ផ្នែកទី១: មូលដ្ឋាននៃប្រព័ន្ធ ណែតវឺក
មេរៀនទី១: អំពី ប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ ណែតវឺក
បង្រៀនដោយលោកគ្រូ: ទាវ ឈុនណន
ព្រឹទ្ធបរុស មហាវិទ្យាល័យ វិទ្យាសាស្រ្ត និង បច្ចេកវិទ្យា
នៃ សាកលវិទ្យាល័យកម្ពុជា
Tel: 077778647-070778647-0977778647
1.1 អ្វីទៅជា ប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រណែតវឺក ប្រព័ន្ធណែតវឺកមួយគឺជា
ការប្រមូលផ្តុំនៃឧបករណ៍ ជាច្រើន ដែលបានភ្ជាប់ទៅផ្សេងទៀត អនុញ្ញាតអោយគ្រប់
ឧបករណ៍ ដើម្បីចែកចាយ ប្រភព របស់វា ជាមួយបណ្តាលឧបករណ៍ ផ្សេងៗទៀត
និងអនុញ្ញាតអោយ បណ្តា ឧបករណ៍ ផ្សេងទៀតចែកចាយប្រភព។
ប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ Network
គឺជាការភ្ជាប់រវាងកុំព្យូទ័រចាប់ពី ពីរឬច្រើនរួម បញ្ចូលគ្នា ដោយ ប្រើកាប
ឬមិនប្រើកាបតាម wireless ដើម្បីចែករំលែកទិន្នន័យ អោយគ្នា ទៅវិញទៅមក ពេល
ដែលមាន កុំព្យូទ័រណាមួយអនុញ្ញាត Access អោយទៅកាន់ ទិន្នន័យដែល នៅក្នុង
កុំព្យូទ័រមួយទៀត ដែលគេ ហៅ ថាប្រព័ន្ធ Networking។ ការដំឡើងប្រព័ន្ធ
Network វាមាន លក្ខណ: ពិសេស ខុសគ្នាអាស្រ័យទៅ តាមទំហំ នៃការប្រើប្រាស់
លទ្ធភាពដែល ប្រព័ន្ធ Network អាចជួយ សំរួលការងារ មានដូចជា:
-ការចែកចាយព័ត៌មាន Share Information (ឯកសារ រូបភាព..)
- ការចែកចាយ Internet និង E-mail
- ការចែកចាយកម្មវិធី Software
- ការចែកចាយ Hardware Sharing (ម៉ាស៊ីន Printer, Scan..)
- ការចែកចាយ Hard Drive (មានដូចជា CD-ROM, DVD..)
- ការចែកចាយ ទិន្នន័យ Database
គោលគំនិតនៃបណ្តាញនេះ
ជុំវិញនៃគំនិតការបង្កើតបណ្តាញនេះបានប្រើរយៈពេលដ៏យូរមួយហើយបានទទួលបានអត្ថន័យេជាច្រើន។
ប្រសិនបើអ្នកត្រូវបានគេដើម្បីរកមើល “បណ្តាញ”
នៅក្នុងវចនានុក្រមរបស់អ្នកអ្នកអាចរកឃើញ និយមន័យណាមួយដូចខាងក្រោម:
- An openwork fabric; netting
- ប្រព័ន្ធ of interlacing lines, tracks, or channels
- ប្រព័ន្ធ interconnectedណាមួយ ឧទាហរណ៏បណ្តាញចាក់ផ្សាយតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍
- ក្នុងប្រព័ន្ធនៃចំនួនកំព្យូទ័រដែលឯករាជ្យហើយត្រូវបានតភ្ជាប់គ្នាដើម្បីចែករំលែកទិន្នន័យនិងគ្រឿងកុំព្យូទ័រដូចជា
hard disks និង ម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពជាក់ស្តែង,និយមន័យចុងក្រោយគឺទីមួយដែល
យើងមានការព្រួយបារម្ភនៅក្នុងវគ្គសិក្សានេះ។
គន្លឹះពាក្យនៅក្នុងនិយមន័យនេះគឺ “ការចែករំលែក” ។ ការចែករំលែកគឺជាគោលបំណង
នៃការបង្កើត បណ្តាញកុំព្យូទ័រ។ សមត្ថភាពនៃការចែករំលែកព័ត៌មានយ៉ាងមាន
ប្រសិទ្ធភាពគឺអនុញ្ញាត ឱ្យកុំព្យូទ័រ របស់មានអំណាច its
appeal។ហើយនៅពេលដែលវាមកដើម្បីចែករំលែកព័ត៌មាន,
មនុស្សគឺនៅក្នុងវិធីជាច្រើនដែលស្រដៀងទៅនឹងកុំព្យូទ័រ ។
គ្រាន់តែជាការកុំព្យូទ័រគឺមានតិចតួចជាងការប្រមូលពត៌មានដែលពួកគេត្រូវបានគេដែលបានផ្ដល់ឱ្យ
យើងអាចនិយាយបានព័ត៌មាននោះជាមួយ
មិត្តភក្តិនៅក្នុងឧស្សាហកម្ម
កុំព្យូទ័រត្រឡប់ទៅសាលានិងនាំយកថ្នាក់មួយឬការងារឆ្លងកាត់វគ្គ
បណ្តុះបណ្តាដោយខ្លួនឯងដូចជាត្រួសត្រាយមួយនេះ។ យើងជ្រើស
រើសយកជម្រើសណានៅពេលដែលយើងបានស្វែងរកដើម្បីចែករំលែក ចំណេះដឹងនិងបទ
ពិសោធន៍ របស់អ្នកដទៃយើងគឺជាបណ្តាញ។វិធីមួយដើម្បី
គិតអំពីការបង្កើតបណ្តាញមួយផ្សេងទៀតគឺ ដើម្បី envision
បណ្តាញជាក្រុមមួយ។
នេះប្រហែលជាមានក្រុមកីឡាដូចជាក្រុមកីឡាបាល់ទាត់មួយឬក្រុមការងារ
គម្រោងមួយដូចជាមួយដែលបានបង្កើតវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះឆ្លងកាត់
ការខិតខំប្រឹងប្រែងនៃការទាំងអស់ដែលជាប់ទាក់ទងនិងការចែករំលែកពេលវេលា
នៃការមានទេពកោសល្យនិងធនធានគោលដៅមួយត្រូវបានសម្រេចឬគម្រោងមួយ
ត្រូវបានបញ្ចប់។
ដូចគ្នានេះដែរការគ្រប់គ្រងបណ្តាញកុំព្យូទ័រមួយគឺមិនមែនមិនដូច
ការគ្រប់គ្រងក្រុមការងាររបស់ប្រជាជនមួយចែករំលែកនិងការទំនាក់ទំនង
អាចជារឿងធម្មតានិងមានភាពងាយស្រួល (quarterback ហៅទូរស័ព្ទទៅលេងនៅក្នុង
huddle មួយ) ឬស្មុគស្មាញ
(ក្រុមគម្រោងមួយនិម្មិតដែលមានទីតាំងនៅក្នុងតំបន់ពេលវេលាផ្សេងគ្នា
នៅជុំវិញ ពិភព លោកថាទំនាក់ទំនងនេះ តាមរយៈការធ្វើបទបង្ហាញ
teleconferencing
អ៊ីម៉ែលនិងពហុព័ត៌មាននៅលើអ៊ីនធឺណិតដើម្បីបញ្ចប់គម្រោងមួយ)។
ការណែនាំបណ្តាញកុំព្យូទ័រ
កុំព្យូទ័រ
ផ្ទាល់ខ្លួនគឺជាឧបករណ៍ដែលមានអនុភាពដែលអាចដំណើរការនិងការរៀបចំ
បរិមាណដ៏ធំនៃទិន្នន័យបានយ៉ាងឆាប់រហ័សនោះទេប៉ុន្តែពួកគេមិនអនុញ្ញាតឱ្យ
អ្នកប្រើចែករំលែកថាទិន្នន័យយ៉ាងមានប្រសិទ្ធិភាពមុនពេលដែលបណ្តាញ
អ្នកប្រើដែលត្រូវការទាំងការបោះពុម្ពចេញឯកសារឬឯកសារឯកសារ
ច្បាប់ចម្លងទៅថាសសម្រាប់អ្នកផ្សេងទៀតដើម្បីកែសម្រួលឬ ប្រើពួកវា។
ប្រសិនបើអ្នកផ្សេងទៀតដែលបានធ្វើការផ្លាស់ប្តូរទៅជាឯកសារមិនមាន
មធ្យោបាយងាយស្រួលក្នុងការបញ្ចូលគ្នានេះក៏បានធ្វើការផ្លាស់ប្តូរ។
នេះគឺជាហើយនៅតែគឺគេស្គាល់ថាជាការធ្វើការនៅក្នុងឈរតែម្នាក់ឯង
បរិស្ថាន។
ជាក់លាក់មួយនិងមានគុណសម្បត្តិរបស់វាវាអនុញ្ញាតឱ្យយើង
ដើម្បីបញ្ឈប់ការសម្រាប់ពែងនៃកាហ្វេមួយឬសង្គមជាមួយមិត្តភក្តិមួយ
ខណៈពេលដែលយើងមានការផ្លាស់ប្តូរនិងការបញ្ចូលទិន្នន័យនោះទេប៉ុន្តែវា
គឺនៅឆ្ងាយពេកហើយយឺតនិង inefficient
ដើម្បីបំពេញតាមតម្រូវការនិងការរំពឹងទុកនៃការនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះរបស់
អ្នកប្រើកុំព្យូទ័រ ។
ចំនួនទិន្នន័យដែលអាចប្រើបានដែលនឹងត្រូវចែករំលែកនិងចម្ងាយដែលយើងចង់
ទិន្នន័យដើម្បីធ្វើដំនើរឆ្ងាយលើសពីសមត្ថភាពរបស់ sneaker net នេះ។
បណ្តាញគឺជាគំនិតនៃការចែករំលែកធនធាន
និងសេវាកម្ម។ បណ្តាញកុំព្យូទ័រគឺជាក្រុមមួយនៃប្រព័ន្ធ
interconnected
ចែករំលែកធនធាននិងការធ្វើអន្តរកម្មដោយប្រើតំណទំនាក់ទំនងដែលបានចែករំលែក
(សូមមើលរូបភាពទី 1.2) ។ បណ្តាញដូច្នេះគឺជាសំណុំនៃប្រព័ន្ធ
interconnected ជាមួយនឹងអ្វីមួយ ដើម្បីចែករំលែកជាមួយ។
ធនធានដែលបានចែករំលែកអាចជាទិន្នន័យម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពមួយម៉ូដឹមទូរសារ
មួយ ឬសេវាដូចជា database មួយឬប្រព័ន្ធអ៊ីម៉ែលមួយ។
ប្រព័ន្ធដែលបុគ្គលម្នាក់ត្រូវតែត្រូវបានតភ្ជាប់តាមរយៈគន្លងមួយ
(ហៅថាឧបករណ៍ផ្ទុកដែលបានឆ្លង) ដែលត្រូវបានគេប្រើដើម្បីបញ្ចូនធនធានឬ
service រវាងកុំព្យូទ័រ,
ប្រព័ន្ធទាំងអស់នៅលើគន្លងមួយដែលត្រូវតែធ្វើតាមសំណុំនៃក្បួន
ការទំនាក់ទំនងជារឿងធម្មតាសម្រាប់ទិន្នន័យដែលបានមកដល់នៅទិសដៅ
បានបម្រុងទុករបស់ខ្លួននិង សម្រាប់ប្រព័ន្ធ
ដែលបានផ្ញើនិងទទួលបានការទៅក្រោម-ឈរគ្នាទៅវិញទៅមក
ច្បាប់វិន័យដែលគ្រប់គ្រងទំនាក់ទំនងកុំព្យួទ័រ
ត្រូវបានគេហៅថាពិធីការ។
នៅក្នុងសេចក្ដីសង្ខេបបណ្តាញទាំងអស់ត្រូវតែមានដូចខាង ក្រោម នេះធនធានមួយ
ដើម្បីចែករំលែក (ធនធាន)គន្លងមួយដើម្បីផ្ទេរទិន្នន័យ
(ឧបករណ៍ផ្ទុកដែលបានបញ្ចូន តាមខ្សែបណ្តាញ)
មួយសំណុំមួយនៃច្បាប់គ្រប់គ្រងរបៀបដែល ត្រូវទាក់ទង
(Protocols)គន្លងមួយដែល មានការឆ្លងមិន always ទំនាក់ទំនងការធានា។
នៅពេលដែលធាតុទាំងពីរឃុំដែលពួកគេមិនគ្រាន់តែធ្វើការផ្លាស់ប្តូរ
ព័ត៌មានជាពួកគេត្រូវតែយល់ដឹងពីពត៌មាន tohe ពួកគេទទួលបានពីគ្នាទៅ
វិញទៅមក។ គោលដៅនៃបណ្តាញកុំព្យូទ័ររបស់អ្នកដូច្នេះគឺមិនមែនគ្រាន់តែ
ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យនោះទេប៉ុន្តែដើម្បីស្វែងយល់និងប្រើទិន្នន័យ
ដែលទទួលបានពីធាតុផ្សេងទៀតនៅលើបណ្តាញ។ស្រដៀងគ្នាមួយគឺមនុស្សនិយាយ
(សូមមើលរូបភាពទី 1.3)
នេះពីព្រោះតែមនុស្សពីរនាក់អាចនិយាយវាមិនមានន័យថាពួកគេ
ដោយស្វ័យប្រវត្តិអាចយល់ពីគ្នាទៅវិញទៅមក។ ទាំងនេះអាចនឹងមនុស្ស ពីរ
នាក់និយាយភាសាខុសគ្នាពួកគេដោយស្វ័យប្រវត្តិ អាចយល់ពីគ្នាទៅវិញទៅមក។
ទាំងពីរនេះអាចនឹងមានមនុស្សនិយាយភាសាផ្សេងឬបកប្រែពាក្យផ្សេងពីគ្នា។
មនុស្សម្នាក់ប្រហែលជាប្រើភាសាសញ្ញានៅខណៈពេលដែលផ្សេងទៀតដែលប្រើភាសា
និយាយ។ ដូចជានៅក្នុងទំនាក់ទំនងរបស់មនុស្សទោះបីជាអ្នកមានធាតុពីរដល
“និយាយ” មានការធានាពួកគេនឹងអាចយល់ពីគ្នាទៅវិញទៅមកនោះទេ។
គ្រាន់តែដោយសារតែកុំព្យូទ័រទាំងពីរត្រូវបានចែករំលែកធនធានវាមិន
ចាំបាច់មានន័យថាពួកគេអាចទាក់ទង។ដោយសារតែកុំព្យូទ័រអាចត្រូវបានប្រើ
ក្នុងវិធីផ្សេងគ្នានិងអាចត្រូវបានមានទីតាំងស្ថិតនៅចម្ងាយផ្សេងពីគ្នា
ដែលអនុញ្ញាតឱ្យកុំព្យូទ័រផ្សេងទៀតដើម្បីទាក់ទងជាញឹកញាប់អាចជា
ភារកិច្ចខ្លាចថាគូរនៅលើទូលំទូលាយមួយនៃបច្ចេកវិទ្យា។បណ្តាញ
កុំព្យូទ័រប្រើហេតុអ្វីបាន?
ជាមួយនឹងភាពអាចរកបាននិងអំណាចនៃកំព្យូទ័រផ្ទាល់ខ្លួននៅថ្ងៃនេះអ្នក
ប្រហែលជាសួរពីមូលហេតុដែលបណ្តាញត្រូវបានទាមទារពីបណ្តាញដំបូងបំផុតទៅ
នៅថ្ងៃនេះខ្ពស់ Powered
កុំព្យូទ័រផ្ទាល់ខ្លួនចម្លើយបាននៅតែមានដូចគ្នាប្រសិទ្ធិភាពការកើនឡើង
បណ្តាញនិងការកាត់បន្ថយការចំណាយ។
បណ្តាញកុំព្យូទ័រទៅបើកការចែករំលែកធនធានរបស់ពួកគេដោយ ofering
សេវាកម្មទៅកុំព្យូទ័រផ្សេងទៀតនិងអ្នកប្រើនៅលើបណ្តាញមួយដូចខាងក្រោមនេះ
គឺជាហេតុផលជាក់លាក់សម្រាប់កំព្យូទ័របណ្តាញ។ពត៌មានអំពីការចែករំលែក
(ឬទិន្នន័យ)ការចែករំលែកផ្នែករឹងនិងផ្នែកទន់
រដ្ឋបាលកណ្តាលហើយមានការគាំទ្រជាងនេះទៅទៀតជាពិសេសកុំព្យូទ័រដែលជា
ផ្នែកមួយនៃបណ្តាញមួយដែលអាចចែករំលែកឯកសារ (memos សៀវភៅបញ្ជី invocies
និងច្រើនទៀត) ។
សារអ៊ីមែល។ផ្នែកទន់ពាក្យដំណើរការ។គំនូររបស់រូបថត, វីដេអូ,
និងឯកសារអូឌីយ៉ូរស់នៅសំលេងនិងការផ្សាយវីដេអូ។ម៉ាស៊ីនបោះពុម្ព។
ម៉ាស៊ីនទូរសារ។
ម៉ូដឹម។CD-ROM drives និង drives ចល័តផ្សេងទៀតដូចជា ZIP និងដ្រាយ jaz ។
Hard drives.និងច្រើនជម្រើសការចែករំលែកមាន។
សមត្ថភាពរបស់បណ្តាញគឺត្រូវបានពង្រីកឥតឈប់ឈរដូចជាវិធីថ្មីមួយ
ត្រូវបានរកឃើញដើម្បីចែករំលែកនិងការទំនាក់ទំនងតាមមធ្យោបាយនៃការ
កុំព្យូទ័រ។
ពត៌មានអំពីការចែករំលែក
(ឬទិន្នន័យ)សមត្ថភាពក្នុងការចែករំលែកនូវពត៌មានយ៉ាងឆាប់រហ័សនិងមាន
inexpensively oven PR
ត្រូវបានការពេញនិយមមួយក្នុងចំណោមប្រើច្រើនបំផុតនៃ technology បណ្តាញ។
វាត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាមានអ៊ីមែលគឺនៅឆ្ងាយដោយមានចំនួនមួយក្នុងចំណោម
សកម្មភាព នៃមនុស្សដែលប្រើប្រាស់អ៊ីធឺណិតផងដែរ។
អាជីវកម្មជាច្រើនបានវិនិយោគនៅក្នុង networks
ពិសេសដើម្បីទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ពីបណ្តាញដែលមានមូលដ្ឋានលើកម្មវិធីអ៊ីមែល
និងការ កំណត់ ពេលវេលា។ការចែករំលែកផ្នែករឹង(Hardware)
និងផ្នែកទន់(Software)មុនពេលដែលវត្តមានរបស់បណ្តាញរបស់អ្នកប្រើ
កុំព្យូទ័ររបស់ពួកគេដែលត្រូវការម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពរបស់ពួកគេផ្ទាល់
plotters
និងគ្រឿងកុំព្យូទ័រផ្សេងទៀតដែលជាមធ្យោបាយតែមួយគត់ដែលអ្នកប្រើអាច
ចែករំលែកម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពគឺជាម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពមួយគឺដើម្បីយក tums
អង្គុយនៅពីមុខកុំព្យូទ័រដែលបានតភ្ជាប់ទៅម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពនេះ។ 1.5
តួលេខបង្ហាញកាត់តឈរតែឯងជាមួយនឹងម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពធម្មតាមួយ។1.5
រូបភាពទីម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពនៅក្នុងបរិស្ថានមួយដែលឈរតែឯងមួយបណ្តាញ
ធ្វើឱ្យវាអាចធ្វើ ទៅ
បានសម្រាប់មនុស្សជាច្រើនដើម្បីចែករំលែកទិន្នន័យនិង
គ្រឿងកុំព្យូទ័រក្នុងពេលដំណាលគ្នា។ ប្រសិន
បើមានមនុស្សជាច្រើនត្រូវប្រើម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពមួយដែលពួកគេ
ទាំងអស់គ្នាអាចប្រើម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពដែលមាននៅលើបណ្តាញនេះ។ រូបភាពទី 1.6
បងាញពីបរិស្ថានបណ្តាញធម្មតានៅក្នុងស្ថានីយការងារដែលមានប្រាំមួយ
ចែករំលែកម៉ាស៊ីនបោះពុម្ពតែមួយ។ការចែករំលែកម៉ាស៊ីនបោះពុម្ព Figure1.6
មួយក្នុងបរិស្ថានមួយដែលជាបណ្តាញបណ្តាញដែលអាចត្រូវបានប្រើដើម្បី
ចែករំលែកនិងកម្មវិធីស្តង់ដាដូចជាការវាយអត្ថបទសៀវភៅបញ្ជី
មូលដ្ឋានទិន្នន័យសារពើភ័ណ្ឌនិងនៅលើដូច្នេះដើម្បីធានាថា
មនុស្សគ្រប់គ្នានៅលើបណ្តាញត្រូវបានដោយប្រើកម្មវិធីដូចគ្នានេះដែរនិង
កំណែដូចគ្នានៃកម្មវិធីទាំងនោះ។
នេះអនុញ្ញាតឱ្យចែករំលែកឯកសារត្រូវបានយ៉ាងងាយស្រួលនិងការបង្កើត
បែសិទ្ធភាពបណ្តុះបណ្តាវាមានភាពងាយស្រួលសម្រាប់មនុស្សដើម្បី
ធ្វើជាម្ចាស់លើកម្មវិធីដែលដំណើរការពាក្យ thoroughly
ដើម្បីព្យាយាមរៀនពីបួនឬប្រាំកម្មវិធីវាយអត្ថបទផ្សេងគ្នា។
ទីតាំងកណ្តាល
និងការគាំទ្របណ្តាញកុំព្យូទ័រអាចងាយស្រួលរសជាតិការគាំទ្រផងដែរ។
វាគឺនៅឆ្ងាយច្រើនជាងនេះមានប្រសិទ្ធិភាពសម្រាប់បុគ្គលិក technical
មួយដើម្បីគាំទ្រដល់កំណែរបស់ប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការមួយហើយរៀបចំ។
1.1.1 សមាសធាតុ ប្រព័ន្ធណែតវឺកកុំព្យ័ទ័រ
ឧបករណ៍ NICs (Network Interface Card) Network
Adapter គេអាចហៅថា Network Card ឬ Network Interface Card (NIC)
គឺជាឧបករណ៍មួយដែលប្រើសំរាប់ ភ្ជាប់កុំព្យូទ័រមួយ ទៅកាន់ កុំព្យូទ័រផ្សេងទៀត
ឬទៅកាន់ Hardware ផ្សេងទៀតដែលភ្ជាប់ ជា មួយ ប្រព័ន្ធ Network
នៅក្នុងតំបន់។ ឧបករណ៍ Network Interface Card គឺជា ឧបករណ៍ ផ្នែករឹង
ដែលដំឡើងនៅក្នុង កុំព្យូទ័រ វាអាច ទំនាក់ ទំនងលើ ប្រព័ន្ធ ណែតវឺក។ ដែល
ឧបករណ៍នេះ មាន port មួយឬច្រើន សម្រាប់ភ្ជាប់ខ្សែ កាប ហើយវា បញ្ជួន និង
ទទួល ទិន្នន័យលើប្រព័ន្ធណែតវឺកកាប។ គ្រប់ណែត វឺកដែលបាន ភ្ជាប់
កុំព្យូទ័រទាំងអស់ ត្រូវតែមានកម្មវិធី network adapter driver
សម្រាប់ត្រួតពិនិត្យលើកាត network adapter។ ដែលកាត network adapter driver
និមួយៗត្រូវបានដំឡើងដើម្បីរត់ ដំណើរ ការត្រូវ តាម ប្រភេទ កាត network
adapter។ មានកាតពីតប្រភេទ: ប្រើខ្សែ wired និងមិន ប្រើខ្សែ wireless។
កាតប្រើខ្សែ wired NIC ប្រើកាបនិងក្បាល connector ដែលអាច បញ្ជួន ទិន្នន័យ
បានជាមធ្យម និងកាតមិនប្រើខ្សែ wireless card ប្រើអង់តែន បច្ចេកវិទ្យា
រលកវិទ្យា។ គ្រប់ កុំព្យូទ័រ laptop មានភ្ជាប់ជាមួយកាតមិនប្រើខ្សែ
wireless NIC និង មាន បន្ថែមកាតប្រើខ្សែ wired adapter ថែមទៀត។
ល្បឿនណែតវឺកកាត Network Card កាត
NIC គឺជាសមាសធាតុមួយ ដែលមាន សារ:សំខាន់ របស់កុំព្យូទ័រណែតវឺក
វាមានល្បឿនខុសគ្នា 10Mbps, 100Mbps និង 1000Mbps ហើយថ្មីៗនេះមានស្តង់ដាកាត
Gigabit (1000Mbps) ដែលអនុវត្ត លើ ប្រព័ន្ធណែតវឺកតំបន់ LAN។
រូបភាព ប្រភេទ Network Card ប្រើ ខ្សែកាប
រូបភាព ប្រភេទមិនប្រើខ្សែ Wireless Network
ឧបករណ៍ HUB ប្រព័ន្ធណែតវឺក ប្រើប្រាស់
Star topology មួយតម្រូវអោយមានចំណុច មជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ បណ្តាឧបករណ៍ច្រើនភ្ជាប់គ្នា។ តាមធម្មតាហៅឧបករណ៍នោះជា
concentrator
ដែលវារួបរួម ពីខ្សែកាប រត់ដំណើរការពី ប្រព័ន្ធឧបករណ៍ណែតវឺក ដែល ឧបករណ៍
concentrator អោយ ឈ្មោះថា hub។ HUB ជាមជ្ឈមណ្ឌលដែលទទួលសញ្ញា ពី Station
និងចែកចាយសញ្ញាទៅ អោយគ្រប់ Station ទាំងអស់ដែលភ្ជាប់ជាមួយ HUB។ HUB
ទទួលព័ត៌មានពី ឧបករណ៍និងធ្វើ ការផ្សាយ ព័ត៌មាន សារជា ថ្មីនៅលើគ្រប់ Line
បញ្ជូនរបស់វារួម មានទាំង Line ដែល បានទទួលទិន្នន័យ Data នៅលើវាផងដែរ។
រូបភាពខាងលើ hub
គឺជាឧបករណ៍ផ្នែករឹង
hardware ដែលមាន
port
ជាច្រើនដែលភ្ជាប់ ប្រភេទកាបនៃណែតវឺក មានដូចជាកាប Cat3
ឬ 5 ជាមួយក្បាល
RJ-45 ដែលកាប
Coax BNC និង
Fiber Optic BNC ប្រភេទ
hub
ក៍អាចប្រើបានដែរ។
HUB
អនុញ្ញាត្តិ អោយ កុំព្យូទ័រ ដែលបានភ្ជាប់នឹង HUB ដឹងព័ត៌មាននៅលើ Lines
ដែលទទួល។ ជាទូទៅ HUB មាន Port ឬប្រើ Connector ប្រភេទ RJ-45 ឬ Jack port។
HUB ចែកចេញជា បី ប្រភេទ គឺ: Passive Hub, Active Hub, Intelligent HUB។
- Passive HUB: សញ្ញាមិនប្រាប់មុនពេលបញ្ជូនទៅកាន់ Port អាច បញ្ជូនទិន្នន័យរវាង ឧបករណ៍ HUB ទៅកាន់កុំព្យូទ័រ ឬ HUB ផ្សេងទៀត បានចំងាយ 100ម៉ែត្រ
- Active HUB: សញ្ញាត្រូវបានផ្តល់ដំណឹងមុនពេលដែលបញ្ជូនទៅកាន់ Port ហើយ សញ្ញា ដែល បានដំឡើងមិនបានបញ្ជូនទៅកាន់សមាសភាព ប្រព័ន្ធ Network ផ្សេង ទៀត។
- Intelligent HUB: គឺជា Active HUB ដែលអាចគ្រប់គ្រងដោយកម្មវិធី Software បាន និង បន្ថែមមុខងារមួយចំនួនទៀតដូចជាការគ្រប់គ្រង HUB និង Switch។
ឧបករណ៍ Switch ឧបករណ៍
Switch ជាប្រភេទពិសេសរបស់ hub ដែលមានមុខ ងារបន្ថែមហើយវៃឈ្លាត
វាដំណើរការលើស្រទាប់ physical layer។ ឧបករណ៍ switch មានលទ្ធភាពអាចអាច
អាស្រ័យដ្ឋាន MAC address ពេលដែលទទួលបាន។ ព័ត៌មាននេះ switch អនុញ្ញាតអោយ
ចម្លងទិន្នន័យ ចូលទៅកុំព្យូទ័រ។ Switch មានមុខងារប្រហាក់ ប្រហែល hub ដែរ
ឧបករណ៍ Switch សំរាប់ បណ្តាចំណុច ជាច្រើននៃប្រព័ន្ធ Ethernet network។
បណ្តាឧបករណ៍ជាច្រើន ភ្ជាប់ជា ឧបករណ៍ switch ឆ្លងកាត់តាមកាប twisted-pair
ភ្ជាប់ទៅឧបករណ៍ នីមួយៗ។ ភាពខុសគ្នា រវាង hub និង switch ដែល hub សំរាប់
forward ទិន្នន័យដែលឆ្ពោះទៅ ហើយវាទទួលបាន តាម គ្រប់ port ទាំងអស់នៅឧបករណ៍
រីឯ switch វិញសំរាប់ forward តែក្នុង port មួយគត់ ដែលភ្ជាប់ឆ្ពោះទៅ
ឧបករណ៍។
ឧបករណ៍ Bridge ឧបករណ៍ bridge
ប្រើសម្រាប់បញ្ចូល ប្រព័ន្ធណែតវឺកពីរ
រួមបញ្ចូល គ្នា
វាអនុញ្ញាតអោយ កុំព្យូទ័រលើណែតវឺក មួយណា ចូលប្រភពដើម លើដ៏ទៃ ទៀត។
វាអាចប្រើដើម្បីចែកប្រព័ន្ធ ណែត វឺកធំ ចែកចេញតូចមួយទៀត
ដែលឧបករណ៍
Bridge
មានលក្ខណ
:ពិសេសទាំងអស់ប្រហាក់ប្រហែល
repeater
ដែរ ប៉ុន្តែ មានអង្កត់
node
ច្រើនជាង។
ឧបករណ៍
Bridge មាន memory ដែលអនុញ្ញាត្ត អោយ ផ្ទុក Store និងសំរាប់ Forward
Packet អាស្រ័យដោយ Protocol។ Bridge ធ្វើការនៅ ស្រទាប់ Physical Layer
និងស្រទាប់ Data Link Layer នៃម៉ូដែល ISO។ រាល់ការផ្ញើ ចេញទាំង អស់ត្រូវបាន
ផ្ទុកនៅក្នុង Memory របស់ Bridge។ មានបី ប្រភេទនៃ bridge
គឺត្រូវបានប្រើនៅក្នុងប្រព័ន្ធ network:
- ប្រភេទ Transparent bridge គឺជាឧបករណ៍ដែលប្រើលើប្រព័ន្ធ network ដែល អាច អនុញ្ញាត្តិទិន្នន័យ block ឬ forward នៅលើ MAC address បាន។
- ប្រភេទ Source route bridge សំរាប់ប្រើជាមួយប្រព័ន្ធToken Ring network។
- ប្រភេទ Translational bridge
សំរាប់ប្តូរប្រព័ន្ធទិន្នន័យ networking data format
អោយទៅជាប្រព័ន្ធផ្សេងទៀត ឧទាហរណ៍ដូចជា ប្តូរពី Token Ring អោយទៅជាប្រព័ន្ធ
Ethernet។
ឧបករណ៍ Repeater ឧបករណ៍
Repeater ជាឧបករណ៍មួយដែល សំរាប់ផ្លាស់ប្តូរ អេឡិចត្រូនិច ដើម្បីពង្រីក
ចំងាយ ធ្វើចរាចរណ៍របស់សញ្ញា Signal។ នៅពេលដែល Repeater
ខូចក្នុងចន្លោះចំងាយទៅ Repeater មួយទៀតមិនអាចភ្ជាប់គ្នាបានឡើយ។ ឧបករណ៍
Repeater គឺជាឧបករណ៍រូបវិទ្យា Physical Device ដែលប្រតិ្តបត្តិ
នៅលើកំរិតទានបំផុតនៃ OSI ម៉ូដែល។
ឧបករណ៍ Router ឧបករណ៍ Router គឺជាឧបករណ៍ណែតវឺក ដែលប្រើសម្រាប់ពង្រីក ឬ
បំណែកជាកំណាត់ ណែតវឺក
ដោយបញ្ជួន
packet
ពីប្រព័ន្ធ
logical network ទៅផ្សេង ទៀត។
ឧបករណ៍ Router
តែងតែប្រើ ជាមួយ ប្រព័ន្ធណែតវឺកធំ ជាខ្នាតអន្តរជាតិ ប្រព័ន្ធ អ៊ីន ធឺណែត
ដែលប្រើ TCP/IP protocol suite ហើយសម្រាប់ភ្ជាប់
TCP/IP host
និង
ប្រព័ន្ធ ណែតវឺកតំបន់ local area networks (LANs) ទៅប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត
Internet ដោយប្រើភ្ជាប់ខ្សែ leased line។ ឧបករណ៍ Router
ធ្វើការលើស្រទាប់ណែតវឺក
network layer (layer 3) នៃប្រព័ន្ធ
OSI ដើម្បីធ្វើចលនា packet
រវាងណែតវឺកដែលប្រើ
logical addresses ពីព្រោះ router
ប្រតិបត្តិការកំរិតខ្ពស់របស់ OSI ដែលខ្ពស់ជាង bridge
ដំណើរ ការ វាបញ្ជួន
packet
បានធំជាង។
ឧបករណ៍ Router ជាឧបករណ៍ដែលដឹកនាំទិន្នន័យ Data ពីទីតាំងមួយទៅ ទីតាំងផ្សេង
ទៀត នៅលើប្រព័ន្ធ Network។ ឧបករណ៍ Router ស្គាល់ទីតាំង ទាំងអស់ដោយសារការ
ផ្ទុក ព័ត៌មាននៅលើ Router Table។ ឧបករណ៍ Router មានមុខងារប្រហាក់ប្រហែល
Switch ដែលមុខងារដំបូងរបស់វាគឺផ្តល់អោយទី តាំងសំរាប់ Routable Packet
នីមួយៗ ដើម្បីឆ្ពោះទៅ នៅពេលដែល Router ចាប់ផ្តើមដំឡើងនៅលើប្រព័ន្ធ Network
វាចាប់ផ្តើម ស្នើសុំ Data Network Address របស់វាផ្ទាល់។ Data Network
Address មានន័យថា វាផ្ញើ (Broadcast) សារទៅកាន់ទីដែលនៅជិតៗ Router
និងចាប់ផ្តើមផ្ទុក Address របស់ Router ដែលរកឃើញ ជុំវិញខ្លួនវា។
ឧបករណ៍ Wireless Router
សំរាប់ចែកចាយលើប្រព័ន្ធ Wireless Network ដូចប្រភេទ ឧបករណ៍ AP (Access
Point) ដែលគេច្រើនប្រើវានៅក្នុងប្រព័ន្ធ Network LAN ខាង ក្រោម
នេះបង្ហាញពីការចែកចាយប្រព័ន្ធ Internet:
រូបភាព ការចែកចាយប្រព័ន្ធ Internet តាមឧបករណ៍ Wireless Router
ឧបករណ៍ Modem ឧបករណ៍ modem គឺជាឧបករណ៍មួយដែលបង្កើត វាមាន សមត្ថភាពសម្រាប់ កុំព្យូទ័រទំនាក់ទំនង លើខ្សែទូរស័ព្ទ telephone line។ ដែល ពាក្ស modem មកពីពាក្ស Modulate and Demodulate ព្រោះវាជាស្តង់ដាទូរស័ព្ទ telephone line ដែលប្រើរលកសញ្ញា
analog ហើយ បញ្ជួនចូលកុំព្យូទ័រជាសញ្ញា digital។ Modem ជាឧបករណ៍
អេឡិចត្រូនិចមួយប្រភេទ ដែលជា ឧបរកណ៍ភ្ជាប់ ខាងក្រៅ ហើយ ប្រើសំរាប់
កុំព្យូទ័រ មានទំនាក់ ទំនងគ្នាបានតាមរយះខ្សែទូរស័ព្ទ។ modem ជា ឧបករណ៍
មួយដែល បំលែង ពីសញ្ញា Analog ទៅជាសញ្ញា Digital ដែលអាច បញ្ជូនតាមរយះ
ទូរស័ព្ទបាន ដើម្បី ប្រើជាមួយកុំព្យូទ័រ។ ឧបករណ៍ modem
អាចអោយលោកអ្នកភ្ជាប់កុំព្យូទ័រប្រើ អ៊ីនធឺណែតលើខ្សែទូរស័ព្ទ ដែលមានស្រាប់។ ឧបករណ៍ Modem មិនអាចដាក់ភ្ជាប់ជាមួយ motherboard បាន ភាគច្រើនគេដាក់នៅដាច់ដោយឡែក ដែលដំឡើងលើ PCI slot លើ motherboard។ គេប្រើ modem សំរាប់ ភ្ជាប់ទៅនឹងប្រព័ន្ធ Internet ដែលអាច ផ្លាស់ប្តូរ ទិន្នន័យបានដូចជាអក្សរ រូបភាព និងសំលេង Voice។
ឧបករណ៍ Switch ឧបករណ៍
Switch ជាប្រភេទពិសេសរបស់ hub ដែលមានមុខងា របន្ថែមហើយវៃឈ្លាត
វាដំណើរការលើស្រទាប់ physical layer។ ឧបករណ៍ switch មានលទ្ធភាពអាចអាច
អាស្រ័យដ្ឋាន MAC address ពេលដែលទទួលបាន។ ព័ត៌មាននេះ switch អនុញ្ញាតអោយ
ចម្លងទិន្នន័យ ចូលទៅកុំព្យូទ័រ។ Switch មានមុខងារប្រហាក់ ប្រហែល hub ដែរ
ឧបករណ៍ Switch សំរាប់ បណ្តាចំណុច ជាច្រើននៃប្រព័ន្ធ Ethernet network។
បណ្តាឧបករណ៍ជាច្រើន ភ្ជាប់ជា ឧបករណ៍ switch ឆ្លងកាត់តាមកាប twisted-pair
ភ្ជាប់ទៅឧបករណ៍ នីមួយៗ។ ភាពខុសគ្នា រវាង hub និង switch ដែល hub សំរាប់
forward ទិន្នន័យដែលឆ្ពោះទៅ ហើយវាទទួលបាន តាម គ្រប់ port ទាំងអស់នៅ ឧបករណ៍
រីឯ switch វិញសំរាប់ forward តែក្នុង port មួយគត់ ដែលភ្ជាប់ឆ្ពោះទៅ
ឧបករណ៍។
ឧបករណ៍ Wireless Access Point ឧបករណ៍
Wireless access point (AP) គឺជាអ្នកបញ្ជូននិងអ្នក ទទួល (transceiver)
ដែលប្រើសំរាប់បង្កើតប្រព័ន្ធ wireless LAN (WLAN)។ AP គឺជាប្រភេទ
ឧបករណ៍សំរាប់ បែង ចែកឧបករណ៍ប្រព័ន្ធ network device ដែលមានអង់តែន antenna,
transmitter និង adapter។ ឧបករណ៍ AP ប្រើ សំរាប់
ហេដ្ឋារចនាសម្ពន័្ធប្រព័ន្ធ wireless network ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ ភ្ជាប់ចំណុច
រវាងប្រព័ន្ធ WLAN និង ប្រព័ន្ធប្រើខ្សែ Ethernet LAN។
ឧបករណ៍
Router គឺជាឧបករណ៍សំរាប់ដំឡើងជាមួយប្រព័ន្ធ network ខុសគ្នាដើម្បី បញ្ជូន
transfer ឬជាអ្នកទទួលទិន្នន័យ receiver data ពីប្រព័ន្ធ network ទៅប្រព័ន្ធ
network ផ្សេងទៀតដែលឆ្លងកាត់វា។|
- ប្រើកម្មវិធី router software ដើម្បីកំណត់បណ្តា interface កំណត់ បណ្តា Protocol, address និងធ្វើសកម្មភាពភ្ជាប់។
- ឧបករណ៍ router គឺជាមជ្ឈមណ្ឌលភ្ជាប់ ដែលមានលក្ខណ:ពិសេស
- ឧបករណ៍ router សំរាប់ដំឡើងដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទៅអោយសេវា WAN
- ឧបករណ៍ router ធ្វើសកម្មភាពជាមួយស្រទាប់ Layer ទី7 application Layer។
ឧបករណ៍ CSU/DSU ឧបករណ៍
CSU/DSU មានន័យថា Channel Service Unit/Digital Service Unit
ដែលជួនកាលគេហៅថា Data Service Unit គឺជាឧបករណ៍ មួយដែល
សំរាប់ប្តូរទំរង់សញ្ញា digital signal ដែលប្រើនៅលើប្រព័ន្ធ LAN ទៅអោយ
ប្រព័ន្ធមួយគឺ WAN។ ដូច្នេះវាមានភាពចាំ បាច់ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរពី
បច្ចេកវិទ្យា networking ដែលប្រើនៅលើ WAN គឺខុសពីប្រព័ន្ធ LAN។ ឧបករណ៍
CSU/DSU គឺប្រើរវាង LAN និង ឧបករណ៍ access point ដែលផ្គត់
ផ្គង់ដោយប្រព័ន្ធទូរគមនាគមន៏។
ខ្សែកាប និងក្បាល connector
កាបគឺជា មធ្យោបាយសម្រាប់បញ្ជួន ទំនាក់ទំនង សញ្ញា។ ខ្សែកាប
ប្រើបានគ្រប់ប្រភេទ network typology ដែល កាបនិមួយៗមាន លក្ខណ: ពិសេសខុសគ្នា
ក្នុងការ ភ្ជាប់កុំព្យូទ័រទៅលើ ប្រព័ន្ធណែតវឺក។ ដែលប្រភេទ
កាបមានប្រភេទដូចខាង ក្រោម:
កាបគូរ Twisted pair កាបគូរ
Twisted Pair គឺជាប្រភេទខ្សែកាបមួយប្រភេទ ដែលគេ និយមប្រើច្រើនជាងគេ
ក្នុងការ ភ្ជាប់ប្រព័ន្ធណែតវឺក ។ កាបគូរ Twisted Pair កើតឡើង ដោយ សារ
ការវេញខ្សែជាគូៗ ដែលមាន ៤គូ។ ខ្សែកាប Twisted Pair អាច ជៀសវាង
នូវការរំខានដោយ Gross Talk ព្រមទាំងកាត់បន្ថយ នូវ ការបែកខ្ញែក
នូវដែនអគ្គីសនី។ វាមានចំណាត់ប្រភេទ Category 1, 2, 3, 4, 5, 5E, 6 និង 7
ដែលប្រភេទ Category 5E, 6 និង 7 គឺជាកាបដែលបញ្ជួនទិន្នន័យក្នុងខ្ពស់បានដល់
1Gbps ឬលើសពីនេះ។
កាប Coaxial គឺជាប្រភេទកាបដែលប្រើដំឡើងជាមួយទូរទស្សន៍ TV។ វាមាន តម្លៃថ្លៃជាងកាគូរ twisted-pair ប៉ុន្តែវាផ្តល់ការបញ្ជួនទិន្នន័យបានខ្ពស់។
ប្រភេទកាប Coaxial
គឺជាខ្សែដែលបង្កើត ឡើងមានសរសៃចំលងចរន្តនៅចំកណ្តាល និង
ស្រទាប់ពាត់ជុំវិញ ហើយសំណាញ់ការពាររលក (ចរន្ត)
នៅក្រៅបំផុតមានពីរស្រទាប់ដូចមានបង្ហាញក្នុងរូប។ កាប Coaxial
ដែលប្រើប្រាស់នៅក្នុងប្រព័ន្ធណែតវឺកតំបន់ LAN ដែលមានពីរប្រភេទគឺៈ
* កាប Thinnet Coaxial:
សម្រាប់បញ្ជូនទិន្នន័យនៅក្នុងប្រព័ន្ធណែតវឺកតំបន់ LAN ប្រភេទ Ethernet
មានល្បឿនដល់ 10Mbps ក្នុងចំងាយ ១៨៥ ម៉ែត្រ។ មាន ៥០អ៊ូម និមិត្តសញ្ញា
បច្ចេកទេសរបស់វាគឺ RG-58។
* Thicknet Coaxial:
សំរាប់បញ្ចូនទិន្នន័យ នៅក្នុងប្រព័ន្ធណែតវឺកតំបន់ LAN ប្រភេទ Ethernet
មានល្បឿន ដល់ ១០០Mbps ក្នុងចំងាយ ៥០០ម៉ែត្រ។ មាន ៥០អ៊ូម និមិត្តសញ្ញា
បច្ចេកទេសរបស់វាគឺ RG-11។
កាបអុបទិក Fiber-optic ជាប្រភេទកាបដែល
បញ្ជួនទិន្នន័យ ដោយប្រើ កាំរស្មីពន្លឺ ឆ្លងកាត់តាមកញ្ចក់កែវ fiber។
កាបអុបទិកគឺជាកាបដែលបញ្ជួនទិន្នន័យខ្ពស់បំផុត ធៀប ជា មួយបណ្តាកាប ផ្សេងទៀត
ប៉ុន្តែវាមានតម្លៃថ្លៃសម្រាប់ការដំឡើងប្រព័ន្ធ ណែត វឺក ។ កាបអុបទិក Fiber
Optic Cable ជាខ្សែកាបដែលធ្វើពីកញ្ចក់កែវស្អិតម្យ៉ាងដែលមាន លក្ខណៈជា
Digital Data Signal ដែលបញ្ចូនទិន្នន័យ តាមរយៈចំនាំងផ្លាតនៃពន្លឺ។
ការបញ្ចូនទិន្នន័យ មានល្បឿន 2Gbps ក្នុងចំងាយ ២០០០ម។ លក្ខណៈរបស់កាបអុបទិក
Fiber Optic:ការរំខានទាំង ឡាយដែលកើតមានក្នុងខ្សែលោហៈ និង រលកធាតុអាកាស ពុំ
មាន ឥទ្ធិពល លើកាបអុបទិក
ឡើយការបាត់បងថាមពលរបស់កាំករស្មីពន្លឺដែលឆ្លងកាត់ កាប អុបទិក
បណ្តាលមកពីធម្មជាតិ របស់អង្គធាតុកែវ និងជាពិសេសបណ្តាលមកពីភាព
មិនសុទ្ធរបស់ កាបអុបទិក (មានធូលី រឺពពុះខ្យល់ក្នុង សាច់កែវ)។
ក្បាល connector ក្បាល RJ-45: គឺជាក្បាល ប្រើសម្រាប់កិបភ្ជាប់ជាមួយកាប គូរ Twisted pair មានប្រភេទ Category 1, 2, 3, 4, 5, 5E, 6 និង 7។
ក្បាល Coaxial ជាក្បាលសម្រាប់កិប ជាប់ជាមួយកាប Coaxial ប្រើជាមួយទូរទស្សន៍ កាបអង់តែអាយកូម។
ក្បាល Fiber-optic: ក្បាលគ្រប់ប្រភេទរបស់ កាបអុបទិច
1.2 ប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រណែតវឺក តូប៉ូឡ៉ូជី Topology ក្នុងការទំនាក់ទំនងប្រព័ន្ធណែតវឺក តូប៉ូឡ៉ូជី
topology
តែងតែយកមកប្រើដើម្បីរចនារៀបចំ ប្រព័ន្ធណែតវឺក ដែលរួមមាន អង្កត់ ជាច្រើន
និងបន្ទាត់ការភ្ជាប់។ មានពីរមធ្យោបាយនៃការកំណត់ ប្រព័ន្ធណែតវឺក តាម
ធរណីមាត្រ: ដែលមាន physical topology និង logical topology។ ដែល physical
topology គឺជាប្រព័ន្ធណែតវឺកពិតប្រាកដ័ជាធរណីមាត្រមានរចនាកុំព្យូទ័រ។
តូប៉ូឡ៉ូជី
topology គឺជាមូលដ្ឋានផែនទី map នៃប្រព័ន្ធ network មួយ។ តូប៉ូឡ៉ូជី
topology
នៃ ប្រព័ន្ធ ណែតវឺក មួយបានប្រាប់ ទម្រងនៃការភ្ជាប់កាបនិង កុំព្យូទ័រ
និងសមាស ភាព ប្រព័ន្ធ ដែល ស្ថិត នៅលើប្រព័ន្ធ ។ មាន តូប៉ូឡ៉ូជី
ជាច្រើនត្រូវបាន ប្រើសំរាប់ ប្រព័ន្ធ ណែត វឺក សព្វ ថ្ងៃនេះរួមមាន bus,
ring, star, mesh និង wireless តូប៉ូឡ៉ូជី ។ ការភ្ជាប់ពី កុំព្យូទ័រ ទៅ
កុំព្យូទ័រ Point-to-point
គឺជាតូប៉ូឡូជី
topology
ដែលងាយបំផុតភ្ជាប់ រវាងពីចំណុច។ កុំព្យូទ័រ ទៅ កុំព្យូទ័រ point-to-point
topology គឺជាមូលដ្ឋាននៃការប្រើភ្ជាប់ ជាមួយ បណ្តាញ ទូរស័ព្ទ។
បង្ហាញទម្រង់ដូចខាងក្រោម:
អាចរចនាតាមទម្រងផ្សេងដូចខាងក្រោម:
ក. ប្រព័ន្ធណែតេវឺក Bus topology គឺជាប្រព័ន្ធណែតវឺកតូប៉ូឡ៉ូជីងាយដំឡើង
នៅក្នុង ប្រភេទតូប៉ូឡ៉ូជីនេះ អង្កត node ទាំងអស់ (កុំព្យូទ័រ
ក៍ដូចជាម៉ាស៊ីនមេ server ដែរ) ត្រូវ បានភ្ជាប់ទៅលើខ្សែ កាបទោលតែមួយ
ដែលមានបញ្ចប់ដោយក្បាល connector។ សញ្ញា ពីប្រភពគឺត្រូវបានបញ្ជូន
ផ្សាយនិងដើរលើកុំព្យូទ័រទាំងអស់ ដែលបានភ្ជាប់ ទៅលើ កាប bus។ ក្នុង bus
តូប៉ូឡ៉ូជី គ្រប់កុំព្យូទ័រទាំងអស់ត្រូវបានផ្តល់អោយកាប cable ទោលដែល
ជាប់ៗគ្នាដែលបានភ្ជាប់ជាមួយ terminated។
គុណសម្បតិ្ត នៃតូប៉ូឡ៉ូជី Bus Topology
- ងាយស្រួលបង្កើត និងពង្រីកប្រព័ន្ធណែតវឺកលើ bus network។
- ប្រើប្រវែងកាបខ្លឺ ជាងការប្រើតាមតូប៉ូឡ៉ូជីផ្សេងទៀត។
- ប្រព័ន្ធណែតវឺក តូប៉ូឡ៉ូជី Bus ចំណាយអស់តម្លៃតិចបំផុត។
- តូប៉ូឡ៉ូជី Bus ប្រើតែសម្រាប់ប្រព័ន្ធណែតវឺកតូចៗ ដូចជា LAN ក្រុមហ៊ុនតូច។
គុណវិបត្ត នៃតូប៉ូឡ៉ូជី Bus Topology
- មានការកំណត់លើ ប្រវែងកាប និងចំនួនអង្កត់ node ដែលអាចភ្ជាប់បាន។
- វាឯករាជ្សលើកាប ក្នុងតូប៉ូឡ៉ូជីវាមានគុណវិបត្តិពេលដែល កាបណាមួយដាច់ ឬមានបញ្ហាធ្វើ អោយប្រព័ន្ធណែតវឺក ទាំងមូលមិនអាចភ្ជាប់បាន។
- ពិបាក ដំឡើងភ្ជាប់មិនងាយរកឃើញម៉ាស៊ីនផ្សេងទៀតលើ ណែតវឺក។
- ការដំឡើង តម្លៃអាចថ្លៃ ដោយចំណាយពេលយូរសម្រាប់ការភ្ជាប់វា។
- ចំនួនកុំព្យូទ័រដែលអាចភ្ជាប់បាន មានចំនួនតិចបំផុត។
- ពិបាកចរាចរណ៍ ប្រព័ន្ធទិន្នន័យលើណែតវឺក
- សុវត្ថិភាពនៅមានកំរិតទាប ពេលដែលកុំព្យូទ័រទទួល និងបញ្ជូនទិន្នន័យពីប្រភពដើម។
ខ.ប្រព័ន្ធណែតេវឺកតូប៉ូឡ៉ូជី Star topology គ្រប់សមាសធាតុនៃប្រព័ន្ធណែតវឺកទាំងអស់
ត្រូវបានភ្ជាប់ទៅឧបករណ៍មជ្ឈមណ្ឌល ដែលហៅថា “hub” ដែលអាចជា hub មួយ router
មួយឬ switch មួយ វាមិនដូច តូប៉ូឡ៉ូជី Bus topology កន្លែងអង្កត់ node
ត្រូវបានភ្ជាប់ទៅកាបរួម។ ប្រភេទ តូប៉ូឡ៉ូជី Star
កុំព្យូទ័រទាំងអស់ត្រូវបានភ្ជាប់ទៅឧបករណ៍មជ្ឈមណ្ឌលជាមួយការភ្ជាប់ ពីចំណុចទៅ
ចំណុច point-to-point។ និយាយបានថា គ្រប់កុំព្យូទ័រទាំងអស់ភ្ជាប់ដោយផ្ទាល់
ទៅគ្រប់ អង្កត់ node ផ្សេងទៀតដោយឧបករណ៍ “hub”។
គុណសម្បតិ្ត នៃតូប៉ូឡ៉ូជី Star Topology
- ដូចដែលមានប្រៀបធៀបតូប៉ូឡ៉ូជី Bus topology
គឺវាមានលក្ខណ:ទ្រង់ទ្រាយល្អប្រសើ ក្នុងការបញ្ជួន ទៅអោយកុំព្យូទ័រទាំងអស់។
សញ្ញាដែល ទទួលបានដល់ អ្នកទទួល បន្ទាប់ ពី វាឆ្លងកាត់ ឧបករណ៍ជាច្រើនពីរ
ឬបីឧបករណ៍និងខ្សែភ្ជាប់ច្រើន។ ទ្រង់ទ្រាយនៃ ណែតវឺក គឺពឹងផ្អែក លើឧបករណ៍
មជ្ឈមណ្ឌល hub។
- ងាយស្រួលភ្ជាប់ទៅអង្កត់ node ឬឧបករណ៍ថ្មី។ នៅក្នុង តូប៉ូឡ៉ូជី star
topology អង្កត់ថ្មី ត្រូវបានបន្ថែមងាយស្រួលបំផុត
សមាសធាតុលើប្រព័ន្ធវឺកងាយដោះដកចេញ។
- ការគ្រប់គ្រង ងាយស្រួលរៀបចំប្រព័ន្ធណែតវឺក។
- ខូចអង្កត់ខ្សែណាមួយ មានមានផលប៉ះពាល់លើប្រព័ន្ធណែតវឺកឡើយ ក្នុងពេលតែមួយងាយ ស្រួលធ្វើអោយស្គាល់នៅពេល ដែលប្រព័ន្ធណែតវឺកមានបញ្ហា។
គុណវិបត្ត នៃតូប៉ូឡ៉ូជី Star Topology
- ដោយពឹងផ្អែកលើ ឧបករណ៍មជ្ឈមណ្ឌល ប្រសិនបើខូចប្រព័ន្ធទាំងមូលមិនដំណើរការ។
- ប្រើឧបករណ៍ hub, router ឬ switch ធ្វើជាមជ្ឈមណ្ឌលដែលធ្វើអោយតម្លៃនៃការដំឡើងថ្លៃជាងការប្រើប្រព័ន្ធ តូប៉ូឡ៉ូជីផ្សេង ទៀត។
គ.ប្រព័ន្ធណែតេវឺកតូប៉ូឡ៉ូជី Ring Topology ring
topology តាមពិតគឺជា logical ring មានន័យថាការបញ្ជូន
ទិន្នន័យមានរាងជារង្វង់បញ្ជូន ពីកុំព្យូទ័រមួយទៅកុំព្យូទ័រ មួយ ទៀត
លើប្រព័ន្ធ network ។ ក្នុង ring topology ប្រសិនបើកុំព្យូទ័រទោលឬកាប cable
ខូចឬដាច់ ពេលនោះមិនអាចបញ្ជូនទិន្នន័យបានឡើយ។ កុំព្យូទ័រមិនអាច ដោះដូរ បាន
ងាយ ស្រួល ឡើយ ក្នុងខណ:ដែលកំពុងប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធ Ring networks ។
គុណសម្បតិ្ត នៃតូប៉ូឡ៉ូជី Ring Topology
- ប្រភេទណែតវឺកតូប៉ូឡ៉ូជី Ring អង្កត់ node ផ្ញើទិន្នន័យកាលណាវាទទួល វាផ្ញើដោយផ្ទាល់។
- ទម្រង់ប្រសើរជាង តូប៉ូឡ៉ូជី Bus topology។
- មិនចាំបាច់មានម៉ាស៊ីនមេ Sever ដើម្បីគ្រប់គ្រងការភ្ជាប់រវាងកុំព្យូទ័រ។
- ការបន្ថែមសមាសធាតុ មិនមានផលប៉ះពាល់ដល់ទម្រងណែតវឺក។
- កុំព្យូទ័រនិមួយៗទទួលបាន ការអនុញ្ញាតស្មើរគ្នាពីប្រភពដើម។
គុណវិបត្ត នៃតូប៉ូឡ៉ូជី Ring Topology
- គ្រប់ packet ទិន្នន័យត្រូវតែឆ្លងកាត់លើកុំព្យូទ័រទាំងអស់ រវាងប្រភពដើមនិង ចុងបញ្ចប់។ វាមានល្បឿនយឺតជាងតូប៉ូឡ៉ូជី Star topology។
- ប្រសិនបើមានកុំព្យូទ័រណាមួយ ឬខាច់ខ្សែកាបណាមួយនោះ ប្រព័ន្ធទាំងមូលមិន ដំណើរការ។
- ប្រព័ន្ធណែតវឺក ដំណើរការលឿនអាស្រ័យទៅតាម ខ្សែកាប ឬសមាសធាតុការភ្ជាប់។
ឃ. ប្រព័ន្ធណែតេវឺកតូប៉ូឡ៉ូជី Mesh topology តូប៉ូឡ៉ូជី
Mesh
topology គឺជា ការ ភ្ជាប់ Physical ជាច្រើនអង្កត់ Node នៃតូប៉ូឡ៉ូជី
ផ្សេងៗប្រភេទ hybrid mesh ត្រូវបាន ប្រើនៅលើ Internet និង WAN ផ្សេងទៀត
ប្រព័ន្ធ hybrid mesh topology មានភ្ជាប់ ជាច្រើន
រវាងតំបន់ផ្សេងៗតូប៉ូឡ៉ូជី mesh topology មានខ្សែសាំញាំនៅពេល ដែលភ្ជាប់វា
គ្រប់ n station លោកអ្នកនឹងមាន n(n-1)/2 Connection ឧទាហរណ៍ ប្រព័ន្ធ
Network ដែលមានបួនកុំព្យូទ័រ នោះអ្នកនឹងមាន 4(4-1)/2 Connection ឬស្មើ 6
connection ប្រសិន បើមាន 10 កុំព្យូទ័រនោះនឹងមាន 45។
ប្រព័ន្ធណែតេវឺកតូប៉ូឡ៉ូជី Tree topology គឺដំឡើងមែកធាង
tree
ដែលមានរចនា សម្ព័ន្ធ root node មានអង្កត់ node មេ
និងបែកចេញជាអង្កត់កូនច្រើន។ រចនាសម្ព័ន្ធរៀប ចំក្នុងទម្រង់ជា hierarchical
មានអង្កត់ជាច្រើន និងមានចំនួនកូនអង្កត់ node ច្រើន។ ប៉ុន្តែតូប៉ូឡ៉ូជី
tree topology មិនប្រើដើម្បីអនុវត្តក្នុងការដំឡើង ប្រព័ន្ធណែតវឺកឡើយវា
មានភាពលំបាក។បង្ហាញ ការផ្ទុកតូប៉ូឡ៉ូជី topology នៅលើវា ដែលបណ្តាក្រុម
ក្នុង តូប៉ូឡ៉ូជី star ចូលរួមជាច្រើនលើ ប្រព័ន្ធណែតវឺក។
លោកអ្នកអាចបន្ថែមឬផ្លាស់ប្តូរកុំព្យូទ័រ ដោយ គ្រាន់តែ ដោតភ្ជាប់ជាមួយ port
នៅលើ hub ដូចគ្នាឬ hub ផ្សេងទៀត។ គុណ វិបត្តិ នៃតូប៉ូឡ៉ូជី
នេះប្រសិនបើឧបករណ៍ Hub មិនស្គាល់ទំនាក់ទំនង រវាងឧបករណ៍ផ្សេងទៀតមិនបាន។
1.3 ការទំនាក់ទំនង Simplex, Half Duplex និង Full Duplex
1.3.1 ការទំនាក់ទំនង Simplex mode ក្នុងការទំនាក់ទំនង
Simplex mode មួយក្នុង ចំណោមឧបករណ៍ ជាច្រើនជាអ្នកផ្ញើ Sender ខណ:ដែល
ឧបករណ៍ផ្សេងទៀត ជា អ្នក ទទួល។ ឧទាហរណ៍ ផ្កាយរណប Satellite អ្នកផ្ញើ Sender
និង Disk ជាអ្នកទទួល។ ទិន្នន័យ នៅក្នុង simplex គឺមានទិសដោះតែមួយគត់ ហើយ
Simplex មិនសូវប្រើ ពីព្រោះ វា មិន មានសមត្ថភាពផ្ញើត្រឡប់មកវិញ error
ឬត្រួតពិនិត្យសញ្ញា ដើម្បីបញ្ជួនចុងបញ្ចប់។ ឧទាហរណ៍: ផ្កាយរណប Satellite
ជាអ្នកផ្ញើ (Sender) ហើយ Dish ជាអ្នកទទួល (Receiver)។
1.3.2 ការទំនាក់ទំនង Half Duplex mode ការទំនាក់ទំនង
Half Duplex mode គ្រប់ឧបករណ៍អាចបានតែផ្ញើ ឬទទួលក្នុងពេលជាក់លាក់ណាមួយ។
ទំនាក់ទំនង half-duplex អាចផ្ញើនិងទទួល ប៉ុន្តែមិនក្នុងពេលតែមួយ។
វាដូចជាស្ពានចំលង កន្លែង ទិស ដៅទាំងពីរចរាចរណ៍ ឆ្លងកាត់។
ការបញ្ជួនទល់ទីបញ្ចប់ ក្នុងពេលមួយ ហើយ ផ្សេង ទៀតទទួល បន្ថែមលើនេះ
វាមានលទ្ធភាព ធ្វើអោយ error រកឃើញ ហើយស្នើរ អោយ អ្នកផ្ញើ បញ្ជួនព័ត៌មានដល់។
វាមានន័យថា ទិន្នន័យដំណើរការពី ឧបករណ៍ A ឬពី ឧបករណ៍ B ទៅ ឧបករណ៍ A
ក្នុងពេលជាក់លាក់មួយ។ ទិន្នន័យមិនអាចដំណើរការ ក្នុងទិសដៅទាំងពីរក្នុងពេល
តែមួយបានទេ។
1.3.3 ការទំនាក់ទំនង Full Duplex mode ការទំនាក់ទំនង
Full Duplex mode គ្រប់ឧបករណ៍អាចផ្ញើ និងទទួលទិន្នន័យក្នុងពេលដូចគ្នា។
ទិន្នន័យអាចដំណើរការ ក្នុងទិសដៅទាំងពីរ។ មិនត្រូវការ switch ពីបញ្ជួន
ដើម្បីទទួល ដូចក្នុង half duplex។ លើពិភពលោកការបញ្ជួន ទិន្នន័យ full
duplex អនុញ្ញាតអោយការបញ្ជួនទិសដៅទាំងពីរ
ដូចជាការប្រើកាបភ្ជាប់ទទួលប៉ូសទូរទស្សន៍ TV តែវាជាប្រភេទតែមួយដូចកាប
ទូរស័ព្ទ និងអ៊ីនធឺណែត។ វាទំនាក់ទំនង ទិសដៅពីរ រវាងឧបករណ៍ទាំងនោះ។
1.4 កាបញ្ជួនតាម Protocol CSMA/CD Carrier
Sense Multiple Access/Collision Detection (CSMA/CD) Protocol គឺជា
protocol សម្រាប់នាំបញ្ជួន ចូលក្នុងប្រព័ន្ធ ណែតវឺក Ethernet
ឧបករណ៍អាចព្យាយាម ដើម្បីផ្ញើ ស៊ុម frame មួយក្នុងពេលណាមួយ។ ប្រសិន
បើឧបករណ៍ផ្សេងទៀត បាន ព្យាយាម ផ្ញើក្នុងពេល ដូចគ្នា និងបង្ហាញប្រាប់ពី
កំហុសមកដល់ ហើយបណ្តា frame ត្រូវបានបោះបង់ចោល។ CSMA/CD ត្រូវបាន ប្រើក្នុង
ករណី ដែលប្រើការទំនាក់ទំនង Half-Duplex។ វាការពារ ការបង្ហាញប្រាប់កំហុស
រវាង ទិន្នន័យផ្ញើពី ឧបករណ៍ផ្សេងគ្នា។ នៅក្នុង Protocol នេះឧបករណ៍
បានកំណត់ថា មិនមាន សញ្ញាអគ្គិសនី ដែលតំណាង អោយ
ទិន្នន័យមួយចាប់ផ្តើមផ្ញើបញ្ជួន ទៅឧបករណ៍ ផ្សេង ទៀត។
1.5 ប្រភេទណែតវឺក
នៅក្នុងបណ្តាញមានរាងនិងទំហំខុសទាំងអស់។
អ្នកគ្រប់គ្រងបណ្តាជាធម្មតាបានបែងចែកថ្នាក់នៃ Networks
យោងទៅតាមទំហំភូមិសាស្រ្ត។
បណ្តាញស្រដៀងគ្នាទាំងទំហំនឹងមានលក្ខណៈដូចគ្នាហើយអ្នកនឹងសិក្សាមេរៀននេះនៅក្នុងជំពូកក្រោយ។
ខាងក្រោមនេះ គឺជាការបែងចែទំហំដែលបានប្រើជាញឹកញាប់ៈ
- Local area networks (LANs)
- Wide area networks (WANs)
ការបែងចែកទំហំទាំងនេះគឺពណ៌នានៅ section ខាងក្រោមនេះ។
បណ្តាញក្នុងតំបន់ (LANs)
បណ្តាញតំបន់មូលដ្ឋាន (LAN ការ)
គឺជាក្រុមនៃកំព្យូទ័រនិងឧបករណ៍ទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាញinterconnected
នៅក្នុងតំបន់ដែលមានដែនកំណត់ទីតាំងភូមិសាស្រ្តដូចជាអគារមួយបរិវេណសាលាមួយ។
LANs ត្រូវបានកំណត់ដូចខាងក្រោម:
- ពួកវារអាចផ្ទេរទិន្នន័យក្នុងល្បឿនយ៉ាងលឿន (កម្រិតបញ្ជូនដែលខ្ពស់ជាងនេះ)។
- ពួកវាឋិតនៅក្នុងតំបន់ភូមិសាស្រ្តដែលមានដែនកំណត់។
- ករតភ្ជាប់និងធនធាន ជាពិសេសការឆ្លងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ជាធម្មតាគឺបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមហ៊ុនដែលកំពុងដំណើរការបណ្ដាញ LAN ។
បណ្តាញតំបន់ធំទូលាយ (WANs)
តំបន់បណ្តាញមួយដ៏ធំទូលាយ (WAN) interconnects LANs ។ WAN
មួយអាចត្រូវបានកំណត់ទីតាំងទាំងស្រុងក្នុងរដ្ឋឬប្រទេសមួយឬវាអាចត្រូវបាន
interconnected នៅជុំវិញពិភពលោក។
WANs ត្រូវបានកំណត់ដូចខាងក្រោម:
- ពួកវាមាននៅក្នុងភូមិសាស្រ្តតំបន់មួយដែលគ្មានដែនកំណត់
- ពួកវាជាធម្មតា interconnect ច្រើនជាមួយ LANs
- ពួកវាជាធម្មតាផ្ទេរទិន្នន័យក្នុងល្បឿនយឺតជាង LAN (ល្បឿនទាបជាង) ។
- ការតភ្ជាប់និងធនធានជាពិសេសការឆ្លងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាធម្មតាគឋិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងដោយ
carrier របស់ភាគីទីបីដូចជាក្រុមហ៊ុនទូរស័ពទឬក្រុមហ៊ុនខ្សែ Network ។
ចំណាំWANsគឺ Interconnected LANs ។ interconnection
នេះជាញឹកញាប់ត្រូវបានតំណាងដោយ line នឹងចូលទៅក្នុងCloud។
នេះគឺដោយសារតែក្រុមហ៊ុននេះកំពុងដំណើរការបណ្តាញជាធម្មតាមានតែគំនិតទូទៅនៃវិធីថាទិន្នន័យនឹងត្រូវបាន
ទទួលយកនៅលើការធ្វើដំណើររបស់ខ្លួនទៅចម្រៀកបណ្ដាញ LAN ផ្សេងទៀត។
ក្រុមហ៊ុនទាំងអស់ បាន ដឹងនោះគឺថាទិន្នន័យដែលបានបញ្ចូល Cloud
មួយមួយចំហៀងនិងចេញពីម្ខាងទៀត
WANs
អាចត្រូវបានចាត់ចូលទៅក្នុងបន្ថែមទៀតចំនួនពីរប្រភេទគឺ: enterprise WANs
និងglobal WANs។សហគ្រាសមួយបានតភ្ជាប់ WAN
បានបំបែកទៅកំព្យូទ័រជាច្រើនរបស់អង្គការតែមួយ។
អង្គការជាមួយប្រតិបត្តិការកុំព្យូទ័រនៅតំបន់ឆ្ងាយជាច្រើនដែលអាចផ្តល់ការងារមួយសហគ្រាស
WAN ដើម្បី interconnect ទៅតំបន់ខាងក្រៅ។ សហគ្រាស WAN
អាចបញ្ចូលគ្នាសេវាបណ្ដាញឯកជននិងពាណិជ្ជកម្មប៉ុន្តែវាគឺជាគោលបំណងដល់ត្រមូវកររបស់អង្គការជាក់
លាក់មួយ។ WAN ជាសាកលបណ្តាញ interconnects របស់សាជីវកម្ម ឬអង្គការជាច្រើន។
លក្ខខណ្ឌ ដទៃទៀតដែលពណ៌នាបណ្តាញ អំពីតំបន់បណ្តាញនៃតំបន់ទីក្រុង (man)
បណ្តាញបានតភ្ជាប់ដែល
មានវិសាលភាពភូមិសាស្ត្រព្រំដែននៃទីក្រុងមួយនិងបណ្តាញតំបន់បរិវេណសាលា (CAN)
ដែលជា បណ្តាញដែលមានវិសាលភាពទីតាំងមួយឬសំណុំនៃអាគារមួយ។
ពាក្យទាំងនេះជាញឹកញាប់នាំឱ្យ
មានការភាន់ច្រលំព្រោះមនុស្សមិន ប្រាកដថាតើពួកវាសំដៅទៅលើបណ្តាយក្រុមហ៊ុន
ផ្ទាល់ខ្លួននៃ កុំព្យូទ័រឫការតភ្ជាប់វាទៅតំបន់ខាងក្រៅ
ការកំណត់បណ្តាញ LAN,MAN, និង WAN
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះចំនួនពីរពាក្យថ្មីត្រូវបានណែនាំ:
Internet និង intranet ។ ក្រុមហ៊ុនដែលមានបណ្ដាញ LAN
មួយមានបណ្តាញកុំព្យូទ័រមួយ។ ក្នុងនាមជាបណ្ដាញ LAN
មួយលូតលាស់វាមានការរីកចម្រើនទៅជា Internetwork of computer,
សំដៅទៅដូចជាអ៊ីធឺណិត។ ក្នុងឆ្នាំ 1990, ឧបករណ៍សម្រាប់ក្រាហ្វិក
(ឬកម្មវិធីស្វែងរក) ត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីពិនិត្យ មើល
ព័ត៌មាននៅលើម៉ាស៊ីនបម្រើ។
ថ្ងៃនេះសំណុំបែបបទពីរមានប្រជាប្រិយភាពបំផុតនៃឧបករណ៍ប្រើប្រាស់នេះគឺក្រុមហ៊ុន
Internet Explorer របស់ក្រុមហ៊ុន Microsoft និង Netscape’s Navigator។
កម្មវិធី Browser ទាំងនេះ ត្រូវបានប្រើដើម្បីរុករកអ៊ីនធឺណិត។
វាក្យស័ព្ទនេះដំបូងមានការយល់ច្រឡំច្រើននៅក្នុង industryពីព្រោះ intranet
មួយគឺជាការតភ្ជាប់នៃការ LANs និង Internet គឺជាការត ភ្ជាប់របស់ម៉ាស៊ីន
បម្រើនៅលើ LANs
ជាច្រើនថាគឺវាអាចរកបានដើម្បីឱ្យកម្មវិធីរុករកឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ជាច្រើន។
ដើម្បីជៀសវាងការភាន់ច្រលំនេះ ពាក្យ intranet ត្រូវបានបង្កើត។ Term
នេះពណ៌នាអំពីបណ្តាញ នៃកំព្យូទ័រមួយនៅលើ LAN ដែលមានសម្រាប់អង្គតែមួយ
ពាក្យថាអ៊ិនធឺណិពិពណ៌នា អំពីបណ្តាញ
របស់កំព្យូទ័រអ្នកអាចតភ្ជាប់ទៅដោយប្រើកម្មវិធីស្វែងរល-ដ៏សំខាន់ដែលជាបណ្តាញនៃការអន្តរ
LANs ដែលអាចរកបានដើម្បីឱ្យសាធារណៈ។
។
ក្នុងគន្លឹះនេះខ្ញុំសូមបង្ហាញពីការបញ្ជាតាមគ្រាប់ចុចផ្លូវកាត់
(shortcut key) បង្កើន ឬ បន្ថយទំហំពុម្ពអក្សរក្នុងកម្មវិធី Ms Word
ដែលលោកអ្នកត្រូវតែដឹ។
បង្កើន/បន្ថយទំហំអក្សរដោយប្រើគ្រាប់ចុចផ្លូវកាត់ក្នុង Ms Word ៖
