យ សិក ទេនញឲ េហើយគិត                       
                 ំពិ រ          ឲ យល់េសចកីៃនពុទ សិត ំងេ ះឲ ច ស់         
             ស់ េដើម ទុក                                                
                           ីេ លគំនិតសំ ប់ពិ រ          ទុក ផវស          
ប់ បតិបតិ េដើម ឲ                                                        
   ី             នសេ មចនូវសុខសនិ ពកងបចប ន តិ            និងកងអវ         
 ន តិ       ពីេ     ះ     ពះបរមពុេ      ទែដលគួរេយើង ពុទ     សនិកជន      
    នឹក េ           ច ធ័មេ ះេ រក ពះអង   ពះបរម              វេសសវសុទ ែដល 
ន់ែតផុតអស់ប ប៉ុេណះ                                                    
ំេហើយ េទព មនុស            ំង យក៏ែលង នឮ ែលង ន ប់ ពះមធុរែដល          ន់ឮ 
ពី ពះពុទឱសេ ះសូន េ     ះេ េហើយ េ                  នឮ តឹមែត ពះៃ តបិដក 
ែដលេ រស់រេវើក តំ         ង ពះអង អស់រយៈ លគ មប់ ២៦ ពុទសតវត រ គឺ ២៥១២ ំ 
ែដលេយើងស ល់                      ដូច ពះអង ន ពះជនេដ បមកដល់សម័យេយើងសពៃថេនះ
 េយើងគួរេ រព ពះៃ តបិដក ១១០ គ 
                    
 
- 
                        
                         65.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-     ត            ទំព័រ | ៦៥
  តំ      ង ពះអង ពះអរហនស សមទបរម គូ!       សង់េចញពីេសៀវេ    ពិធសេ ធ ពះៃ 
តបិដក និង ពះពុទ សិតខះ                           ីកងបរនិ ន ល ែដលសេមច ពះសង
 យក ហួត- ត វជិរប េ                            េរៀបេរៀង និងសេមច ពះសង 
ជគណៈម និ យ ជួន - ត េ ត                         េ  នជួយពិនិត េផ ង ត់ផង 
េដើម ែចក ធម នកងឱ សេ ះ                           ី                       
          លពីៃថ១៤ េកើត ែខេច ត     ំវក ស មិទិស័ក ព .ស.២៥១២ តូវនឹងៃថទី១ 
េមគ.ស.១៩៦៩ ។       ចូរេយើង ែខរចង ំទុក     ែខរ នែ ប ពះៃ តបិដកចប់មុនេគ    
         កងចំេ ម បេទសអក ន់ពុទ ស កងេ ក។         រែ បមក ែខរេនះេ បើេពលអស់ 
៤០ គត់ គឺ ំងពី ព .ស. ២៤៧៣ (គ.ស. ១៩២៩) ដល់           ំព.ស. ២៥១៣ (គ.ស. 
១៩៦៩) េទើបចប់សព គប់។       េ លបំណងៃនអក      ជ ង        ស       ពិេសស 
ពះសង ែដលជំនុំ  ែ ប ពះៃ តបិដកេនះ េ យេ      កយល់េឃើញ       "េបើសូធ      ម 
លីេ ះមុខ       នផល់ផល បេ    ជន៍អដល់ពុទបរស័ទេឡើយ                         
  ី                        េ   ះពុេចះ                                   
                        ំ  លី មិន ចដឹងអតរសៃន ពះពុទវចនៈដ៏ នខឹម           រ
      ច់ ត។   រ  ប់មិន នេនះេហើយ ែដលេធើឲ ប ជន គខះ                  នេ 
លបដិេសធ« ពះពុទ     ស    នេឃើញអីសំ ន់េទ» ..... " ចំណចដ៏សំ ន់េនះេហើយេទើប 
ពះសង ែដលយល់ច ស់នូវ ពះពុទបំណង ខិតខំទ យ ថ៌កំ ំង ៃនពុទវចនៈ េដើម ឲ អកផងេឃើញ 
និង នចិត ស             ី                              ញ់-េ រព- បតិបតិ ពះ
   ស េនះ ន់ែត ំងេឡើងៗ កុឲ ភ័ន ចឡំេទៀត។                        ំ         
                X     X       X 
                    
 
- 
                        
                         66.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-       ត               ទំព័រ
 | ៦៦                           គុណេ          កក                        
        (បទ កគតិ)                            េយើងខំបងំ    កួញ       ប 
បណម         េ     ម ពះ           ៃនអងសេមច    ពះសង                    
អគេម                 ម       វរៈ។                            កំពូលអក    
  ជ    ពះទ័យអង់ ច               ងៃវ បត ក             ំងអក រ  ស     
ំងពុទច ក                ទង់ ឯកអគ១           អកបដិវត។                    
        េរៀបេរៀងធម៌ ថ៌    វន័យសិ                  ែដល ន ំង ត់          ឲ
       ន តឹម តូវ    តង់ដូចប ត់               ពះសង ល់វត           
បតិបតិសិក ។                            អក រ     ស តិ     ពះអងខី     ត   
        ស តរច                េសើេរើេរៀបេរៀង    េផ ង ត់                 ឲ
 នលក                ៃថ ពីសី។                            េ ះ នឧបសគ    
េពើបពះេ    ះ ក់         ប ក់េមចកី            ពះអងឥត    ពុះ រ     តខី    
        បេ    ជន៍េដើម ី     សិរេខម ។                             បកប 
ពះគុណ    គុណ ប់ម ធន់             ធន់ឥតឧប                 ំងែផន រ តិ     
 ំងែផក ស               ទង់ ពះឧស ហ៍          ពុំ នរ យ។                   
         េ ះ ទង់ជ    ែត តង់ រ រ              ពុំ នជិន      យ      ឥត 
ទង់ត មិះ១     ន     «ឯក ក់» ។ 
                    
 
- 
                        
                         67.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-            ត         ទំព័រ |
 ៦៧    ដល់ ពះអង យ                 ពះទ័យខល់ យ           នឹង តិ        ស ។
                              កិច រឧតម    ែដល ទង់ខិតខំ              េ បើ
 ពះ               បំេពញទុកឲ    អកេ យសិក                     នេ ចើន ប រ  
       ហួសនឹងអធិប យ។                               ពះទ័យេម      សូរករុ  
                មនុស សត ំង           យេ       ះេសើទូេ    េ ះេ ជិត យ     
            គប់ កុមនិ យ           សស់         យ ក់ ក់។                  
            ឥឡវ ពះអង     បេសើរសីល ទង់             ឯកអងអគៈ               
 ទង់ទិវងត    រលត់ជន ក់                  នយល់ ពះភ័ ក           
ពះអងេទៀតេហើយ។                              ពីៃថេនះេ    េយើងខំរស់េ       
         េ    កេ    ឥតេស ើយ        េ       ះ ល័យ      ស់ៃថខំេអើយ២       
      ពីេនះេ េហើយ               នយល់ភ         ។                         
         ន តង់ ន     ប់     នឮ ន        ប់            ពះ ជឱ រ           
   ឮែតសូរេសៀង    ស័ព ពះ                      មេ ស          រ     ពីអក រ 
 ស។                              ែដល ទង់បរ       យ    ពន ល់េ ះ          យ
       េ យកីៃវ ស             ែវកែញកេហតុផល    ផល់ន័យ ប ស                េ
 យ ពះត       ស់          ក់ច ស់េក ះក យ។                               ពះ
 យ ត់េ    ពះេករគង់េ                 ឲ េយើង ំង យ  េរៀនសូ តសិក    ភឺ ពណ យ 
                  នឹកេឡើងែសន យ     យឥតឧប ។                              
ឱអ ស់ៃថ២     ន   «ខំេមុើយ» ។ 
                    
 
- 
                        
                         68.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-       ត         ទំព័រ | ៦៨ 
    េយើងខំ ល័យ           េ    ះេ              រនត់តក់សត     សយុតចិ      
       កលេ េ ចផ               ពុំ ន   កេស ើយ។                           
   អកនិពន                        ពឹន លឯក        -ប៉ូរ       េធើ រេ អគេស 
ធិ រេ       ធពលេខមរភូមិន ក-៥       កំណត់ = កំ   ព េនះក     អ៊-ម    
និងសហជីវន រស់-លន និស ិតៃន     កលវទ ល័យ វចិ តសិល ៈសូធ ល់ៃថសុ ក           
មសេមងស គមអកនិពនែខរ។ 
                    
 
- 
                        
                         69.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-            ត         ទំព័រ |
 ៦៩                   កំ     ន់មរណទុក   សេមច បសូតេ ៃថអ រ ១១ េ ច ែខផលន 
ំវក ឆស័ក ព .ស.២៤២៧ (១១ មី ១៨៨៣) េ ភូមកំេរៀង ស ត់រ េ ះ សុកគងពិសី         
              ិេខតកំពង់សឺ។ េ     ម បុស ម «ជួន» និងេ           ម សី ម 
«យក់»កសិករ។ ពះអង នបន បុសមួយ ម ឧក                េ       ភណម នី «ជួន 
នុត»(ស) ។       ពះអងេ    យ ពះទិវងត      លពីៃថ ១៤ េកើត ែខភ ទបទ           
      ំរឯកស័ក ព .ស. ២៥១៣ តូវនិងៃថទី២៥ ក                ១៩៦៩ េវ េ ង ២០និង
 ២០ ទី េ កងម កុដិ ពះអង វតឧ                  េ ម េ យជ   ធនិងេ យបំេពញកិច 
រេផ ងៗ េ ចើន         នអក រ         ស         ស    ។ល។       មុនេពល ពះអងេ
     យទិវងត     ន គូេពទ          និងសិស នុសិសេ ចើន ន     ប 
យបងំសូមអងរសេមច        សូម ពះេម កុេធើ រេ ចើនេ ង                          
                     ំេពក      ែត ពះអងមិន ចលះបង់ទ ប់េ ះ នេឡើយ           
       េ យ ពះអង ទង់យល់េឃើញ ៖    «ខនេយើង       េមើលមិនេឃើញេទ     
ប៉ុែនេយើង តូវខំ បឹងេធើ រឲ             ន បេ    ជន៍ េ យ ន់ចិត     េយើង 
នជីវតេ       ប់ ន់ តេ េទៀត»                                             
    ំ       េសចកីសេងបែថងមរណទុក ៃនគណៈ បតិភូ                ៖    ● បពិ 
តសេមចសង ជ អ ស់!   ទូល ពះបងំ ំង យ ែដល កូនេ               ពះអង            
 ំង ពះសង    ំង គហស    នវេ គទុក រនត់ចិតឥតឧប             េ យ             
ន់ែតឮ    ពះអងេ     យទិវងត ម។ េយើងខំ ពះអង        ក់ដូច           ត់វ    ណ
     ត់        រតីរេសះរេ    ះអស់ទពំនឹង ទីជ មក,               ី    ● ពះអង
 អគមគេទសក៍ដេឆើមៃនពុទ                     ៏                   សនិកជន     
          កងមណលកមជរដ និង អគម         បណិតែខរកងពុទសតវត ទី ២៥; 
                    
 
- 
                        
                         70.
                        
                      ទស នៈ សេមច ពះសង ជ ជួន-          ត         ទំព័រ | 
៧០ ● ពិតែមនែត ពះរូបសេមច នរលត់េ េហើយក៏េ យ                   ក៏ ពះបរមកិតិ ម
 ពះ ជឱ ទៃនលងធូលី ពះ ទ       នផិត ប់េ កងហឫទ័យរបស់ទូល ពះបងំេយើងខំ និចអស់កប
 វ ន។       តមល់ទុក មច ប់េលខ ៧៦ ចុះៃថទី ២៤-២-១៩៧០                  ប.ព. 
ទី ១ ចំនួន ១៥០០ ក ល       េ ះេ េ ងពុម សុីន-មុយ េលខ ៣៤៥ វថីកម េ          
   ម                   X     X     X      X       X     យេឡើងវញេ យ៖ េទព 
សុវចិ ត              •   http://it4ug.net/              • 
http://sovichetlife.wordpress.com/      នែកត មូវ ក ខុសឲ តូវេ         មវច
 នុ កមែខរ។      នផល់ឯក      រេ យ៖ េ     ក ពិ ប៊ុនីន              •   
http://buddhistbibliography.com    េធើេ   ភំេពញ, ៃថ ១៤ េកើត ែខែច ត      
   ំេ ះ តីស័ក ព.ស. ២៥៥៥                    តូវនឹង, ៃថ ពហស ត ទី៥ ែខេម    
     គ.ស. ២០១២